
Nauka niemieckiego ze mną – skorzystaj z różnych możliwości













Polskie wigilijne dania po niemiecku to temat, który nie jest prosty dla uczących się. Jak opisać polskie potrawy? Potrzebne słownictwo mam dla Ciebie w tym poście. Wszystkie posty o świętach Bożego Narodzenia znajdziesz tutaj.
am Heiligabend feierlich essen – jeść uroczyście w Wigilię
der Heiligabend – Wigilia / wieczór wigilijny
zwölf Gerichte servieren – podawać 12 potraw
das Gericht, die Gerichte – potrawa, potrawy
die Rote-Bete-Suppe / die Rote-Rüben-Suppe – barszcz czerwony
Rote Bete – buraczki
Rote Rübe – burak czerwony
die Teigtäschchen mit Kraut und Pilzen – uszka z kapustą i grzybami
die Maultaschen – pierogi
gebratener Karpfen – pieczony karp
der Karpfen – karp
das Getränk aus Trockenobst – kompot
das Trockenobst – suszone owoce
Weißkraut mit Pilzen – biała kapusta z grzybami
der Pilz, die Pilze – grzyb, grzyby
das Bigos – Eintopf aus Schweinefleisch, Speck, Zwiebeln, Sauerkraut, Pilzen – danie jednogarnkowe z wieprzowiny, słoniny, cebuli, kapusty kiszonej, grzybów
süßes Gericht aus Weizen, Mohn, Rosinen und Honig – traditionelles ukrainisch-litauisches Weihnachtsgericht – kutia – słodka z pszenicy, maku, rodzynek i miodu – tradycyjna ukraińsko-litewska potrawa świąteczna
der Hering, die Heringe – śledź, śledzie
der Mohnkuchen – makowiec
der Käsekuchen – sernik
Ten wpis to fragment mojego e-booka „Weihnachten, czyli święta po niemiecku”, o którym wszystkie informacje znajdziesz tutaj.
Jeśli chcesz go kupić, to kliknij tutaj: Weihnachten, czyli święta po niemiecku.
Dzisiaj mam dla Was mały prezentownik 🙂 Moze podarujesz coś z tych rzeczy komuś bliskiemu lub sobie? U mnie w domu nie dajemy sobie prezentów w wigilię Bożego Narodzenia, ale wiem, że wiele osób to robi, przygotowałam dla Was więc kilka pomysłów. Oto prezentownik dla miłośników niemieckiego 🙂
Chodzi o wydany ostatnio e-book „Opanuj niemieckie rodzajniki”. Miałam okazję go przejrzeć i polecam go z czystym sercem, jeśli masz problem z rodzajnikami, nie wiesz, jak ich używać lub ciągle robisz te same błędy. Tutaj znajdziesz wszystkie informacje o podręczniku Oli: Opanuj niemieckie rodzajniki
2. Drugi e-book, jaki polecam to podręcznik Angeliki Griner, autorki bloga Trener języka niemieckiego
Chodzi o e-book „Kierunek: niemiecki. Zbuduj solidne podstawy języka”. Znajdziesz go tutaj. E-book to niezbędnik dla każdego uczącego się języka niemieckiego, a ogromnym atutem są nagrania przygotowane przez native speaker’a.
3. Podręczniki do niemieckiego, które ostatnio polecałam w moich wpisach blogowych:
Niemiecki w tłumaczeniach. Słownictwo
144 najważniejsze niemieckie rzeczowniki
4. Planer do nauki języka niemieckiego, np. ten od Madame polyglot jest bardzo fajny: Dziennik językowy do druku
5. Materiały do nauki języka niemieckiego od Madame polyglot: Maxi pack do nauki niemieckiego
6. Świetnym prezentem jest oczywiście kurs nauki – czyli znajdź dobrego nauczyciela i opłać kurs w prezencie 🙂
7. Książka Joanny Lampki, autorki bloga o Szwajcarii Bla bli blu
Mam na myśli ksiązkę „Szwajcaria, bilet w jedną stronę. Czyli jak przeżyć między krowami a bankami”
Szwajcaria, bilet w jedną stronę
8. Książka Anny Jędrzejczyk „Niemiecki w biznesie”
9. Mój e-book „Weihnachten, czyli święta po niemiecku” 🙂
2. Książka Eweliny Mierzwińskiej „Zacznij od dzisiaj” – czyli organizacja czasu, pracy i życia
3. Brian Tracy – „Zjedz tę żabę” – książka o podnoszeniu wydajności w pracy
4. Radek Kotarski – „Włam się do mózgu” – książka o metodach nauki
5. Barbara Oakley – „Głowa do liczb” – książka o sprytnym podejściu nie tylko do nauki matematyki
Miło mi poinformować o tym, że właśnie opublikowałam kolejny e-book, tym razem na temat świąt Bożego Narodzenia. E-book „Weihnachten, czyli święta po niemiecku” wprowadzi Cię w miły, świąteczny nastrój.
W kolejne poniedziałki grudnia, czyli 7, 14, 21 grudzień, będą się odbywały na Facebooku i na Instagramie transmisje z serii „Adventskaffee”:
Pamiętacie akcję „Zusammen można więcej”? Co jakiś czas – staramy się co miesiąc lub co dwa – organizujemy (ja i kilka innych germanistek) mini projekt skupiony wokół wybranego przez nas zagadnienia. Tym razem temat przewodni to oczywiście święta 🙂
Tutaj znajdziecie moje dotychczasowe posty z cyklu Zusammen można więcej: wejdź tu
Dzisiaj przygotowałam dla Was post o typowych szwajcarskich potrawach – raclette i fondue, które bardzo popularne są również więcej i bez których coraz więcej Niemców nie może sobie wyobrazić Bożego Narodzenia.
Co ciekawe, oba słowa mogą mieć dwa rodzajniki:
die / das Fondue
die / das Raclette
Pod hasłem fondue najczęściej rozumie się Käsefondue (istnieje też Schokoladenfondue albo Fleischfondue).
DUDEN tak definiuje fondue:
(schweizerisches) Gericht, bei dem kleine Stücke Brot bei Tisch in eine durch Erhitzen flüssig gehaltene Mischung von Hartkäse, Weißwein, Kirschwasser und Gewürzen getaucht und dann gegessen werden; Käsefondue
das Gericht – danie, potrawa
kleine Stücke Brot – małe kawałki chleba
das Erhitzen – podgrzewanie
der Hartkäse – ser twardy
das Kirschwasser – wiśniówka
die Gewürze – przyprawy
tauchen – zanurzać
die Fonduegabel – widelec do fondue
A co to jest raclette?
Raclette – schweizerisches Gericht, bei dem die Essenden Hartkäse schmelzen lassen und die weich gewordene Masse nach und nach auf einen Teller abstreifen
Hartkäse schmelzen lassen – topić ser twardy
nach und nach – stopniowo
die weich gewordene Masse auf einen Teller abstreifen – zdejmować / nabierać miękką masę na talerz
der Racletteofen – piecyk do raclette
der Raclette-Grill – grill do raclette
Co podaje się do raclette?
saure Gurken – kiszone ogórki
Essigzwiebel – cebula w occie
Senffrüchte
– owoce w syropie musztardowym
Tomaten – pomidory
Pfeffer aus der Mühle – pieprz z młynka
Warto zauważyć, że słowo Raclette oznacza nie tylko potrawę, ale i specjalny grill do jej przygotowania. Poza tym jest to również rodzaj sera.
Jak przygotować perfekcyjne fondue?
Aleksandra z bloga Niemiecka sofa napisała o Christkind – tradycji z Norymbergi:
Christkind – tradycja z Norymbergi
Alina z bloga Szpreche w deche przygotowała tekst o choince:
Martyna z bloga Majstersztyk językowy przygotowała wpis o potrawach wigilijnych w DACH wraz ze słowniczkiem potraw polskich:
Jak opowiedzieć o polskich świętach po niemiecku? Nie jest to takie oczywiste, więc na dzisiaj przygotowałam dla Was trochę słownictwa, które to ułatwi.
Na stronie pod etykietą „Weihnachten” znajdziecie sporo wpisów, które przygotowałam dla Was w poprzednich latach:
fasten – pościć
den Weihnachtsbaum schmücken – ozdabiać choinkę
der Weihnachtsbaum, die Weihnachtsbäume – choinka, choinki
backen – piec
die Krippe aufstellen – postawić szopkę
den Weihnachtsmarkt besuchen – odwiedzić jarmark świąteczny
am Heiligabend feierlich essen – jeść uroczyście w Wigilię
der Heiligabend – Wigilia / wieczór wigilijny
zwölf Gerichte servieren – podawać 12 potraw
das Gericht, die Gerichte – potrawa, potrawy
die Rote-Bete-Suppe / die Rote-Rüben-Suppe – barszcz czerwony
Rote Bete – buraczki
Rote Rübe – burak czerwony
die Teigtäschchen mit Kraut und Pilzen – uszka z kapustą i grzybami
die Maultaschen – pierogi
gebratener Karpfen – pieczony karp
der Karpfen – karp
das Getränk aus Trockenobst – kompot
das Trockenobst – suszone owoce
Weißkraut mit Pilzen – biała kapusta z grzybami
der Pilz, die Pilze – grzyb, grzyby
das Bigos – Eintopf aus Schweinefleisch, Speck, Zwiebeln, Sauerkraut, Pilzen – danie jednogarnkowe z wieprzowiny, słoniny, cebuli, kapusty kiszonej, grzybów
der Hering, die Heringe – śledź, śledzie
der Mohnkuchen – makowiec
Weihnachtslieder singen – śpiewać kolędy
das Weihnachtslied, die Weihnachtslieder – kolęda, kolędy
im Kreis der Familie feiern – świętować w kręgu rodziny
im Famienkreis – w kręgu rodziny
im Frendeskreis – w kręgu przyjaciół
Heu unter die Tischdecke legen – włożyć siano pod obrus
das Heu – siano
die Mistel – jemioła
der Lebkuchen – piernik
der erste Stern am Himmel – pierwsza gwiazdka na niebie
auf den ersten Stern warten – czekać na pierwszą gwiazdkę
zur Christmette gehen – iść na pasterkę
ein zusätzliches Gedeck für einen unerwarteten Gast – dodatkowe nakrycie dla nieoczekiwanego gościa
einen Abschnitt aus der Bibel vorlesen – odczytać na głos fragment z Biblii
die Oblate teilen – dzielić się opłatkiem
Geschenke bekommen – otrzymać prezenty
das Geschenk, die Geschenke – prezent, prezenty
Geschenke auspacken – rozpakowywać prezenty
die Bescherung – gwiazdka / obdarowywanie się prezentami
Verwandte und Freunde besuchen – odwiedzać krewnych i przyjaciół
Frohe Weihnachten und schöne Feiertage!
Ein frohes, besinnliches und erholsames Weihnachtsfest!
Einen guten Rutsch ins neue Jahr!
Einen guten Einstieg ins neue Jahr!
Ein schönes / frohes / gutes neues Jahr!
Zdjęcia pochodzą ze strony unsplash
Am Weihnachtsbaum die Lichter
brennen” to znana niemiecka kolęda. Autorem tekstu jest Hermann
Kletke, tekst powstał w 1841 roku pt. „Weihnachtsspruch”.
Melodia powstała około 1830 roku i jej kompozytor nie jest znany.
Święta Bożego Narodzenia 1892
Tekst kolędy:
„Gesegnet seid ihr alten Leute,
gesegnet sei du kleine Schar!
Wir bringen Gottes Segen heute
dem braunen wie dem weißen Haar.
Zu guten Menschen, die sich lieben,
schickt uns der Herr als Boten aus,
und seid ihr treu und fromm geblieben,
wir treten wieder in dies Haus.”
Kein Ohr hat ihren Spruch vernommen,
unsichtbar jedes Menschen Blick
sind sie gegangen wie gekommen,
doch Gottes Segen blieb zurück.
We wspolnej akcji blogerów językowych „W 80 blogów dookoła świata” przyszedł czas na edycję świąteczną.
Zapraszam do obejrzenia przygotowanego z tej okazji filmiku. Niestety nie miałam czasu wziąć w nim udziału, może następnym razem:
Życzenia Bożonarodzeniowe od Blogów językowych i kulturowych
Blogi występujące w filmie:
W 80 blogów dookoła świata…
… jest wspólną akcją blogerów językowych. Co miesiąc zajmujemy się jednym, wybranym tematem.
O du fröhliche” to jedna z najbardziej znanych kolęd niemieckich i też jedna z moich ulubionych. Jej autorem był Johannes Daniel Falk (1768-1826), jednak tylko pierwsza strofa jest śpiewana do dzisiaj w niezmienionej formie, kolejne dwie zmienił Heinrich Holzschuher (1798-1847).
Po tym jak Johannes Daniel Falk stracił czworo ze swoich siedmiorga dzieci na skutek epidemii tyfusa, założył w Weimarze „Rettungshaus für verwahrloste Kinder” – miejsce, w którym schronienie znajdowały zaniedbane dzieci. Im poświęcił piosenkę „O du fröhliche”, która dzisiaj znana jest jako kolęda. Znalazł ją w zbiorze „Stimmen der Völker in Liedern” („Głody ludów w piosenkach”) Johanna Gottfrieda Herdera (1744-1803). W wersji pierwotnej piosenka była określana jako „Alldreifeiertagslied”, czyli jako pieśń, w której opiewane są trzy główne chrześcijańskie święta, czyli Boże Narodzenie (Weihnachten), Wielkanoc (Ostern) i Zielone Świątki (Pfingsten). Holzschuher, który zmienił dwie strofy, był pomocnikiem Falka.
Współczesny tekst:
O du fröhliche, o du selige,
gnadenbringende Weihnachtszeit!
Welt ging verloren, Christ ist geboren:
Freue, freue dich, o Christenheit!
O du fröhliche, o du selige,
gnadenbringende Weihnachtszeit!
Christ ist erschienen, uns zu versühnen:
Freue, freue dich, o Christenheit!
O du fröhliche, o du selige,
gnadenbringende Weihnachtszeit!
Himmlische Heere jauchzen Dir Ehre:
Freue, freue dich, o Christenheit!
fröhlich – wesoły
selig – błogosławiony
gnadenbringend – przynoszący łaski
die Gnade, -n – łaska
versöhnen – pogodzić, pojednać (dawna pisownia: versühnen)
himmlisch – boski, niebiański
das Heer, -e – wojsko, armia
jauchzen – weselić się, radować się
die Ehre, -n – honor, godność
Tutaj możecie posłuchać wersji dla dzieci:
Dzisiaj parę słów o piernikach. Na szczęście uda mi się przygotować jeszcze kilka świątecznych postów. Pierniki zawsze kojarzyły i kojarzą mi się z Adwentem. Tak jak kiedyś wspominałam, nie jem słodyczy, ale pierniki w czasie Adwentu są jedynym, z czego nigdy nie zrezygnowałam. Wtedy pozwalam sobie na kawałek piernika upieczonego przez kogoś z moich znajomych.
der Lebkuchen – w języku średniowysokoniemieckim „leb(e)kuoche„. Pierwsza część słowa pochodzi prawodopodobnie od „Laib” (bochenek), tak właściwie jest to więc „Brotkuchen” – chlebowe ciasto.
Tak słowo wyjaśnia DUDEN Universalwörterbuch:
mit Sirup oder Honig und vielen Gewürzen gebackener Kuchen
Słownik synonimów podaje następujące synonimy: Honigkuchen, Pfefferkuchen, Printe, Gewürzkuchen – z tymi określeniami spotkałam się w moim regionie. Inne synonimy to: Weinbeißer (Austria), Biber (Szwajcaria), Zelten (południowe Niemcy, Austria), Lebzelten (Bawaria, Austria).
Pierwsze pisane źródła o piernikach pochodzą z 350 roku p.n.e. Tak właściwie były to ciasta z dodatkiem miodu, które piekli także starożytni Egipcjanie. Rzymianie znali „panis mellitus” – miód był smarowany na ciasto i potem tak pieczony.
Pierniki znane w dzisiejszej formie zostały wynalezione w belgijskim mieście Dinant, potem ich przygotowanie zostało udoskonalone w niemieckim Aachen. Bardzo znane są Aachener Printen. We frankijskich klasztorach zakonnice podawały pierniki jako deser. Jako „Pfefferkuchen” zostały one wspomniane w Ulm w 1296 roku. W XIV wieku pierniki były pieczone w męskich klasztorach w Norymberdze. Pierniki były bardzo chętnie pieczone ze względu na to, że można je długo przechowywać i w ciężkich czasach były one rozdawane przez mnichów. W klasztornych piekarniach pierniki były pieczone także na opłatkach.
Wynalezienie proszku do pieczenia pod koniec XIX wieku doprowadziło do powstania najróżniejszych wariantów piernika.
Pieczenie pierników około 1520 roku
Pulsnitzer Spitzkuchen
Nuernberger Oblatenlebkuchen
Ja bardzo lubię również pierniki z Norymbergi firmy Schmidt. Moim zdaniem są jednymi z najlepszych dostępnych na rynku. Na stronie firmy Schmidt można znaleźć całą ofertę:
Elisen-Schnitten
Na koniec jeszcze mały słowniczek:
der Lebkuchen, die Lebkuchen – piernik, pierniki
der Honig – miód
das Gewürz, die Gewürze – przyprawa, przyprawy
süß – słodki
kräftig – pożywny
lange haltbar – długo przydatny do spożycia
das Weihnachtsgebäck – świąteczny wypiek
die Lebkuchenherstellung – produkcja pierników
die Oblate, die Oblaten – opłatek, opłatki
das Kloster, die Klöster – klasztor, klasztory
die Nonne, die Nonnen – zakonnica, zakonnice
der Mönch, die Mönche – mnich, mnisi
das Backpulver – proszek do pieczenia
der Anis – anyż
der Fenchel – koper włoski
der Ingwer – imbir
der / das Kardamom – kardamon
der Koriander – kolendra
der Muskat (die Muskatnuss) – gałka muszkatołowa
die Nelke – goździk
der / das Piment – ziele angielskie
der Zimt – cynamon
Zanim okres świąteczny całkowicie się zakończy, opublikuję jeszcze zdjęcia z jarmarku świątecznego w Münster, na którym byłam w grudniu 2008 roku. Tegoroczne święta spędziłam w Niemczech i po niemiecku. No może nie do końca, bo pracowałam. Fajnie jednak było na świętach wychodzić o 8 rano do pracy. Ulice całkowicie puste, cisza większa niż zwykle. Na Sylwestra też idę do pracy, także luz.
Oto moje zdjęcia z Münster. Nie jest ich dużo, ale inne nie wyszły zbyt dobrze. Zwiedzałam wtedy miasto, a na jarmarku świątecznym nie spędziłam tak dużo czasu, jednak wspominam go mile. Mimo wszystko bardziej podoba mi się w Trier.
Przedstawiam dzisiaj kolejną niemiecką kolędę, którą bardzo lubię. Kolęda „Alle Jahre wieder” została napisana w 1837 roku.
Tutaj można posłuchać kolędy:
Alle Jahre wieder (ta wersja podoba mi się bardziej)
Alle Jahre wieder
kommt das Christuskind
auf die Erde nieder,
wo wir Menschen sind.
Kehrt mit seinem Segen
ein in jedes Haus,
geht auf allen Wegen
mit uns ein und aus.
Steht auch mir zur Seite
still und unerkannt,
daß es treu mich leite
an der lieben Hand.
Sagt den Menschen allen,
daß ein Vater ist,
dem sie wohlgefallen,
der sie nicht vergisst.