Słownictwo do tematu „Freundschaft und Liebe” („przyjaźń i miłość”)

Słownictwo do tematu „Freundschaft und Liebe” („przyjaźń i miłość”)

Na dzisiaj mam dla Ciebie prawdziwą gratkę: mnóstwo słownictwa wokół haseł „die Freundschaft” („przyjaźń”) i „die Liebe” („miłość”).

Od kropek rozpoczęłam poszczególne hasła do mapy myśli, strzałki oznaczają słowa / zwroty wyprowadzone od danego słowa.

Die Freundschaft und die Liebe – przyjaźń

  • der Freund – przyjaciel à die Freunde – przyjaciele –> ein wahrer Freund – prawdziwy przyjaciel –> unter Freunden – wśród przyjaciół, między przyjaciółmi –> sich auf jemanden verlassen – polegać na kimś
  • die Eigenschaft – cecha à hilfsbereit – pomocny –> zuverlässig – niezawodny –> vertrauenswürdig – godny zaufania –> verständnisvoll – wyrozumiały –> ehrlich – szczery
  • Freunde erkennt man in der Not – prawdziwych przyjaciół poznaje się w biedzie
  • die Freundschaft – przyjaźń
  • Freundschaft schließen – zawierać przyjaźń
  • sich mit jemandem anfreunden / befreunden – zaprzyjaźniać się z kimś

 

DLA DOCIEKLIWYCH Słowo der Freund ma dwa znaczenia:

– przyjaciel – kiedy powiemy „ein Freund von mir” – oznacza to „mój przyjaciel”

– chłopak – kiedy powiemy „mein Freund” – oznacza to „mój chłopak”. Należy jednak dodać, że w języku codziennym ludzie czasem mówią „meine Freundin” jako „moja przyjaciółka” – wtedy z kontekstu wynika, kogo mają na myśli.

die Freundin

eine Freundin von mir – moja przyjaciółka

meine Freundin – moja dziewczyna

 

W tym momencie warto wyjaśnić użycie słów der Kollege / die Kollegin. Podczas gdy w języku polskim oznaczają one kolegę / koleżankę, to w języku niemieckim jeśli powiesz der Kollege, to masz na myśli kolegę z pracy.

Jeśli powiesz meine Kollegin – to oznacza to „moja koleżanka z pracy”. Wtedy automatycznie ktoś zrozumie, że pracujesz z tą osobą.

Dodajmy, że słowo der Kollege podlega deklinacji słabej (czyli n-Deklination). Zapamiętaj jego odmianę:

Nom. der Kollege

Gen. des Kollegen

Dat. dem Kollegen

Akk. den Kollegen

  • gemeinsame Aktivitäten – wspólne aktywności –> zusammen Zeit verbringen – wspólnie spędzać czas –> sich treffen – spotykać się –> Freunde treffen – spotykać przyjaciół –> das Wochenende genießen – cieszyć się weekendem –> zusammen verreisen – razem wyjechać –> zusammen etwas unternehmen – razem coś przedsięwziąć

 

  • die Liebe – miłość
  • lieben – kochać
  • aus Liebe – z miłości
  • Liebe macht blind. – Miłość jest ślepa.
  • die Liebe auf den ersten Blick – miłość od pierwszego wejrzenia
  • Die Liebe geht durch den Magen. – Przez żołądek do serca.
  • Alte Liebe rostet nicht. – Stara miłość nie rdzewieje.
  • die Verliebtheit – zakochanie
  • verliebt – zakochany
  • sich verlieben – zakochać się
  • sich unsterblich verlieben – zakochać się na zabój
  • die Vorliebe – zamiłowanie
  • etwas mit Vorliebe tun – mieć zamiłowanie do czegoś
  • die Vorliebe für – zamiłowanie do

 

  • die Liebeserklärung – deklaracja miłości –> der Liebesbrief – list miłosny
  • erklären – deklarować, wyjaśniać à die Erklärung – deklaracja, wyjaśnienie –> die Unabhängigkeitserklärung – deklaracja niepodległości

 

  • die Emotionen – emocje –> die Sorge – troska –> die Empathie – empatia –> die Freude – radość –> die Begeisterung – zachwyt, entuzjazm –> die Dankbarkeit – wdzięczność –> die Hoffnung – nadzieja –> die Zufriedenheit – zadowolenie –> die Zuversicht – ufność, wiara –> der Ärger – złość –> die Eifersucht – zazdrość –> der Neid – zawiść

 

  • wen liebt man? – kogo się kocha? –> den Partner / die Partnerin – partnera / partnerkę –> den Ehemann / die Ehefrau – męża / żonę –> die Kinder – dzieci –> die Eltern – rodziców –> die Großeltern – dziadków –> die Haustiere – zwierzęta domowe

 

Art des Liebesobjekts – rodzaj obiektu miłosnego

 

  • die Selbstliebe – miłość do siebie samego –> die Selbstsucht (der Egoismus) – egoizm –> selbstsüchtig / egoistisch – egoistyczny, samolubny –> die Selbstlosigkeit – bezinteresowność –> selbstlos – bezinteresowny
  • die Partnerliebe – miłość do partnera –> die Heterosexualität – heteroseksualizm –> die Homosexualität – homoseksualizm –> die Verlobung – zaręczyny –> sich mit jemandem verloben – zaręczyć się z kimś –> der Heiratsantrag – oświadczyny –> einen Heiratsantrag machen – oświadczyć się –> jemanden heiraten – poślubić kogoś –> der Ehering – obrączka
  • die familiäre Liebe – miłość rodzinna –> die Vaterliebe – miłość do ojca –> die Mutterliebe – miłość do matki –> die Kindesliebe – miłość do dziecka
  • die Nächstenliebe – miłość bliźniego
  • die Liebe zur Natur – miłość do przyrody –> die Tierliebe – miłość do zwierząt
  • die Vaterlandsliebe (der Patriotismus) – miłość do ojczyzny (patriotyzm)
  • die Gottesliebe – miłość do Boga

 

UWAGA! Zwróć uwagę na formy czasowników, które pojawiły się na mapie myśli:

lieben, liebte, hat geliebt – kochać

sich verlieben, verliebte sich, hat sich verliebt – zakochać się

Tak jak widzisz, oba czasowniki są regularne.

Czasownik nieregularny: schließen, schloss, hat geschlossen

Jeśli chcesz powiedzieć po niemiecku, że zakochałaś / zakochałeś się w kimś, to pamiętaj o rekcji  czasownika:

sich verlieben in + Akkusativ (biernik)

Ich habe mich in ihn verliebt. – Zakochałam się w nim.

Er hat sich in meine Schwester verliebt. – On zakochał się w mojej siostrze.

Tak wygląda rekcja czasownika sich verlassen:

sich verlassen auf + Akkusativ (biernik)

Du kannst dich auf mich verlassen! – Możesz na mnie polegać!

I formy czasów przeszłych: verließ sich, hat sich verlassen

 

Należy zwrócić uwagę na użycie czasownika heiraten, przy którym często pojawia się błąd.

Niejednokrotnie ktoś powie:

Ich habe mit ihm geheiratet. – Wyszłam za niego / wzięłam z nim ślub.

Powyższe zdanie jest niepoprawne, ponieważ po niemiecku nie mówimy heiraten mit, lecz:

jemanden heiraten – poślubić kogoś (ożenić się, wyjść za mąż)

Poprawne będą więc zdania:

Ich habe ihn geheiratet. – Wyszłam za niego.

Ich habe sie geheiratet. – Ożeniłem się z nią.

 

Przyjrzyjmy się jeszcze, jak używać przymiotników:

Ich bin dankbar für deine Hilfe. – Jestem wdzięczny za twoją pomoc.

Wir sind zuversichtlich, dass die Krise bald zu Ende geht. – Ufamy, że kryzys wkrótce się skończy.

Bist du mit deiner Arbeit zufrieden? – Czy jesteś zadowolony ze swojej pracy?

Die Kinder sind von Geschenken begeistert. – Dzieci są zachwycone prezentami.

 

DLA DOCIEKLIWYCH

Słowa die Eifersucht oraz der Neid często są mylone. Oba tłumaczy się czasami jako zazdrość, jednak rzeczownik der Neid ma bardziej negatywne znaczenie i oznacza zazdrość w sensie zawiści.

Er ist auf sie eifersüchtig. – On jest o nią zazdrosny.

Sie wurde neidisch, als sie sah, dass die Nachbarn sich ein neues Auto gekauft hatten. – Ona poczuła zazdrość / zawiść, kiedy zobaczyła, że sąsiedzi kupili sobie nowy samochód.

DO POBRANIA 

Tutaj pobierzesz materiał wraz z ćwiczeniami do słownictwa: Freundschaft und Liebe materiał Niemiecki po ludzku

Niemiecki w 5 minut: Niemieckie idiomy. Część 1

Niemiecki w 5 minut: Niemieckie idiomy. Część 1

W kolejnym wpisie z serii „Niemiecki w 5 minut” zajmiemy się idiomami. Przypomnę, że idiom to zwrot, który składa się z kilku wyrazów. Połączone mają one inne znaczenie niż w rzeczywistości. Wszystkie posty z serii „Niemiecki w 5 minut” znajdziesz tutaj. Przygotuj się więc na niemieckie idiomy!

  • Hand und Fuß haben – mieć ręce i nogi

Jak widzisz, po niemiecku mówi się, że coś ma „rękę i stopę”.

Dein Projekt hat Hand und Fuß. – Twój projekt ma ręce i nogi.

  • zwei Fliegen mit einer Klappe schlagen – upiec dwie pieczenie na jednym ogniu

Tutaj zabijamy dwie muchy jedną klapką.

Ich habe zwei Fliegen mit einer Klappe geschlagen! – Upiekłam dwie pieczenie na jednym ogniu!

  • aus einer Mücke einen Elefanten machen – robić z igły widły

Po niemiecku robi się słonia z komara.

Schon wieder machst du aus einer Mücke einen Elefanten! – Znowu robisz z igły widły!

  • nicht alle Tassen im Schrank haben – mieć nie po kolei w głowie

W niemieckim nie ma się wszystkich filiżanek w szafie.

Mir scheint, dass er nicht alle Tassen im Schrank hat. – Zdaje mi się, że on ma nie po kolei w głowie.

  • alle Hände voll zu tun haben – mieć pełne ręce roboty

Von Montag bis Freitag habe ich alle Hände voll zu tun. – Od poniedziałku do piątku mam pełne ręce roboty.

  • zwei linke Hände haben – mieć dwie lewe ręce

Man sollte den Kindern nicht sagen, dass sie zwei linke Hände haben. – Nie powinno się mówić dzieciom, że mają dwie lewe ręce.

  • nur Bahnhof verstehen – nie mieć zielonego pojęcia

Ich verstehe nur Bahnhof. – Nie mam zielonego pojęcia.

  • die Nase voll von etwas haben – mieć czegoś po dziurki w nosie

Ich habe die Nase voll davon! – Mam tego po dziurki w nosie!

  • jemanden auf die Palme bringen – doprowadzać kogoś do szału / do wściekłości

Po niemiecku zanosimy kogoś na palmę 🙂

Mit dieser Aussage hast du mich auf die Palme gebracht! – Tą wypowiedzią doprowadziłeś mnie do szału!

  • jemandem auf den Wecker gehen – wkurzać kogoś

Sein Verhalten geht mir auf den Wecker! – Jego zachowanie mnie wkurza!

Tutaj możesz pobrać PDF z idiomami: Niemiecki w 5 minut 17.05.2021

Karnawał po niemiecku: Słownictwo

Karnawał po niemiecku: Słownictwo

Karnawał to bardzo ważne dni na obszarze niemieckojęzycznym. Jest świętowany o wiele huczniej niż w Polsce. W tym roku oczywiście wszystko odwołane. A więc omówmy temat „karnawał po niemiecku”!

W Rosenmontag (przypada w tym roku właśnie dziś) dzieci wcześniej kończą lekcje w szkole, dorośli pracę i sklepy są zamykane wcześniej tak, aby każdy mógł wziąć udział w karnawałowym pochodzie. Nasłynniejsze odbywają się w Kolonii, Düsseldorf i Mainz (Moguncja).

Tutaj znalazłam dla Ciebie filmiki:

 

  • „die fünfte Jahreszeit” – piąta pora roku – tak często określany jest karnawał
  • der Karneval / der Fasching – karnawał

Słowa „der Fasching” używa się głównie w południowej części obszaru niemieckojęzycznego.

  • der Straßenkarneval – karnawał uliczny
  • das närrische Treiben – szalone wybryki – to określenie jest trudne do przetłumaczenia na polski, tak często określa się po niemiecku zachowanie ludzi w czasie karnawału
  • der Rosenmontag – ostatni poniedziałek karnawału – w 2021 przypada 15.02.
  • die Fastnacht – ostatki – w 2021 przypada 15.02.
  • der Umzug, die Umzüge – pochód, pochody
  • der Rosenmontagszug – pochód w ostatni pon. karnawału
  • die Prunksitzung / die Karnevalssitzung – spotkanie karnawałowe, podczas którego uczestnicy tańczą, śpiewają, muzykują, oglądają występy. Czasami są również wstawki kabaretowe
  • fröhlich und ausgelassen feiern – świętować wesoło i swobodnie
  • das fröhliche Miteinander – wesołe przebywanie razem
  • der Ball, die Bälle – bal, bale
  • sich verkleiden als – przebrać się za
  • die Verkleidung – przebranie
  • coronabedingt zu Hause feiern – ze względu na koronę świętować w domu

 

  • der Aschermittwoch – środa popielcowa – w 2021 przy
  • die Asche – popiół
  • Am Aschermittwoch ist der Beginn der großen 40-tägigen Fastenzeit im Christentum, die bis Ostern andauert. – W środę popielcową jest początek 40-dniowego postu, który trwa do świąt wielkanocnych.
  • Die Asche ist ein Symbol für die Vergänglichkeit, für die Buße und die Reue. – Popiół jest symbolem przemijania, pokuty i skruchy.
  • »Bedenke, Mensch, dass du Staub bist und wieder zum Staub zurückkehren wirst« – „Pamiętaj, człowiecze, że prochem jesteś i w proch się obrócisz”.

 

Jak podobał Ci się post „Karnawał po niemiecku”?

Pogrzeby w Niemczech + słownik pogrzebowy

Pogrzeby w Niemczech + słownik pogrzebowy

Ten post jest nową wersją postu, który opublikowałam w 2013 roku. Napisałam wtedy o tym, jak w Niemczech wyglądają pogrzeby. Jest również trochę słownictwa związanego z umieraniem.

Napiszę o tym, co usłyszałam od Niemców i co sama przeżyłam, bo jeśli chodzi o pogrzeby w Niemczech, to na kilku byłam. Jest pod tym względem kilka różnic w stosunku do Polski, dlatego uważam że ten temat jest godny poruszenia go na blogu.

Niemców, którzy byli w Polsce na Wszystkich Świętych, zawsze fascynuje oprawa tego święta. Słyszałam wielokrotnie zachwyty nad tym, że cmentarze są wtedy u nas pełne, że groby są ładnie przybrane. Słyszałam też wyrazy zdziwienia tym, że tak trudno jest znaleźć wtedy miejsce parkingowe w pobliżu cmentarza. Niesamowite wrażenie pozostawiają oczywiście cmentarze wieczorem, kiedy są rozświetlone przez palące się znicze. Ogólnie w Niemczech ludzie nie chodzą na cmentarz tak często jak w Polsce.

Mam wrażenie, że Niemcy, którzy wiedzą coś o Polsce, zazdroszczą Polakom tego, że u nas więzy rodzinne nadal są dosyć silne. Przejawia się to również na pogrzebach, kiedy jedzie się nawet na drugi koniec Polski, kiedy umiera ktoś blisko spokrewniony. W Niemczech też tak bywa, ale mam wrażenie, że pogrzeby są bardziej kameralne niż w Polsce. Nie ma gromady wieńców i coraz częściej zwłoki są palone. Kremacja jest tutaj czymś normalnym – nie tylko wśród protestantów, ale i wśród katolików. Niedawno (lato 2013) po raz pierwszy byłam na pogrzebie z urną. Było to dla mnie trochę dziwne doświadczenie, ale równocześnie ciekawe. Na pogrzebach praktycznie zawsze stoi w kościele zdjęcie zmarłego.

Oczywiście nie każdy chce, żeby jego zwłoki zostały spalone. W takiej sytuacji idzie się do notariusza i sporządza odpowiednie dokumenty. Tak zrobiła np. moja dawna sąsiadka, która chce mieć gwarancję, że zostanie pochowana w trumnie, a nie w urnie.

Jeszcze jedna uwaga co do nagrobków. Po pierwsze to w Niemczech nie są one tak strojne jak często bywa w Polsce. Coraz częściej słyszy się o sytuacjach, kiedy ludzie życzą sobie, żeby po śmierci na ich nagrobkach nie wyryto ani imienia, ani nazwiska, gdyż wiedzą, że nikt nie będzie potem dbał o te nagrobki. Znam również osoby, które wcześniej określają, w czym chcą zostać pochowane, np. moja znajoma zażyczyła sobie, żeby pochowano ją w dżinsach i swetrze. Stypa odbywa się prawie zawsze. Niedawno byłam na stypie, która odbyła się w hotelu. Było coś do jedzenia (przystawki) i picia (kawa, woda, wino). Wspominaliśmy zmarłą, oglądaliśmy jej zdjęcia. Wspominane były przede wszystkim wesołe wydarzenia z jej udziałem. Myślę, że teraz pogrzeby w Polsce wyglądają podobnie jak pogrzeby w Niemczech.

Wspomnę jeszcze o nekrologach, które nieco różnią się od polskich. U nas składa się w lokalnych gazetach przede wszystkim kondolencje dla rodziny, czasami nekrologi. W mojej lokalnej niemieckiej gazecie można zauważyć, że zawsze jest informacja o śmierci danej osoby, a następnie informacja, kiedy i gdzie odbywa się pogrzeb. Wynika z tego, że pogrzeb nie jest już kilka dni po śmierci tak jak w Polsce, lecz czeka się ok. 2 tygodnie. Czasami nawet miesiąc. Pod tą informacją najczęściej znajduje się adres, na który można przesłać kondolencje dla rodziny. U góry często można znaleźć cytat np. z Biblii lub ogólnie z literatury. Ostatnio (2013) znalazłam np. takie:

Nun ruhe sanft in Gottes Frieden.

Gott lohne dich für deine Müh‘,

ob du auch von uns geschieden,

in unseren Herzen stirbst du nie.

 

Ich habe den Berg erstiegen, der euch

noch Mühe macht, drum weinet nicht

 

ihr Lieben, ich habe mein Werk vollbracht. 

 

Erinnerungen sind kleine Sterne, die tröstend in das Dunkel unserer Trauer leuchten.

Das Ende der Suche wird erst dann erreicht sein, wenn wir die Augen für immer schließen

Menschenleben sind wie Blätter, die lautlos fallen. Man kann sie nicht aufhalten auf ihrem Weg.

 

Mniej więcej 2 tygodnie po pogrzebie w gazecie znajduje się podziękowanie (die Danksagung) dla uczestników pogrzebu i dla wszystkich, którzy złożyli wyrazy współczucia, np.:

Herzlich bedanken wir uns für die große Anteilnahme und die lieben Worte von Pfarrer… zum Tod von…

 

Herzlichen Dank sagen wir allen, die gemeinsam mit uns von … Abschied nahmen, ihre Anteilnahme in vielfältiger Weise zum Ausdruck brachten und ihn auf seinem letzten Weg begleiteten.

 

Herzlichen Dank sagen wir allen, die mit uns Abschied nahmen von unserem geliebten Verstorbenen … Für die tröstenden Wort, gesprochen oder geschrieben, für einen Händedruck, wenn Worte fehlten, für die Blumen, Kränze und Geldspenden und die Begleitung auf seinem letzten Weg.

 

Na koniec trochę słownictwa pogrzebowego:

 

Allerheiligen – Wszystkich Świętych

Allerseelen – Zaduszki

jemandes (Gen.) gedenken  – składać komuś hołd pamięci

die Anteilnahme – kondolencje

seine Anteilnahme zum Ausdruck bringen – wyrazić kondolencje

mein aufrichtiges Beileid – moje szczere współczucie

der Nachruf – nekrolog

die Trauer – smutek

die stille Trauer – cichy smutek

die Todesanzeige – nekrolog

die Beerdigung – pogrzeb

das Begräbnis – pogrzeb

die Einäscherung – kremacja

der Friedhof – cmentarz

das Grabmal – grobowiec

das Grablicht – znicz

der Trauergottesdienst – nabożeństwo żałobne

die Beisetzung – pochówek (eines Toten – zmarłego), złożenie (einer Urne – urny)

die Urnenbeisetzung – złożenie urny

die Urne – urna

der Sarg, die Särge – trumna, trumny
die Leiche – zwłoki

die Trauerfeier – ceremonia/uroczystość pogrzebowa

von jemandem (Dat.) Abschied nehmen – pożegnać się z kimś

in Liebe und Dankbarkeit Abschied nehmen – pożegnać się w miłości i wdzięczności

jemanden (Akk.) im Herzen behalten – zachować kogoś w sercu

in liebevollem Gedenken – w czułej / troskliwej pamięci

in ewiger Erinnerung – we wiecznym wspomnieniu

jemanden (Akk.) in liebevoller Erinnerung behalten – zachować kogoś w czułym wspomnieniu

freundlich zugedachte Blumen und Kränze – mile przeznaczone, pomyślane kwiaty i wieńce

der Kranz, die Kränze – wieniec, wieńce

im Namen aller Angehörigen – w imieniu wszystkich krewnych

tröstende Worte – słowa pocieszenia

sich in Trauer mit jemandem (Dat.) verbunden fühlen – czuć się złączonym z kimś w smutku

das Leben findet seine Vollendung – życie znajduje ukończenie

ein erfülltes Leben – spełnione życie

jemanden (Akk.) auf seinem letzten Weg begleiten – towarzyszyć komuś na ostatniej drodze

Niemiecki w 5 minut: Ostern / Wielkanoc

Niemiecki w 5 minut: Ostern / Wielkanoc

W serii „Niemiecki w 5 minut” (wszystkie posty tutaj) czas na temat Ostern, czyli Wielkanoc. Przygotowałam dla Was najważniejsze słówka związane z tym tematem. Jest to nowa wersja postu z zeszłego roku.

Słowo „Ostern” pochodzi od średniowysokoniemieckiego „ōsteren”, starowysokoniemieckiego „ōstarūn” – nazwa wywodzi się być może od indogermańskiej bogini wiosny. Starowysokoniemieckie słowo „ōstar” oznaczało „östlich”, czyli „wschodni” lub też „im Osten”, czyli „na wschodzie”. Miało ono związek z kierunkiem wschodzącego słońca, porannego światła.

Istnieje ciekawe powiedzenie:

wenn Ostern und Pfingsten zusammenfallen” lub „wenn Ostern und Weihnachten zusammenfallen„, co oznacza tyle co „niemals” – nigdy.

Słowo „Ostern” ma rodzajnik „das”, jednak w wielu regionach niemieckojęzycznych używa się go w liczbie mnogiej.

Jak złożyć życzenia wielkanocne?

Frohe Ostern! – Wesołych świąt wielkanocnych!

Frohe, besinnliche und erholsame Feiertage! – Wesołych, pełnych refleksji i spokojnych świąt wielkanocnych!

Friedvolle Ostern! – Pełnych pokoju świąt wielkanocnych!

Ein schönes Osterfest! – Miłych / pięknych świąt wielkanocnych!

 

I jeszcze kilka słówek:

zu / an Ostern – na Wielkanoc

kurz vor Ostern – krótko przed Wielkanocą

kurz nach Ostern – krótko po Wielkanocy

weiße Ostern – Ostern mit Schnee

 

Źródło:

DUDEN Universalwörterbuch

 

Ostern – Wielkanoc

an Ostern – w Wielkanoc

die Karwoche / die Osterwoche – Wielki Tydzień

der Gründonnerstag – Wielki Czwartek

der Karfreitag – Wielki Piątek

der Ostersamstag (Karsamstag) – Wielka Sobota

der Ostersonntag – Wielka Niedziela, Niedziela Wielkanocna

der Ostermontag – Poniedziałek Wielkanocny

das Kreuz – krzyż

die Kreuzigung – ukrzyżowanie

das Grab Christi – Grób Jezusa

das Weihwasser – święcona woda

das Osterfeuer – ogień wielkanocny

die Auferstehung – zmartwychwstanie

die Freude der Auferstehung – radość zmartwychwstania

das Osterfrühstück – śniadanie wielkanocne

das Osterei – pisanka

die Sauermehlsuppe – żurek

die Weidenkätzchen – bazie

Am Ostersamstag werden Osterkörbe in der Kirche geweiht. –

W Wielką Sobotę wielkanocne koszyki są święcone w kościele.

Was befindet sich im Osterkorb? – Co znajduje się w koszyku wielkanocnym?

Osterlamm (baranek wielkanocny), Wurst (kiełbasa), Weißwurst (biała kiełbasa), Eier (jajka), Salz (sól), Pfeffer (pieprz), Brot (chleb), Meerrettich (chrzan), Speck (boczek), Ostereier (pisanki), Osterhase (zajączek wielkanocny)

Man bemalt / verziert Eier. – Maluje się / ozdabia się jajka.

Der Ostermontag ist der Tag des Wassergießens. – Poniedziałek wielkanocny jest dniem polewania się wodą.

Tutaj możecie pobrać materiał w PDF: Niemiecki w 5 minut 06.04.2020

O chomikowaniu i panice po niemiecku – słownictwo

O chomikowaniu i panice po niemiecku – słownictwo

Dzisiaj czas na kolejny post ze słownictwem (wszystkie posty tutaj). Do postu na temat chomikowania i paniki skłonił mnie oczywiście koronawirus, a raczej wszystko, co z nim związane. Miejmy nadzieję i módlmy się, żeby to szybko minęło. Dzisiaj więc o chomikowaniu i panice po niemiecku!

der Hamster – chomik

der Hamsterkauf, die Hamsterkäufe – zakup, zakupy na zapas

hamstern (hamsterte, hat gehamstert) – chomikować, robić zapasy

der Vorrat, die Vorräte – zapas, zapasy

das Lebensmittelgeschäft – sklep z produktami spożywczymi

leer – pusty

leere Regale – puste regały

die Versorgung (des Haushalts)  – zaopatrywanie (gospodarstwa domowego)

die Nachfrage – popyt

eine höhere Nachfrage – wyższy popyt

länger haltbare Produkte – produkty dłużej przydatne do spożycia

der Engpass, die Engpässe – niedobór, niedostatek

Engpässe bei den Supermärkten – niedobory w supermarketach

die Einschränkungen – ograniczenia

die Warenverfügbarkeit – dostępność towarów

die Panikmache – panikarstwo

der Panikmacher – panikarz

in Panik geraten (geriet, ist geraten) – popadać w panikę

Ich kann nichts dafür. – Nic nie mogę na to poradzić.

Wir können nichts dafür – Nic nie możemy na to poradzić.

Mam dla Was jeszcze filmiki na temat chomikowania i robienia zapasów:

 

Polskie święta po niemiecku

Polskie święta po niemiecku

Jak opowiedzieć o polskich świętach po niemiecku? Nie jest to takie oczywiste, więc na dzisiaj przygotowałam dla Was trochę słownictwa, które to ułatwi.

Na stronie pod etykietą „Weihnachten” znajdziecie sporo wpisów, które przygotowałam dla Was w poprzednich latach:

Weihnachten

fasten – pościć

den Weihnachtsbaum schmücken – ozdabiać choinkę

der Weihnachtsbaum, die Weihnachtsbäume – choinka, choinki

backen – piec

die Krippe aufstellen – postawić szopkę

den Weihnachtsmarkt besuchen – odwiedzić jarmark świąteczny

am Heiligabend feierlich essen – jeść uroczyście w Wigilię

der Heiligabend – Wigilia / wieczór wigilijny

zwölf Gerichte servieren – podawać 12 potraw

das Gericht, die Gerichte – potrawa, potrawy

die Rote-Bete-Suppe / die Rote-Rüben-Suppe – barszcz czerwony

Rote Bete – buraczki

Rote Rübe – burak czerwony

die Teigtäschchen mit Kraut und Pilzen – uszka z kapustą i grzybami

die Maultaschen – pierogi

gebratener Karpfen – pieczony karp

der Karpfen – karp

das Getränk aus Trockenobst – kompot

das Trockenobst – suszone owoce

Weißkraut mit Pilzen – biała kapusta z grzybami

der Pilz, die Pilze – grzyb, grzyby

das Bigos – Eintopf aus Schweinefleisch, Speck, Zwiebeln, Sauerkraut, Pilzen – danie jednogarnkowe z wieprzowiny, słoniny, cebuli, kapusty kiszonej, grzybów

der Hering, die Heringe – śledź, śledzie

der Mohnkuchen – makowiec

Weihnachtslieder singen – śpiewać kolędy

das Weihnachtslied, die Weihnachtslieder – kolęda, kolędy

im Kreis der Familie feiern – świętować w kręgu rodziny

im Famienkreis – w kręgu rodziny

im Frendeskreis – w kręgu przyjaciół

Heu unter die Tischdecke legen – włożyć siano pod obrus

das Heu – siano

die Mistel – jemioła

der Lebkuchen – piernik

der erste Stern am Himmel – pierwsza gwiazdka na niebie

auf den ersten Stern warten – czekać na pierwszą gwiazdkę

zur Christmette gehen – iść na pasterkę

ein zusätzliches Gedeck für einen unerwarteten Gast – dodatkowe nakrycie dla nieoczekiwanego gościa

einen Abschnitt aus der Bibel vorlesen – odczytać na głos fragment z Biblii

die Oblate teilen – dzielić się opłatkiem

Geschenke bekommen – otrzymać prezenty

das Geschenk, die Geschenke – prezent, prezenty

Geschenke auspacken – rozpakowywać prezenty

die Bescherung – gwiazdka / obdarowywanie się prezentami

Verwandte und Freunde besuchen – odwiedzać krewnych i przyjaciół

Frohe Weihnachten und schöne Feiertage!

Ein frohes, besinnliches und erholsames Weihnachtsfest!

Einen guten Rutsch ins neue Jahr!

Einen guten Einstieg ins neue Jahr!

Ein schönes / frohes / gutes neues Jahr!

Zdjęcia pochodzą ze strony unsplash

Słownictwo do tematu „religia”

Słownictwo do tematu „religia”

W ramach cyklu związanego z historią przygotowałam na dzisiaj słownictwo do tematu „religia”. Najpierw kilka ogólnych pojęć odnoszących się do największych światowych religii:

die Konfession – wyznanie 
die Religion – religia 
eine monotheistische Religion – religia monoteistyczna
eine polytheistische Religion – religia politeistyczna 

das Christentum – chrześcijaństwo
der Christ – chrześcijanin
die Christin – chrześcijanka
christlich – chrześcijański
die Christenheit – chrześcijanie (to pojęcie oznacza wszystkich chrześcijan)
die römisch-katholische Kirche – Kościół rzymsko-katolicki
der Katholizismus – katolicyzm
die orthodoxe Kirche – Kościół prawosławny
die griechisch-orthodoxe Kirche – Kościół grecko-prawosławny
die protestantische Kirche – Kościół protestancki 
der Protestantismus – protestantyzm
die anglikanische Kirche – Kościół anglikański 
evangelisch – ewangelicki 

der Judaismus – judaizm 
das Judentum – żydzi (to pojęcie oznacza grupę ludzi, wszystkich żydów)
der Jude  – żyd
die Jüdin – żydówka
jüdisch – żydowski 

der Buddhismus – buddyzm
der Buddhist – buddysta
die Buddhistin – buddystka
buddhistisch – buddyjski, w obrządku buddyjskim 

der Hinduismus – hinduizm
der Hindu – hinduista
die Hindufrau – hinduistka 
der Islam – islam 
islamisch – islamski
der Muslim – muzułmanin

die Muslimin – muzułmanka 
muslimisch – muzułmański  

Czas na uporządkowane alfabetycznie słówka do tematu „religia”:

der Abt – opat, przełożony zakonu
die Äbtissin – opatka, przeorysza
das Alte Testament – Stary Testament
der Andersgläubige – innowierca
der Antisemitismus – antysemityzm
die Askese – asceza
die Auferstehung – zmartwychwstanie
die Beichte – spowiedź
der Beichtstuhl – konfesjonał
die Beschneidung – obrzezanie
die Bibel – Biblia
der Bischof – biskup 
die Christmesse / die Christmette – pasterka
der Davidstern – gwiazda Dawida
das Dogmat – dogmat
der Dom – katedra
die Dreieinigkeit / die Dreifaltigkeit – Trójca święta
der Ehrenmord – morderstwo honorowe
die Ehrverletzung – naruszenie czci
der Engel – anioł
die Erbsünde – grzech pierworodny
das Evangelium – Ewangelia
die Exkommunikation – ekskomunika 
die Eucharistie – Eucharystia
der Fasten – post
die Firmung – bierzmowanie (w obrządku rzymsko-katolickim)
der Fundamentalismus – fundamentalizm
das Gebet – modlitwa
der Gegenpapst – antypapież
die Gegenreformation – kontrreformacja
der Geistliche – duchowny
der Gelehrte – uczony
der Glaube – wiara
das Glaubensbekenntnis – wyznanie wiary
die Glaubensfreiheit – wolność wyzwania
der Gott – Bóg / bóg
die Götter – bogowie 
die Göttin – bogini
der Gottesdienst – nabożeństwo
der/das Habit – habit
häretisch – heretycki
der Hedonismus – hedonizm
der Heide – poganin
der Heilige Geist – Duch święty
die Heilige Schrift – Pismo święte
der heilige Vater – ojciec święty
die Hölle – piekło
das Höllenfeuer – ogień piekielny
die jüdische Gemeinde – gmina żydowska
das jüngste Gericht – sąd ostateczny
die Kapelle – kaplica
der Kardinal – kardynał
das Kastensystem – system kastowy
die Kirche – kościół
die Kommunion – komunia
die Konfirmation – bierzmowanie (w obrządku protestanckim)
konservativ – konserwatywny
die Kontemplation – kontemplacja
der Koran – Koran
die Kreuzigung – ukrzyżowanie
der Kreuzzug – wyprawa krzyżowa
der Kult – kult
liberal – liberalny
der Märtyrer – męczennik
die Meditation – medytacja
der Messdiener – ministrant
die Messe – msza
der Mönch – mnich
die Moschee – meczet
die Mythologie – mitologia
das Neue Testament – Nowy Testament
die Nonne – zakonnica
die Offenbarung – objawienie
der Orden – zakon
die Ordensschwester – siostra zakonna
orthodox – ortodoksyjny
der Papst – papież
die Papstwahl – wybór papieża
der Pilger – pielgrzym
die Pilgerfahrt / die Wallfahrt – pielgrzymka
der Pfarrer – ksiądz, pastor 
die Predigt – kazanie
der Priester – ksiądz
progressiv – progresywny
der Prophet – prorok
der Rabbiner  – rabin
die Reformation – reformacja
die Religionsfreiheit – wolność religijna
die Sekte – sekta
die Soutane – sutanna
die Staatsreligion – religia państwowa
die Stammesreligion – religia plemienna
die Sünde – grzech
die Synagoge – synagoga
die Verehrung – cześć, oddawanie czci, adoracja
die Taufe – chrzest
der Tempel – świątynia
der Totenkult – kult zmarłych
die Überlieferung – przekaz ustny
die Verfolgung – prześladowanie
die Weltreligion – religia świata
die Wiedergeburt, die Reinkarnation – reinkarnacja
die Zehn Gebote – 10 przykazań
die Zeitrechnung – rachuba czasu 

W kolejnym poście pojawią się czasowniki do tematu wraz z przykładami zastosowania.
Słownictwo do tematu „religia”

Historia. Słownictwo związane ze społeczeństwem


Kolejna część mojej historycznej serii. Mam nadzieję, że to słownictwo będzie pomocne. Starałam się je opracować jak najdokładniej.

der Abgeordnete – poseł
der Adel – szlachta, arystokracja
der Adelsmann – szlachcic
der Anführer – przywódca
die Aristokratie – arystokracja
die Ägypter – Egipcjanie
der Attentäter – zamachowiec
der Barbar – barbarzyńca
der Bauer – rolnik
die Bevölkerung – ludność
der Bote / der Gesandte – posłaniec
der Bürger – obywatel
der Diktator – dyktator
die Dynastie – dynastia 
der Edelmann – szlachcic 
der Fürst – książę
die Fürstin – księżna
der Geistliche – dychowny
die Gemeinschaft– wspólnota
der General – generał
das Geschlecht – ród
die Gesellschaft– społeczeństwo
        – die bürgerliche Gesellschaft – społeczeństwo mieszczańskie
        – die Schicht der Gesellschaft – warstwa społeczeństwa
        – die Standesgesellschaft – społeczeństwo stanowe
die Griechen – Grecy
die Heiden – poganie
die Herrschaft – panowanie
der Herrscher – władca
der Herzog – książę
die Herzogin – księżna
die Hofgesellschaft – dworzanie
der Höfling – dworzanin
der Höhlenmensch – jaskiniowiec
der Kaiser – cesarz
die Kaiserin– cesarzowa
der Kanzler – kanclerz
der Kaufmann – kupiec
die Kelten – Celtowie
der König – król
die Königin – królowa
der Königshof – dwór królewski
der Königssohn – syn króla, królewicz
die Königstochter – córka króla, królewna
der Krieger – wojownik
der Kronprinz – następca tronu
die Kronprinzessin – następczyni tronu
der Kurfürst – książę elektor
der Leibeigene – chłop pańszczyźniany
der Nachfolger – następca
der Oberst – pułkownik
der Page – paź
der Papst – papież
der Pharao – faraon
der Präsident – prezydent
der Premier / der Premierminister – premier
der Priester – ksiądz, kapłan
der Prinz – książę
die Prinzessin – księżniczka
der Ritter – rycerz
die Römer – Rzymianie
der Senator – senator
die Slawen (der Slawe, die Slawin) – Słowianie (Słowianin, Słowianka)
der Soldatżołnierz
das Staatsoberhaupt – głowa państwa
der Stamm – plemię
der Stand – stan
der Thronfolger – następca tronu
das Volk – lud
die Untertanen – poddani
der Zar – car
die Zarin – caryca
Słownictwo do tematu „religia”

Historia. Słownictwo związane z ustrojem państwa

Słownictwo związane z ustrojem państwa, a także ogólnie z państwem:

der Staat – państwo
die Staatsform – ustrój państwa
das Abendland – Zachód, kraje zachodnie
der Absolutismus – absolutyzm
die Alleinherrschaft – autokracja
die Demokratie – demokracja
die Diktatur– dyktatura
der Faschismus – faszyzm
der Feudalismus – feudalizm
der Feudalstaat – państwo feudalne
das Fürstentum – księstwo
das Herzogtum – księstwo
der Kapitalismus – kapitalizm
der Kirchenstaat – państwo kościelne
das Königreich – królestwo
die Monarchie – monarchia
das Morgenland – Wschód, kraje wschodnie
der Nationalsozialismus – narodowy socjalizm
das Reich – imperium
  • das Dritte Reich – Trzecia Rzesza
  • das Römische Reich – Cesarstwo Rzymskie
  • das Reich der Mitte – Państwo Środka
die Republik – republika
die Revolution – rewolucja
  • bürgerliche Revolution – rewolucja obywatelska
  • industrielle Revolution – rewolucja przemysłowa
  • kommunistische Revolution – rewolucja komunistyczna
  • sozialistische Revolution – rewolucja socjalistyczna
der Sozialismus – socjalizm
der Totalitarismus – totalitaryzm
die Volksrepublik – republika ludowa
die Zivilisation – cywilizacja
Słownictwo do tematu „religia”

Historia. Słownictwo związane z epokami


Dzisiaj rozpoczynam cykl słownictwa związanego z historią. Na pierwszy ogień idzie ogólne słownictwo: jednostki czasu oraz słownictwo związane z epokami. Następnym razem opublikuję listę słówek dotyczących ustroju państw.

die Geschichte – historia
die Geschichtswissenschaft – nauka o historii
die Geschichtsschreibung– historiografia
die Vergangenheit – przeszłość
die Gegenwart – teraźniejszosć
die Zukunft – przyszłość
das Jahr – rok
das Jahrzehnt – dziesięciolecie/dekada
das Jahrhundert – wiek
die Ära – era
die Epoche – epoka
das Zeitalter – epoka
das Altertum – starożytność
die Altsteinzeit – paleolit
die Antike – antyk
die Aufklärung – oświecenie
der/das Barock – barok
die Bronzezeit – epoka brązu
die Eisenzeit – epoka żelaza
die Finanzkrise – kryzys finansowy
die Globalisierung – globalizacja
der Imperialismus – imperializm
die Industrialisierung – uprzemysłowienie
die Jungsteinzeit – neolit / młodsza epoka kamienia
der Kolonialismus – kolonializm
das Kolonialzeitalter – epoka kolonializmu
die Mittelsteinzeit– mezolit / środkowy okres epoki kamienia
das Mittelalterśredniowiecze
die Neuzeit– czasy nowożytne
die Renaissance – renesans
die Revolutionszeit – czas rewolucji
die Spätantike – późny antyk
die Steinzeit – epoka kamienia łupanego
die Urgeschichte – prehistoria
die Vorgeschichte – prehistoria
die Wirtschaftskrise – kryzys gospodarczy 
die Zivilisation – cywilizacja
Cechy charakteru – Die Charaktereigenschaften

Cechy charakteru – Die Charaktereigenschaften

Na dzisiaj zebrałam cechy charakteru po niemiecku wraz z tłumaczeniami. Niektóre z tych cech odnoszą się do wyglądu. Pod spodem znajduje się również kilka propozycji ćwiczeń.

die Eigenschaft, die Eigenschaften – cecha, cechy:

aktiv – aktywny
anpassungsfähig – zdolny do przystosowania się, elastyczny
arrogant – arogancki
attraktiv – atrakcyjny
aufgeschlossen – otwarty
belesen – oczytany
bescheiden – skromny
blöd – głupi
chaotisch – chaotyczny
depressiv – depresyjny
dick – gruby
diskret – dyskretny
dumm – głupi 
ehrgeizig – ambitny 
ehrlich – uczciwy, szczery
eifersüchtig – zazdrosny
eingebildet – zarozumiały 
egoistisch – samolubny 
elegant – elegancki 
energisch – energiczny 
ernst – poważny 
falsch – fałszywy
faul – leniwy
feige – tchórzliwy
fleißig – pilny
flexibel – elastyczny
geduldig – cierpliwy 
gefühlvoll – uczuciowy
geizig – skąpy
gesellig – towarzyski
großzügig – hojny, szczodry, wspaniałomyślny
hässlich – brzydki
hilfsbereit – pomocny
höflich – uprzejmy
humorlos – pozbawiony humoru
humorvoll – dowcipny, żartobliwy, wesoły
interessant – ciekawy, interesujący
intolerant – nietolerancyjny
klug – mądry 
kompetent – kompetentny  
kontaktfreudig – towarzyski
laut – głośny
lebhaft – ruchliwy, żywotny
lustig – wesoły
mitteilsam – rozmowny
mutig – odważny
nervös – nerwowy
nett – miły
neugierig – ciekawy
oberflächlich – powierzchowny
offen – otwarty
optimistisch – optymistyczny
ordentlich – porządny
passiv – pasywny
pedantisch – pedantyczny
romantisch – romantyczny
ruhig – spokojny
schick – szykowny
schlank – szczupły
schlau – sprytny 
schön – ładny, piękny
schüchtern – nieśmiały
schwach – słaby
selbstbewusst – pewny siebie
sensibel – wrażliwy
sparsam – oszczędny
sportlich – wysportowany
stark – silny
sympathisch – sympatyczny 
teamfähig – umiejący pracować w zespole
tolerant – tolerancyjny
traurig – smutny
treu – wierny
vernünftig – rozsądny
verrückt – szalony, zwariowany
verschlossen – zamknięty w sobie
verschwenderisch – rozrzutny
wortkarg – małomówny
zuverlässig – niezawodny 

Propozycje ćwiczeń:

1. Jakie słowa brzmią podobnie jak po polsku?
aktiv, passiv, tolerant, sympathisch, sportlich, romantisch, pedantisch, oprimistisch, interessant, schick, elegant, diskret, chaotisch, depressiv, attraktiv, arrogant, kompetent
Tych słów będzie się łatwiej nauczyć. 
2. Pytania:
Wie bist du?
Wie bist du nicht?
Wie ist deine Schwester, deine Mutter…?
Wie sind deine Freunde?
Wie muss ein Freund sein? 
Wie sollte ein Lehrer sein? 
3. Znajdź antonimy, czyli słowa o przeciwnym znaczeniu!
np. 
faul – fleißig
aufgeschlossen – verschlossen
schlank –
lustig –
klug –
stark –
aktiv –
mitteilsam –
ordentlich –
ehrlich –
sparsam –
mutig –
selbstbewusst –
laut –
humorvoll –
hilfsbereit –
vernünftig –
schön –
verrückt –
nervös –
lebhaft –
4. Znajdź synonimy, czyli słowa o podobnym znaczeniu!
np. 
höflich – nett
blöd –
elegant –
offen –
pedantisch –
energisch – 
kontaktfreudig –