Na dzisiaj mam dla Ciebie prawdziwą gratkę: mnóstwo słownictwa wokół haseł „die Freundschaft” („przyjaźń”) i „die Liebe” („miłość”).
Od kropek rozpoczęłam poszczególne hasła do mapy myśli, strzałki oznaczają słowa / zwroty wyprowadzone od danego słowa.
Die Freundschaft und die Liebe – przyjaźń
der Freund – przyjaciel à die Freunde – przyjaciele –> ein wahrer Freund – prawdziwy przyjaciel –> unter Freunden – wśród przyjaciół, między przyjaciółmi –> sich auf jemanden verlassen – polegać na kimś
Freunde erkennt man in der Not – prawdziwych przyjaciół poznaje się w biedzie
die Freundschaft – przyjaźń
Freundschaft schließen – zawierać przyjaźń
sich mit jemandem anfreunden / befreunden – zaprzyjaźniać się z kimś
DLA DOCIEKLIWYCH Słowo der Freund ma dwa znaczenia:
– przyjaciel – kiedy powiemy „ein Freund von mir” – oznacza to „mój przyjaciel”
– chłopak – kiedy powiemy „mein Freund” – oznacza to „mój chłopak”. Należy jednak dodać, że w języku codziennym ludzie czasem mówią „meine Freundin” jako „moja przyjaciółka” – wtedy z kontekstu wynika, kogo mają na myśli.
die Freundin
eine Freundin von mir – moja przyjaciółka
meine Freundin – moja dziewczyna
W tym momencie warto wyjaśnić użycie słów der Kollege / die Kollegin. Podczas gdy w języku polskim oznaczają one kolegę / koleżankę, to w języku niemieckim jeśli powiesz der Kollege, to masz na myśli kolegę z pracy.
Jeśli powiesz meine Kollegin – to oznacza to „moja koleżanka z pracy”. Wtedy automatycznie ktoś zrozumie, że pracujesz z tą osobą.
Dodajmy, że słowo der Kollege podlega deklinacji słabej (czyli n-Deklination). Zapamiętaj jego odmianę:
Nom. der Kollege
Gen. des Kollegen
Dat. dem Kollegen
Akk. den Kollegen
gemeinsame Aktivitäten – wspólne aktywności –> zusammen Zeit verbringen – wspólnie spędzać czas –> sich treffen – spotykać się –> Freunde treffen – spotykać przyjaciół –> das Wochenende genießen – cieszyć się weekendem –> zusammen verreisen – razem wyjechać –> zusammen etwas unternehmen – razem coś przedsięwziąć
die Liebe – miłość
lieben – kochać
aus Liebe – z miłości
Liebe macht blind. – Miłość jest ślepa.
die Liebe auf den ersten Blick – miłość od pierwszego wejrzenia
Die Liebe geht durch den Magen. – Przez żołądek do serca.
Alte Liebe rostet nicht. – Stara miłość nie rdzewieje.
die Verliebtheit – zakochanie
verliebt – zakochany
sich verlieben – zakochać się
sich unsterblich verlieben – zakochać się na zabój
die Vorliebe – zamiłowanie
etwas mit Vorliebe tun – mieć zamiłowanie do czegoś
die Vorliebe für – zamiłowanie do
die Liebeserklärung – deklaracja miłości –> der Liebesbrief – list miłosny
erklären – deklarować, wyjaśniać à die Erklärung – deklaracja, wyjaśnienie –> die Unabhängigkeitserklärung – deklaracja niepodległości
die Emotionen – emocje –> die Sorge – troska –> die Empathie – empatia –> die Freude – radość –> die Begeisterung – zachwyt, entuzjazm –> die Dankbarkeit – wdzięczność –> die Hoffnung – nadzieja –> die Zufriedenheit – zadowolenie –> die Zuversicht – ufność, wiara –> der Ärger – złość –> die Eifersucht – zazdrość –> der Neid – zawiść
wen liebt man? – kogo się kocha? –> den Partner / die Partnerin – partnera / partnerkę –> den Ehemann / die Ehefrau – męża / żonę –> die Kinder – dzieci –> die Eltern – rodziców –> die Großeltern – dziadków –> die Haustiere – zwierzęta domowe
Art des Liebesobjekts – rodzaj obiektu miłosnego
die Selbstliebe – miłość do siebie samego –> die Selbstsucht (der Egoismus) – egoizm –> selbstsüchtig / egoistisch – egoistyczny, samolubny –> die Selbstlosigkeit – bezinteresowność –> selbstlos – bezinteresowny
die Partnerliebe – miłość do partnera –> die Heterosexualität – heteroseksualizm –> die Homosexualität – homoseksualizm –> die Verlobung – zaręczyny –> sich mit jemandem verloben – zaręczyć się z kimś –> der Heiratsantrag – oświadczyny –> einen Heiratsantrag machen – oświadczyć się –> jemanden heiraten – poślubić kogoś –> der Ehering – obrączka
die familiäre Liebe – miłość rodzinna –> die Vaterliebe – miłość do ojca –> die Mutterliebe – miłość do matki –> die Kindesliebe – miłość do dziecka
die Nächstenliebe – miłość bliźniego
die Liebe zur Natur – miłość do przyrody –> die Tierliebe – miłość do zwierząt
die Vaterlandsliebe (der Patriotismus) – miłość do ojczyzny (patriotyzm)
die Gottesliebe – miłość do Boga
UWAGA! Zwróć uwagę na formy czasowników, które pojawiły się na mapie myśli:
lieben, liebte, hat geliebt – kochać
sich verlieben, verliebte sich, hat sich verliebt – zakochać się
Tak jak widzisz, oba czasowniki są regularne.
Czasownik nieregularny: schließen, schloss, hat geschlossen
Jeśli chcesz powiedzieć po niemiecku, że zakochałaś / zakochałeś się w kimś, to pamiętaj o rekcji czasownika:
sich verlieben in + Akkusativ (biernik)
Ich habe mich in ihn verliebt. – Zakochałam się w nim.
Er hat sich in meine Schwester verliebt. – On zakochał się w mojej siostrze.
Tak wygląda rekcja czasownika sich verlassen:
sich verlassen auf + Akkusativ (biernik)
Du kannst dich auf mich verlassen! – Możesz na mnie polegać!
I formy czasów przeszłych: verließ sich, hat sich verlassen
Należy zwrócić uwagę na użycie czasownika heiraten, przy którym często pojawia się błąd.
Niejednokrotnie ktoś powie:
Ich habe mit ihm geheiratet. – Wyszłam za niego / wzięłam z nim ślub.
Powyższe zdanie jest niepoprawne, ponieważ po niemiecku nie mówimyheiraten mit, lecz:
jemanden heiraten – poślubić kogoś (ożenić się, wyjść za mąż)
Poprawne będą więc zdania:
Ich habe ihn geheiratet. – Wyszłam za niego.
Ich habe sie geheiratet. – Ożeniłem się z nią.
Przyjrzyjmy się jeszcze, jak używać przymiotników:
Ich bin dankbar für deine Hilfe. – Jestem wdzięczny za twoją pomoc.
Wir sind zuversichtlich, dass die Krise bald zu Ende geht. – Ufamy, że kryzys wkrótce się skończy.
Bist du mit deiner Arbeit zufrieden? – Czy jesteś zadowolony ze swojej pracy?
Die Kinder sind von Geschenken begeistert. – Dzieci są zachwycone prezentami.
DLA DOCIEKLIWYCH
Słowa die Eifersucht oraz der Neid często są mylone. Oba tłumaczy się czasami jako zazdrość, jednak rzeczownik der Neid ma bardziej negatywne znaczenie i oznacza zazdrość w sensie zawiści.
Er ist auf sie eifersüchtig. – On jest o nią zazdrosny.
Sie wurde neidisch, als sie sah, dass die Nachbarn sich ein neues Auto gekauft hatten. – Ona poczuła zazdrość / zawiść, kiedy zobaczyła, że sąsiedzi kupili sobie nowy samochód.
W kolejnym wpisie z serii „Niemiecki w 5 minut” zajmiemy się idiomami. Przypomnę, że idiom to zwrot, który składa się z kilku wyrazów. Połączone mają one inne znaczenie niż w rzeczywistości. Wszystkie posty z serii „Niemiecki w 5 minut” znajdziesz tutaj. Przygotuj się więc na niemieckie idiomy!
Hand und Fuß haben – mieć ręce i nogi
Jak widzisz, po niemiecku mówi się, że coś ma „rękę i stopę”.
Dein Projekt hat Hand und Fuß. – Twój projekt ma ręce i nogi.
zwei Fliegen mit einer Klappe schlagen – upiec dwie pieczenie na jednym ogniu
Tutaj zabijamy dwie muchy jedną klapką.
Ich habe zwei Fliegen mit einer Klappe geschlagen! – Upiekłam dwie pieczenie na jednym ogniu!
aus einer Mücke einen Elefanten machen – robić z igły widły
Po niemiecku robi się słonia z komara.
Schon wieder machst du aus einer Mücke einen Elefanten! – Znowu robisz z igły widły!
nicht alle Tassen im Schrank haben – mieć nie po kolei w głowie
W niemieckim nie ma się wszystkich filiżanek w szafie.
Mir scheint, dass er nicht alle Tassen im Schrank hat. – Zdaje mi się, że on ma nie po kolei w głowie.
alle Hände voll zu tun haben – mieć pełne ręce roboty
Von Montag bis Freitag habe ich alle Hände voll zu tun. – Od poniedziałku do piątku mam pełne ręce roboty.
zwei linke Hände haben – mieć dwie lewe ręce
Man sollte den Kindern nicht sagen, dass sie zwei linke Hände haben. – Nie powinno się mówić dzieciom, że mają dwie lewe ręce.
nur Bahnhof verstehen – nie mieć zielonego pojęcia
Ich verstehe nur Bahnhof. – Nie mam zielonego pojęcia.
die Nase voll von etwas haben – mieć czegoś po dziurki w nosie
Ich habe die Nase voll davon! – Mam tego po dziurki w nosie!
jemanden auf die Palme bringen – doprowadzać kogoś do szału / do wściekłości
Po niemiecku zanosimy kogoś na palmę 🙂
Mit dieser Aussage hast du mich auf die Palme gebracht! – Tą wypowiedzią doprowadziłeś mnie do szału!
jemandem auf den Wecker gehen – wkurzać kogoś
Sein Verhalten geht mir auf den Wecker! – Jego zachowanie mnie wkurza!
Karnawał to bardzo ważne dni na obszarze niemieckojęzycznym. Jest świętowany o wiele huczniej niż w Polsce. W tym roku oczywiście wszystko odwołane. A więc omówmy temat „karnawał po niemiecku”!
W Rosenmontag (przypada w tym roku właśnie dziś) dzieci wcześniej kończą lekcje w szkole, dorośli pracę i sklepy są zamykane wcześniej tak, aby każdy mógł wziąć udział w karnawałowym pochodzie. Nasłynniejsze odbywają się w Kolonii, Düsseldorf i Mainz (Moguncja).
Tutaj znalazłam dla Ciebie filmiki:
„die fünfte Jahreszeit” – piąta pora roku – tak często określany jest karnawał
der Karneval / der Fasching – karnawał
Słowa „der Fasching” używa się głównie w południowej części obszaru niemieckojęzycznego.
der Straßenkarneval – karnawał uliczny
das närrische Treiben – szalone wybryki – to określenie jest trudne do przetłumaczenia na polski, tak często określa się po niemiecku zachowanie ludzi w czasie karnawału
der Rosenmontag – ostatni poniedziałek karnawału – w 2021 przypada 15.02.
die Fastnacht – ostatki – w 2021 przypada 15.02.
der Umzug, die Umzüge – pochód, pochody
der Rosenmontagszug – pochód w ostatni pon. karnawału
die Prunksitzung / die Karnevalssitzung – spotkanie karnawałowe, podczas którego uczestnicy tańczą, śpiewają, muzykują, oglądają występy. Czasami są również wstawki kabaretowe
fröhlich und ausgelassen feiern – świętować wesoło i swobodnie
das fröhliche Miteinander – wesołe przebywanie razem
der Ball, die Bälle – bal, bale
sich verkleiden als – przebrać się za
die Verkleidung – przebranie
coronabedingt zu Hause feiern – ze względu na koronę świętować w domu
der Aschermittwoch – środa popielcowa – w 2021 przy
die Asche – popiół
Am Aschermittwoch ist der Beginn der großen 40-tägigen Fastenzeit im Christentum, die bis Ostern andauert. – W środę popielcową jest początek 40-dniowego postu, który trwa do świąt wielkanocnych.
Die Asche ist ein Symbol für die Vergänglichkeit, für die Buße und die Reue. – Popiół jest symbolem przemijania, pokuty i skruchy.
»Bedenke, Mensch, dass du Staub bist und wieder zum Staub zurückkehren wirst« – „Pamiętaj, człowiecze, że prochem jesteś i w proch się obrócisz”.
Ten post jest nową wersją postu, który opublikowałam w 2013 roku. Napisałam wtedy o tym, jak w Niemczech wyglądają pogrzeby. Jest również trochę słownictwa związanego z umieraniem.
Napiszę o tym, co usłyszałam od Niemców i co sama przeżyłam, bo jeśli chodzi o pogrzeby w Niemczech, to na kilku byłam. Jest pod tym względem kilka różnic w stosunku do Polski, dlatego uważam że ten temat jest godny poruszenia go na blogu.
Niemców, którzy byli w Polsce na Wszystkich Świętych, zawsze fascynuje oprawa tego święta. Słyszałam wielokrotnie zachwyty nad tym, że cmentarze są wtedy u nas pełne, że groby są ładnie przybrane. Słyszałam też wyrazy zdziwienia tym, że tak trudno jest znaleźć wtedy miejsce parkingowe w pobliżu cmentarza. Niesamowite wrażenie pozostawiają oczywiście cmentarze wieczorem, kiedy są rozświetlone przez palące się znicze. Ogólnie w Niemczech ludzie nie chodzą na cmentarz tak często jak w Polsce.
Mam wrażenie, że Niemcy, którzy wiedzą coś o Polsce, zazdroszczą Polakom tego, że u nas więzy rodzinne nadal są dosyć silne. Przejawia się to również na pogrzebach, kiedy jedzie się nawet na drugi koniec Polski, kiedy umiera ktoś blisko spokrewniony. W Niemczech też tak bywa, ale mam wrażenie, że pogrzeby są bardziej kameralne niż w Polsce. Nie ma gromady wieńców i coraz częściej zwłoki są palone. Kremacja jest tutaj czymś normalnym – nie tylko wśród protestantów, ale i wśród katolików. Niedawno (lato 2013) po raz pierwszy byłam na pogrzebie z urną. Było to dla mnie trochę dziwne doświadczenie, ale równocześnie ciekawe. Na pogrzebach praktycznie zawsze stoi w kościele zdjęcie zmarłego.
Oczywiście nie każdy chce, żeby jego zwłoki zostały spalone. W takiej sytuacji idzie się do notariusza i sporządza odpowiednie dokumenty. Tak zrobiła np. moja dawna sąsiadka, która chce mieć gwarancję, że zostanie pochowana w trumnie, a nie w urnie.
Jeszcze jedna uwaga co do nagrobków. Po pierwsze to w Niemczech nie są one tak strojne jak często bywa w Polsce. Coraz częściej słyszy się o sytuacjach, kiedy ludzie życzą sobie, żeby po śmierci na ich nagrobkach nie wyryto ani imienia, ani nazwiska, gdyż wiedzą, że nikt nie będzie potem dbał o te nagrobki. Znam również osoby, które wcześniej określają, w czym chcą zostać pochowane, np. moja znajoma zażyczyła sobie, żeby pochowano ją w dżinsach i swetrze. Stypa odbywa się prawie zawsze. Niedawno byłam na stypie, która odbyła się w hotelu. Było coś do jedzenia (przystawki) i picia (kawa, woda, wino). Wspominaliśmy zmarłą, oglądaliśmy jej zdjęcia. Wspominane były przede wszystkim wesołe wydarzenia z jej udziałem. Myślę, że teraz pogrzeby w Polsce wyglądają podobnie jak pogrzeby w Niemczech.
Wspomnę jeszcze o nekrologach, które nieco różnią się od polskich. U nas składa się w lokalnych gazetach przede wszystkim kondolencje dla rodziny, czasami nekrologi. W mojej lokalnej niemieckiej gazecie można zauważyć, że zawsze jest informacja o śmierci danej osoby, a następnie informacja, kiedy i gdzie odbywa się pogrzeb. Wynika z tego, że pogrzeb nie jest już kilka dni po śmierci tak jak w Polsce, lecz czeka się ok. 2 tygodnie. Czasami nawet miesiąc. Pod tą informacją najczęściej znajduje się adres, na który można przesłać kondolencje dla rodziny. U góry często można znaleźć cytat np. z Biblii lub ogólnie z literatury. Ostatnio (2013) znalazłam np. takie:
Nun ruhe sanft in Gottes Frieden.
Gott lohne dich für deine Müh‘,
ob du auch von uns geschieden,
in unseren Herzen stirbst du nie.
Ich habe den Berg erstiegen, der euch
noch Mühe macht, drum weinet nicht
ihr Lieben, ich habe mein Werk vollbracht.
Erinnerungen sind kleine Sterne, die tröstend in das Dunkel unserer Trauer leuchten.
Das Ende der Suche wird erst dann erreicht sein, wenn wir die Augen für immer schließen
Menschenleben sind wie Blätter, die lautlos fallen. Man kann sie nicht aufhalten auf ihrem Weg.
Mniej więcej 2 tygodnie po pogrzebie w gazecie znajduje się podziękowanie (dieDanksagung) dla uczestników pogrzebu i dla wszystkich, którzy złożyli wyrazy współczucia, np.:
Herzlich bedanken wir uns für die große Anteilnahme und die lieben Worte von Pfarrer… zum Tod von…
Herzlichen Dank sagen wir allen, die gemeinsam mit uns von … Abschied nahmen, ihre Anteilnahme in vielfältiger Weise zum Ausdruck brachten und ihn auf seinem letzten Weg begleiteten.
Herzlichen Dank sagen wir allen, die mit uns Abschied nahmen von unserem geliebten Verstorbenen … Für die tröstenden Wort, gesprochen oder geschrieben, für einen Händedruck, wenn Worte fehlten, für die Blumen, Kränze und Geldspenden und die Begleitung auf seinem letzten Weg.
Na koniec trochę słownictwa pogrzebowego:
Allerheiligen – Wszystkich Świętych
Allerseelen – Zaduszki
jemandes (Gen.) gedenken – składać komuś hołd pamięci
die Anteilnahme – kondolencje
seine Anteilnahme zum Ausdruck bringen – wyrazić kondolencje
W serii „Niemiecki w 5 minut” (wszystkie posty tutaj) czas na temat Ostern, czyli Wielkanoc. Przygotowałam dla Was najważniejsze słówka związane z tym tematem. Jest to nowa wersja postu z zeszłego roku.
Słowo „Ostern” pochodzi od średniowysokoniemieckiego „ōsteren”, starowysokoniemieckiego „ōstarūn” – nazwa wywodzi się być może od indogermańskiej bogini wiosny. Starowysokoniemieckie słowo „ōstar” oznaczało „östlich”, czyli „wschodni” lub też „im Osten”, czyli „na wschodzie”. Miało ono związek z kierunkiem wschodzącego słońca, porannego światła.
Istnieje ciekawe powiedzenie:
„wenn Ostern und Pfingsten zusammenfallen” lub „wenn Ostern und Weihnachten zusammenfallen„, co oznacza tyle co „niemals” – nigdy.
Słowo „Ostern” ma rodzajnik „das”, jednak w wielu regionach niemieckojęzycznych używa się go w liczbie mnogiej.
Jak złożyć życzenia wielkanocne?
Frohe Ostern! – Wesołych świąt wielkanocnych!
Frohe, besinnliche und erholsame Feiertage! – Wesołych, pełnych refleksji i spokojnych świąt wielkanocnych!
Friedvolle Ostern! – Pełnych pokoju świąt wielkanocnych!
Ein schönes Osterfest! – Miłych / pięknych świąt wielkanocnych!
I jeszcze kilka słówek:
zu / an Ostern – na Wielkanoc
kurz vor Ostern – krótko przed Wielkanocą
kurz nach Ostern – krótko po Wielkanocy
weiße Ostern – Ostern mit Schnee
Źródło:
DUDEN Universalwörterbuch
Ostern – Wielkanoc
an Ostern – w Wielkanoc
die Karwoche / die Osterwoche – Wielki Tydzień
der Gründonnerstag – Wielki Czwartek
der Karfreitag – Wielki Piątek
der Ostersamstag (Karsamstag) – Wielka Sobota
der Ostersonntag – Wielka Niedziela, Niedziela Wielkanocna
der Ostermontag – Poniedziałek Wielkanocny
das Kreuz – krzyż
die Kreuzigung – ukrzyżowanie
das Grab Christi – Grób Jezusa
das Weihwasser – święcona woda
das Osterfeuer – ogień wielkanocny
die Auferstehung – zmartwychwstanie
die Freude der Auferstehung – radość zmartwychwstania
das Osterfrühstück – śniadanie wielkanocne
das Osterei – pisanka
die Sauermehlsuppe – żurek
die Weidenkätzchen – bazie
Am Ostersamstag werden Osterkörbe in der Kirche geweiht. –
W Wielką Sobotę wielkanocne koszyki są święcone w kościele.
Was befindet sich im Osterkorb? – Co znajduje się w koszyku wielkanocnym?
Dzisiaj czas na kolejny post ze słownictwem (wszystkie posty tutaj). Do postu na temat chomikowania i paniki skłonił mnie oczywiście koronawirus, a raczej wszystko, co z nim związane. Miejmy nadzieję i módlmy się, żeby to szybko minęło. Dzisiaj więc o chomikowaniu i panice po niemiecku!
der Hamster – chomik
der Hamsterkauf, die Hamsterkäufe – zakup, zakupy na zapas
hamstern (hamsterte, hat gehamstert) – chomikować, robić zapasy
der Vorrat, die Vorräte – zapas, zapasy
das Lebensmittelgeschäft – sklep z produktami spożywczymi
leer – pusty
leere Regale – puste regały
die Versorgung (des Haushalts) – zaopatrywanie (gospodarstwa domowego)
die Nachfrage – popyt
eine höhere Nachfrage – wyższy popyt
länger haltbare Produkte – produkty dłużej przydatne do spożycia
der Engpass, die Engpässe – niedobór, niedostatek
Engpässe bei den Supermärkten – niedobory w supermarketach
die Einschränkungen – ograniczenia
die Warenverfügbarkeit – dostępność towarów
die Panikmache – panikarstwo
der Panikmacher – panikarz
in Panik geraten (geriet, ist geraten) – popadać w panikę
Ich kann nichts dafür. – Nic nie mogę na to poradzić.
Wir können nichts dafür – Nic nie możemy na to poradzić.
Mam dla Was jeszcze filmiki na temat chomikowania i robienia zapasów:
Jak opowiedzieć o polskich świętach po niemiecku? Nie jest to takie oczywiste, więc na dzisiaj przygotowałam dla Was trochę słownictwa, które to ułatwi.
Na stronie pod etykietą „Weihnachten” znajdziecie sporo wpisów, które przygotowałam dla Was w poprzednich latach:
W ramach cyklu związanego z historią przygotowałam na dzisiaj słownictwo do tematu „religia”. Najpierw kilka ogólnych pojęć odnoszących się do największych światowych religii:
die Konfession – wyznanie
die Religion – religia
eine monotheistische Religion – religia monoteistyczna
eine polytheistische Religion – religia politeistyczna
das Christentum – chrześcijaństwo
der Christ – chrześcijanin
die Christin – chrześcijanka
christlich – chrześcijański
die Christenheit – chrześcijanie (to pojęcie oznacza wszystkich chrześcijan)
die römisch-katholische Kirche – Kościół rzymsko-katolicki
der Katholizismus – katolicyzm
die orthodoxe Kirche – Kościół prawosławny
die griechisch-orthodoxe Kirche – Kościół grecko-prawosławny
die protestantische Kirche – Kościół protestancki
der Protestantismus – protestantyzm
die anglikanische Kirche – Kościół anglikański
evangelisch – ewangelicki
der Judaismus – judaizm
das Judentum – żydzi (to pojęcie oznacza grupę ludzi, wszystkich żydów)
der Jude – żyd
die Jüdin – żydówka
jüdisch – żydowski
der Buddhismus – buddyzm
der Buddhist – buddysta
die Buddhistin – buddystka
buddhistisch – buddyjski, w obrządku buddyjskim
der Hinduismus – hinduizm
der Hindu – hinduista
die Hindufrau – hinduistka
der Islam – islam
islamisch – islamski
der Muslim – muzułmanin
die Muslimin – muzułmanka muslimisch – muzułmański Czas na uporządkowane alfabetycznie słówka do tematu „religia”:
der Abt – opat, przełożony zakonu
die Äbtissin – opatka, przeorysza
das Alte Testament – Stary Testament
der Andersgläubige – innowierca
der Antisemitismus – antysemityzm
die Askese – asceza
die Auferstehung – zmartwychwstanie
die Beichte – spowiedź
der Beichtstuhl – konfesjonał
die Beschneidung – obrzezanie
die Bibel – Biblia
der Bischof – biskup
die Christmesse / die Christmette – pasterka
der Davidstern – gwiazda Dawida
das Dogmat – dogmat
der Dom – katedra
die Dreieinigkeit / die Dreifaltigkeit – Trójca święta
der Ehrenmord – morderstwo honorowe
die Ehrverletzung – naruszenie czci
der Engel – anioł
die Erbsünde – grzech pierworodny
das Evangelium – Ewangelia
die Exkommunikation – ekskomunika
die Eucharistie – Eucharystia
der Fasten – post
die Firmung – bierzmowanie (w obrządku rzymsko-katolickim)
der Fundamentalismus – fundamentalizm
das Gebet – modlitwa
der Gegenpapst – antypapież
die Gegenreformation – kontrreformacja
der Geistliche – duchowny
der Gelehrte – uczony
der Glaube – wiara
das Glaubensbekenntnis – wyznanie wiary
die Glaubensfreiheit – wolność wyzwania
der Gott – Bóg / bóg
die Götter – bogowie
die Göttin – bogini
der Gottesdienst – nabożeństwo
der/das Habit – habit
häretisch – heretycki
der Hedonismus – hedonizm
der Heide – poganin
der Heilige Geist – Duch święty
die Heilige Schrift – Pismo święte
der heilige Vater – ojciec święty
die Hölle – piekło
das Höllenfeuer – ogień piekielny
die jüdische Gemeinde – gmina żydowska
das jüngste Gericht – sąd ostateczny
die Kapelle – kaplica
der Kardinal – kardynał
das Kastensystem – system kastowy
die Kirche – kościół
die Kommunion – komunia
die Konfirmation – bierzmowanie (w obrządku protestanckim)
konservativ – konserwatywny
die Kontemplation – kontemplacja
der Koran – Koran
die Kreuzigung – ukrzyżowanie
der Kreuzzug – wyprawa krzyżowa
der Kult – kult
liberal – liberalny
der Märtyrer – męczennik
die Meditation – medytacja
der Messdiener – ministrant
die Messe – msza
der Mönch – mnich
die Moschee – meczet
die Mythologie – mitologia
das Neue Testament – Nowy Testament
die Nonne – zakonnica
die Offenbarung – objawienie
der Orden – zakon
die Ordensschwester – siostra zakonna
orthodox – ortodoksyjny
der Papst – papież
die Papstwahl – wybór papieża
der Pilger – pielgrzym
die Pilgerfahrt / die Wallfahrt – pielgrzymka
der Pfarrer – ksiądz, pastor
die Predigt – kazanie
der Priester – ksiądz
progressiv – progresywny
der Prophet – prorok
der Rabbiner – rabin
die Reformation – reformacja
die Religionsfreiheit – wolność religijna
die Sekte – sekta
die Soutane – sutanna
die Staatsreligion – religia państwowa
die Stammesreligion – religia plemienna
die Sünde – grzech
die Synagoge – synagoga
die Verehrung – cześć, oddawanie czci, adoracja
die Taufe – chrzest
der Tempel – świątynia
der Totenkult – kult zmarłych
die Überlieferung – przekaz ustny
die Verfolgung – prześladowanie
die Weltreligion – religia świata
die Wiedergeburt, die Reinkarnation – reinkarnacja
die Zehn Gebote – 10 przykazań
die Zeitrechnung – rachuba czasu
W kolejnym poście pojawią się czasowniki do tematu wraz z przykładami zastosowania.
Dzisiaj rozpoczynam cykl słownictwa związanego z historią. Na pierwszy ogień idzie ogólne słownictwo: jednostki czasu oraz słownictwo związane z epokami. Następnym razem opublikuję listę słówek dotyczących ustroju państw.
die Geschichte – historia
die Geschichtswissenschaft – nauka o historii
die Geschichtsschreibung– historiografia
die Vergangenheit – przeszłość
die Gegenwart – teraźniejszosć
die Zukunft – przyszłość
das Jahr – rok
das Jahrzehnt – dziesięciolecie/dekada
das Jahrhundert – wiek
die Ära – era
die Epoche – epoka
das Zeitalter – epoka
das Altertum – starożytność
die Altsteinzeit – paleolit
die Antike – antyk
die Aufklärung – oświecenie
der/das Barock – barok
die Bronzezeit – epoka brązu
die Eisenzeit – epoka żelaza
die Finanzkrise – kryzys finansowy
die Globalisierung– globalizacja
der Imperialismus – imperializm
die Industrialisierung – uprzemysłowienie
die Jungsteinzeit – neolit / młodsza epoka kamienia
der Kolonialismus – kolonializm
das Kolonialzeitalter – epoka kolonializmu
die Mittelsteinzeit– mezolit / środkowy okres epoki kamienia
das Mittelalter– średniowiecze
die Neuzeit– czasy nowożytne
die Renaissance – renesans
die Revolutionszeit– czas rewolucji
die Spätantike – późny antyk
die Steinzeit – epoka kamienia łupanego
die Urgeschichte – prehistoria
die Vorgeschichte – prehistoria
die Wirtschaftskrise – kryzys gospodarczy die Zivilisation – cywilizacja
Na dzisiaj zebrałam cechy charakteru po niemiecku wraz z tłumaczeniami. Niektóre z tych cech odnoszą się do wyglądu. Pod spodem znajduje się również kilka propozycji ćwiczeń.
die Eigenschaft, die Eigenschaften – cecha, cechy:
aktiv – aktywny
anpassungsfähig – zdolny do przystosowania się, elastyczny