Jeśli czytasz mój blog regularnie, to wiesz, że wraz z kilkoma innymi germanistkami raz na miesiąc organizuję akcję „Zusammen można więcej”. W jej ramach publikujemy posty na wybrany temat. Tu znajdziecie wszystkie posty z serii: zusammen można więcej
W tym tygodniu tematem naszej akcji jest Dzień dziecka. Oto strony pozostałych germanistek:
Wybrałam baśń braci Grimm pt. „Frau Holle” (po polsku „Pani Zima”). Na YouTube można znaleźć mnóstwo słuchowisk i zdydaktyzować tak właściwie każde, ale jak to najlepiej zrobić? Przecież baśnie wcale nie są łatwym materiałem dla uczących się, no chyba że w wersji uproszczonej. Dlatego przygotowałam dla Was słówka pojawiające się w baśni – dzięki nim łatwiej będzie zrozumieć słuchowisko.
A może zacznę od tego, dlaczego trudno jest zrozumieć baśnie. Oto najważniejsze moim zdaniem powody:
Jest w nich dużo archaizmów.
Zdania wcale nie są proste i krótkie. Wręcz przeciwnie – najczęściej są długie i rozbudowane.
Często jest w nich słownictwo z dziedzin, które nie są tematem nr 1 na lekcjach niemieckiego. Pojawiają się nazwy zajęć czy zawodów, które obecnie nie są już na topie.
Tutaj znajdziecie słuchowisko „Frau Holle”:
das Hörspiel – słuchowisko
spinnen (spann, hat gesponnen) – prząść
sich zutragen – zdarzać się
sich bücken – schylać się
schelten (schalt, hat gescholten) – ganić, łajać
unbarmherzig – bezlitosny, niemiłosierny
die Spule – szpulka
die Besinnung – przytomność
der Brotschieber – łopata do wyjmowania chleba z pieca
schütteln – potrząsać
der Haufen – stos, sterta
Acht Guben – być ostrożnym, zwracać uwagę
sich ein Herz fas sen – zdobyć się na odwagę
einwilligen – zgadzać się
sich begeben – udawać się (dokądś)
die Feder – pióro
die Schneeflocke – płatek śniegu
gesotten (od czasownika sieden) – gorący, wrzący (w domyśle: coś ugotowanego)
W serii „Niemiecki w 5 minut” (wszystkie posty tutaj) czas na drugi tekst o okolicznikach czasu. Podawanie dat po niemiecku nie jest takie trudne jak się czasami wydaje, wystarczy znać kilka reguł:
Jak podajemy rok po niemiecku? Są dwie możliwości:
sam rok, bez przyimka, np. 1986 – w 1986 roku
dodajemy „im Jahre”, np. im Jahre 1986 – w 1986 roku
Ich bin 1986 geboren. – Urodziłam się w 1986 roku.
Sie ist im Jahre 1990 geboren. – Ona urodziła się w 1990 roku.
Coraz częściej spotykam się ze stosowaniem „in”, jednak na razie nie zostało to uznane za poprawne.
Jak zapytać o konkretną datę i ją podać?
Der Wievielte ist heute? – Który jest dzisiaj?
W odpowiedzi stosujemy mianownik (Nominativ):
Heute ist der 14. Mai (der vierzehnte Mai).
Można również zapytać:
Den Wievielten haben wir heute? – Którego mamy dzisiaj?
Heute haben wir den 14. Mai (den vierzehnten Mai) à w odpowiedzi stosujemy biernik (Akkusativ), ponieważ czasownik „haben” się z nim łączy.
Jednak kiedy pytamy o to, którego dnia coś się dzieje, stosujemy „an+Dativ”, czyli:
Ich bin am 6. (an dem sechsten) Juli geboren. – Urodziłam się 6 lipca.
Wann ist der Valentinstag? – Kiedy są Walentynki?
Am 14. ( an dem vierzehnten) Februar.
Wann ist der Tag der Deutschen Einheit? – Kiedy jest Dzień Niemieckiej Jedności?
Am 3. ( an dem dritten) Oktober.
Nie zapominajmy o tym, że po liczebnikach porządkowych stawiamy kropkę.
Czas na kolejny post z serii „Zusammen można więcej” (ostatni post z tej serii znajdziecie tutaj), w ramach której raz na miesiąc z kilkoma innymi germanistkami przygotowuję dla Was teksty na wybrany temat. Oto strony koleżanek-germanistek:
Na dzisiaj postanowiłyśmy się zająć maturą z niemieckiego. Ja wybrałam temat pisemnej matury podstawowej.
Jaki tekst trzeba napisać na pisemnej maturze podstawowej z niemieckiego? Cytuję z informatora CKE (tutaj):
Tekst użytkowy (np. list w formie tradycyjnej albo elektronicznej [e-mail], wiadomość umieszczana na blogu lub forum internetowym) z elementami np, opisu, relacjonowania, zaproszenia, uzasadniania opinii, w tym przedstawiania zalet i wad różnych rozwiązań i poglądów.
Jedno zadanie (bez możliwości wyboru); polecenie w języku polskim; w treści zadania podane są cztery elementy, które zdający powinien rozwinąć w wypowiedzi.
Należy napisać od 80 do 130 słów.
Oto praktyczne słownictwo:
Liebe… (jeśli piszemy do kobiety)
Lieber… (jeśli piszemy do mężczyzny)
Liebe… (jeśli piszemy do więcej niż jednej osoby), np.
Liebe Kasia,
Lieber Piotr,
Liebe Eltern.
Pamiętajcie o tym, żeby po nagłówku postawić przecinek, a list zacząć od małej litery, np.
Liebe Kasia,
danke für deine E-Mail / für deinen Brief.
Na początku dobrze jest napisać jedno lub dwa zdania wprowadzające:Bei mir ist alles in Ordnung. Meiner Familie geht es auch gut.
Zwroty pomocne w głównej części listu:
Ich möchte dich / euch / zu … einladen. – Chciałbym zaprosić ciebie / was na …
Ich habe eine Frage an dich / an euch. – Mam pytanie do ciebie / do was.
Ich habe eine Bitte an dich / an euch. – Mam prośbę do ciebie / do was.
Meiner Meinung nach – moim zdaniem
Meiner Meinung nach ist das eine gute Idee. – Moim zdaniem to dobry pomysł.
Ich denke / ich finde / ich meine – sądzę, myślę
Ich habe einen Vorschlag. – Mam propozycję.
Ich möchte dir / euch etwas vorschlagen. – Chciałbym tobie / wam coś zaproponować.
Wie denkst du darüber? – Co o tym sądzisz?
Ich bin für… – Jestem za…
Ich bin gegen… – Jestem przeciwko…
Ich sehe hier einen Vorteil / einen Nachteil. – Widzę tu zaletę / wadę.
Der Vorteil besteht darin, dass… – Zaleta polega na tym, że…
Ich bin auf eine Idee gekommen. – Wpadłem na pewien pomysł.
Was sagst du zu…? – Co powiesz na…?
Ich möchte dir über… erzählen. – Chciałbym opowiedzieć ci o…
Zwroty przydatne na końcu listu:
Ich warte auf deine Antwort. Bitte schreib mir bald. – Czekam na twoją odpowiedź. Proszę napisz wkrótce.
W serii „Niemiecki w 5 minut” (wszystkie posty tutaj) postanowiłam przygotować dla Was kilka wskazówek pomocnych w rozpoczęciu rozmowy. Oczywiście wszystko zależy od sytuacji, nie sposób uwzględnić każdej, ale myślę, że moje wskazówki w wielu z nich będą praktyczne.
Darf ich Sie ansprechen? – Czy mogę panią / pana zagadnąć? (zacząć z panią / panem rozmowę)
Darf ich dich ansprechen? – Czy mogę cię zagadnąć?
Hast du einen Moment für mich? – Masz dla mnie chwilę?
Haben Sie einen Moment für mich? – Czy ma pan / pani dla mnie chwilę?
Darf ich Sie kurz sprechen? – Czy mogę chwilę z panią / panem porozmawiać?
Darf ich dich kurz sprechen? – Czy mogę chwilę z tobą porozmawiać?
Entschuldige – przepraszam (kiedy jesteśmy z kimś na ty)
Entschuldigen Sie – przepraszam (kiedy jesteśmy z kimś na pan/pani)
Entschuldigung – przepraszam (zawsze pasuje)
Sind Sie beschäftigt oder haben Sie einen Moment? – Jest pan zajęty czy ma pan chwilę?
Bist du beschäftigt oder hast du einen Moment? – Jesteś zajęty czy masz chwilę?
Darf ich Sie unterbrechen? – Czy mogę pani/panu przerwać?
Darf ich dich unterbrechen? – Czy mogę ci przerwać?
W serii „Niemiecki w 5 minut” (wszystkie posty tutaj) przygotowałam dla Was przykłady odnośnie tego, jak można zwracać się do innych ludzi. Dowiecie się m.in., jak zaproponować komuś przejście na ty.
Jeśli to możliwe, to najwygodniej być z ludźmi na „ty”:
(sich) duzen – być z kimś na ty
Können wir duzen? – Czy możemy być na ty?
Er duzt alle. – On jest ze wszystkimi na ty.
Können wir per Du sein? – Czy możemy być na ty?
(sich) siezen – zwracać się do kogoś per pan/pani
Wir siezen uns. – Zwracamy się do siebie per pan/pani.
Du solltest ihn siezen. – Powinieneś mówić do niego na pan.
Musst du ihn siezen? – Czy musisz zwracać się do niego per pan?
Plik ze słownictwem możecie pobrać tutaj. Czekam na Wasze propozycje: Jakie tematy powinnam omówić w serii „Niemiecki w 5 minut”?
Kolejny post z serii „Niemiecki w 5 minut” poświęcam świętom wielkanocnym w Polsce. Jak opisać je po niemiecku? Jak wyjaśnić Niemcowi, na czym polega Wielkanoc w Polsce? Mam dla Was garść słówek.
Ostern – Wielkanoc
an Ostern – w Wielkanoc
die Karwoche / die Osterwoche – Wielki Tydzień
der Gründonnerstag – Wielki Czwartek
der Karfreitag – Wielki Piątek
der Ostersamstag (Karsamstag), der Ostersonntag,
der Ostermontag
das Kreuz – krzyż
die Kreuzigung – ukrzyżowanie
das Grab Christi – Grób Jezusa
das Osterfeuer – ogień wielkanocny
die Auferstehung – zmartwychwstanie
die Freude der Auferstehung – radość zmartwychwstania
das Osterfrühstück – śniadanie wielkanocne
die Sauermehlsuppe – żurek
die Weidenkätzchen – bazie
Am Ostersamstag werden Osterkörbe in der Kirche geweiht. –
W Wielką Sobotę wielkanocne koszyki są święcone w kościele.
Was befindet sich im Osterkorb? – Co znajduje się w koszyku wielkanocnym?
Tak jak zapowiadałam w moich planach na nowy rok (możesz poczytać o nich tutaj), chciałam odświeżyć lubiane serie na blogu. W październiku 2017 roku miałam pomysł na serię „Kommunikation auf Deutsch!” Niestety nie udało mi się wtedy zrealizować pomysłu. Z tej serii pojawił się jeden post, który znajdziecie tutaj Ponieważ bardzo rozważnie wybieram treści na tę stronę, to długo zastanawiałam się nad tym, w jaki sposób seria mogłaby na nowo tutaj zagościć.
W końcu wpadłam na pomysł – mam nadzieję, że się Wam spodoba. Seria będzie nosić tytuł „Niemiecki w 5 minut”. Nowy post będzie się pojawiał w każdy wtorek. Postanowiłam zająć się przygotowywaniem zwrotów do komunikacji czy krótkich tekstów w celu nauki słownictwa czy gramatyki. Każdy post z tej serii będzie krótki, ponieważ zdaję sobie sprawę z tego, jak mało czasu ma we współczesnych czasach większość osób.
Zacznę od tego, jak poprosić po niemiecku o pomoc.
Ich habe eine Bitte an dich / an euch / an Sie. – Mam prośbę do ciebie / do was / do pani/pana.
Ich möchte dich / euch / Sie um Hilfe bitten. – Chciałbym prosić ciebie / was / pana/panią o pomoc.
Ich habe eine Frage an dich / an euch / an Sie. – Mam pytanie do ciebie / do was / do pani/pana.
jemandem einen Gefallen tun – wyświadczyć/oddać komuś przysługę
jemanden um einen Gefallen bitten – prosić kogoś o przysługę
Kannst du mir einen Gefallen tun? – Czy możesz wyświadczyć mi przysługę?
Können Sie mir einen Gefallen tun? – Czy może pan/pani wyświadczyć mi przysługę?
Kannst / könntest du etwas für mich tun? – Czy możesz / mógłbyś coś dla mnie zrobić?
Können / könnten Sie etwas für mich tun? – Czy może / mógłby Pan coś dla mnie zrobić?
Razem z kilkoma innymi blogującymi germanistkami, czyli Szpreche w deche, Martyną z Majsterszyk językowy, Angeliką ze strony Angelika Griner przygotowałyśmy projekt „Zusammen można więcej”, którego logo tak ładnie wygląda:
Co miesiąc będziemy publikować post na wybrany temat. Bardzo cieszę się z udziału w tej inicjatywie i obiecuję się przykładać.
Na egzaminie ósmoklasisty w zadaniu 14 trzeba napisać krótki tekst, najczęściej prywatną wiadomość. Oto zwroty, które na pewno mogą się przydać:
Lieber… (jeśli piszemy do mężczyzny), np. Lieber Opa – drogi dziadku
Liebe… (jeśli piszemy do kobiety), np. Liebe Oma – droga babciu
Danke für deine Mail. – Dziękuję za twój mail.
Bei mir ist alles in Ordnung. – U mnie wszystko w porządku.
Und wie geht es dir? – A co słychać u ciebie?
Ich habe eine Idee. – Mam pomysł.
Ich habe eine Frage / eine Bitte an dich. – Mam do ciebie pytanie / prośbę.
Ich habe einen Ratschlag für dich. – Mam dla ciebie radę.
Ich warte auf deine Antwort. – Czekam na twoją odpowiedź.
Ich freue mich schon auf deine Mail. – Już się cieszę na twój mail.
Liebe Grüße / Viele Grüße – serdeczne pozdrowienia
Bardzo ważne! Tutajznajdziecie zasady oceniania prac pisemnych i bardzo praktyczne wskazówki 🙂
Linki do postów pozostałych uczestniczek projektu:
Słownictwo z dzisiejszego wpisu przyda się nie tylko osobom przygotowującym się do egzaminów. Myślę, że będzie praktyczne dla wszystkich. Przypominam, że posty z serii „Egzaminy z niemieckiego” znajdziecie tutaj.
Auf dem Foto / Bild sehe ich… – Na zdjęciu widzę…
Auf dem Foto / Bild sieht man… – Na zdjęciu widać…
Auf dem Foto / Bild ist/sind … zu sehen. – Na zdjęciu jest/są do zobaczenia…
Das Foto/Bild zeigt… – Zdjęcie pokazuje…
Auf dem Foto/Bild ist/sind … dargestellt. – Na zdjęciu jest/są przedstawieni…
Es geht hier um… – Chodzi tutaj o…
Es handelt sich um… – Chodzi o…
Alle Bilder verbindet ein Thema. – Wszystkie zdjęcia łączy jeden temat.
im Vordergrund – na pierwszym planie
im Hintergrund – na drugim planie
in der Mitte – na środku
hinten – z tyłu
vorne – z przodu
links/auf der linken Seite – na lewo/po lewej stronie
rechts/auf der rechten Seite – na prawo/po prawej stronie
in der linken oberen Ecke – w lewym górnym rogu
in der linken unteren Ecke – w lewym dolnym rogu
in der rechten oberen Ecke – w prawym górnym rogu
in der rechten unteren Ecke – w prawym dolnym rogu
nie warto uczyć się bardzo długiej listy środków językowych, bo na egzaminie i tak wszystkich nie użyjemy, a niejeden zdający ich w stresie zapomni;
lepiej więc nauczyć się krótszej listy zwrotów i rzeczywiście umieć je stosować. Ostatnio pisałam o tym, jak ważna jest automatyzacja – zacznijmy więc używać tych zwrotów od samego początku przygotowywania się do egzaminu, a nie tydzień przed egzaminem.
UWAGA! Na początku egzaminu ustnego wspólnie z drugą osobą zdającą zdecyduj, czy jesteście na ty czy na pan/pani. Pozwoli to uniknąć trudności w trakcie rozmowy.
A więc do dzieła!
TEIL 2 (Gespräch über ein Thema):Takie zadanie znajduje się na egzaminie telc. Polega na tym, że obie osoby zdające dostają wypowiedzi na dany temat, np. „Gruppenreisen”. Są to wypowiedzi dwóch osób, które mają inne zdanie na ten temat. Zadanie polega na tym, że drugiej osobie musimy o tym opowiedzieć, następnie posłuchać wypowiedzi drugiej osoby, a następnie porozmawiać, wymieniając argumenty, wyrażając swoje zdanie oraz opowiadając o swoich doświadczeniach.
Ich habe in einer Zeitschrift eine Meinung zum Thema “Gruppenreisen” gelesen. – W czasopiśmie przeczytałam opinię na temat „Wycieczki grupowe”.
Eine Person denkt, dass Gruppenreisen besser sind, denn sie hat mehr Spaß… – Jedna osoba sądzi, że wycieczki grupowe są lepsze, bo ona lepiej się bawi…
ihrer / seiner Meinung nach – jej / jego zdaniem
Sie / er hat eine positive / negative Meinung. – Ona / on ma pozytywną / negatywną opinię.
erstens… zweitens… drittens… – po pierwsze… po drugie… po trzecie…
außerdem – poza tym
meiner Meinung nach / ich finde / ich meine / ich denke – moim zdaniem / ja sądzę
Ich bin der Meinung, dass… – Jestem zdania, że…
Ich habe auch Erfahrungen damit gemacht. – dosłownie: Też zrobiłem z tym doświadczenia (mam z tym doświadczenia).
Ich habe eine andere Meinung dazu. – Mam o tym inną opinię.
Ich bin mit dieser Meinung (nicht) einverstanden. – (Nie) zgadzam się z tą opinią.
Ich denke anders. – Myślę inaczej.
Was für eine Meinung hast du gelesen? – Co za opinię ty czytałeś?
Hast du auch etwas Interessantes gelesen? – Czy też czytałeś coś ciekawego?
Wie ist deine Meinung? / Wie denkst du? / Wie meinst du? – Jakie jest twoje zdanie? / Jak myślisz, sądzisz?
begründen – uzasadniać
Kannst du deine Meinung begründen? – Czy możesz uzasadnić swoje zdanie?
Das Argument zeigt, dass… – Ten argument pokazuje, że…
Dein Argument ist überzeugend / plausibel. – Twój argument jest przekonujący.
Meiner Meinung nach sind Gruppenreisen besser. – Moim zdaniem wycieczki grupowe są lepsze.
Zusammenfassend kann ich sagen, dass… – Podsumowując mogę powiedzieć, że…
KONTAKTAUFNAHME (TEIL 1):Zadanie na egzaminie telc polega na nawiązaniu kontaktu, ale i na egzaminie Goethe-Institut trzeba opowiedzieć coś o sobie. Na egzaminie telc trzeba nawiązać kontakt w odniesieniu do następujących podpunktów:
Name
woher er oder sie kommt
wie sie oder er wohnt (Wohnung, Haus, Garten…)
Familie
wo sie oder er Deutsch gelernt hat
was sie oder er macht (Schule, Studium, Beruf…)
Sprachen (welche? wie lange? warum?)
Poza tym można poruszyć inne tematy.
Potrzebne słownictwo:
Nett, dich / Sie kennen zu lernen. – Miło ciebie / pana poznać.
gleichfalls – nawzajem
Kommst du auch aus Polen? / Kommen Sie auch aus Polen? – Czy pochodzisz z Polski? / Czy pan/pani pochodzi z Polski?
Ich wohne in einer Wohnung. – Mieszkam w mieszkaniu.
Wohnst du / Wohnen Sie in einer Wohnung oder in einem Haus? – Czy mieszkasz / mieszka pan/pani w mieszkaniu czy w domu?
Ich habe einen kleinen Garten. – Mam mały ogród.
Wohnst du / Wohnen Sie auf dem Lande oder in der Stadt? – Czy mieszkasz / mieszka pan/pani na wsi czy w mieście?
Ist das ein kleines oder ein großes Dorf? – Jest to mała czy duża wioska?
Ist eine Kleinstadt oder eine Großstadt? – Jest to małe czy duże miasto?
Kannst du mir ein bisschen über deine Familie erzählen? – Czy możesz mi opowiedzieć trochę o swojej rodzinie?
Können Sie mir über Ihre Familie erzählen? – Czy może mi pan/pani opowiedzieć o swojej rodzinie?
Ich habe Deutschunterricht via / über Skype begonnen / angefangen. – Zaczęłam lekcje niemieckiego przez Skype.
Besuchst du noch eine Schule oder studierst du? – Chodzisz jeszcze do szkoły czy studiujesz?
Studieren Sie? – Czy pan/pani studiuje?
Welche Sprachen sprichst du? – Jakimi językami mówisz?
Welche Sprachen sprechen Sie? – Jakimi językami pan/pani mówi?
TEIL 1/3: gemeinsam etwas planen – takie zadanie mamy zarówno na egzaminie ustnym telc B1, jak i Goethe-Zertifikat B1. Na telc jest to zadanie trzecie, na Goethe-Zertifikat zadanie pierwsze.
Zadanie polega na wspólnym zaplanowaniu czegoś. Np.: kolega miał wypadek i musimy zaplanować, jak mu pomóc. Ktoś ma urodziny i planujemy, co mu podarujemy. Chcemy urządzić imprezę i wspólnie ją planujemy.
Potrzebne słownictwo:
Ich muss bald nach Hause fahren und ich habe eine Idee. Ich möchte eine Abschiedsparty feiern / organisieren. Wie denkst du darüber? / Wie meinst du? – Muszę wkrótce jechać do domu i mam pomysł. Chciałbym urządzić przyjęcie pożegnalne. Co sądzisz?
Das ist eine gute Idee. – To jest dobry pomysł.
Diese Idee gefällt mir (nicht). – Ten pomysł mi się (nie) podoba.
Ich bin mit dir (nicht) einverstanden. – Ja się z tobą (nie) zgadzam.
Ich bin mit Ihnen (nicht) einverstanden. – Ja się z panią/panem (nie) zgadzam.
Ich bin damit (nicht) einverstanden. – Ja się z tym (nie) zgadzam.
Das gefällt mir (nicht). – To mi się (nie) podoba.
Ich habe einen Vorschlag. – Mam propozycję.
Deine Idee / dein Vorschlag gefällt mir (nicht). – Twój pomysł / twoja propozycja mi się (nie) podoba.
Wie findest du diese Idee? – Co sądzisz o tym pomyśle?
Wie findest du meine Idee? – Co sądzisz o moim pomyśle?
Wie finden Sie diese / meine Idee? – Co sądzi pan/pani o tym / o moim pomyśle?
Niedawno dostałam pytanie, dlaczego w słowie „SchülerInnen” pojawia się w środku duże I oraz jak przetłumaczyć to słowo.
Wspomniane przeze mnie końcówki „Innen”, „(innen)” oraz „-innen” stosowane są do określenia ogółu osób płci męskiej i żeńskiej, czyli:
Możemy powiedzieć „die Schülerinnen und die Schüler“ czyli „uczennice i uczniowie”, za pomocą wymienionych wcześniej końcówek można jednak ująć to krócej:
die SchülerInnen – uczennice i uczniowie
die Schüler/-innen – uczennice i uczniowie
die Schüler(innen) – uczennice i uczniowie
Jeszcze jeden przykład:
die Mitarbeiterinnen und die Mitarbeiter – pracowniczki i pracownicy
die MitarbeiterInnen – pracowniczki i pracownicy
die Mitarbeiter/-innen – pracowniczki i pracownicy
die Mitarbeiter(innen) – pracowniczki i pracownicy
Mam nadzieję, że teraz nie będziecie mieć wątpliwości.
Przypominam, że służę Wam radą co do wątpliwości językowych. Wystarczy napisać do mnie na adres: msurowiec2010@gmail.com
