Wracam do serii „Niemiecki w 5 minut” (wszystkie posty tutaj). Ostatnio przez problemy zdrowotne niestety została przeze mnie zaniedbana, ale mam nadzieję, że teraz znowu będzie się ukazywać bez żadnych przeszkód w każdy wtorek.
Grafiki, które tutaj widzicie, pochodzą z mojego Instagrama. Mam nadzieję, że obserwujecie mnie tam 🙂 Nazwa profilu to: niemieckipoludzku
Na samym dole jak zawsze znajdziecie do pobrania plik pdf 🙂
Zasada ADUSO – szyk prosty
Szyk prosty obowiązuje po następujących spójnikach:
A – aber
D – denn
U – und
S – sondern
O – oder
Co to jest „szyk prosty”?
Szyk prosty oznacza, że po spójniku występuje najpierw podmiot, a potem orzeczenie.
W serii „Niemiecki w 5 minut” (wszystkie posty tutaj) czas na kolejny temat ze słownictwem potrzebnym, aby reagować w trudnych sytuacjach. Czasami ktoś szuka zaczepki i widać, że chce się pokłócić. Co można wtedy powiedzieć?
Poniższe zwroty są malutką częścią 19-ego modułu mojego kursu online „Szkoła płynnego mówienia B1/B2”, który odbył się w dniach 10-30 czerwca 2019. Kolejna edycja kursu odbędzie się we wrześniu.
Czasownik streiten ma dwie rekcje i również dwa inne znaczenia:
mit jemandem um (Akk.) etwas streiten – sprzeczać się z kimś o coś
mit jemandem über etwas streiten – rozprawiać z kimś o czymś
Die Kinder streiten um das Spielzeug. – Dzieci sprzeczają się (kłócą się) o zabawkę.
Warum streitet ihr über die Angelegenheit? – Dlaczego rozprawiacie o tej sprawie?
Kiedy czasownik streiten jest zwrotny, a kiedy nie? Jest malutka różnica w znaczeniu:
mit jemandem um etwas streiten – sprzeczać się z kimś o coś
sich streiten – kłócić się
Co więc powiedzieć, kiedy ktoś szuka zaczepki? Oto przykładowe zwroty:
Lass mich in Ruhe! – Zostaw mnie w spokoju!
Lass mich in Ruhe arbeiten! – Pozwól mi w pracować w spokoju!
Sprechen wir darüber! – Porozmawiajmy o tym!
Lass uns darüber sprechen! – Porozmawiajmy o tym!
Es macht keinen Sinn, zu streiten. – Nie ma sensu się kłócić.
Suchen wir einen Streitschlichter? – Poszukamy mediatora?
Wenn wir weiter um Kleinigkeiten streiten, wird die Arbeit nicht erledigt. – Jeśli dalej będziemy kłócić się o drobnostki, praca nie będzie wykonana.
Kannst du nicht einen Moment warten? Ich kann nicht alles auf einmal machen. – Czy nie możesz poczekać chwili? Nie mogę zrobić wszystkiego naraz.
Warum machst du mir Vorwürfe? Du bist auch nicht perfekt. – Dlaczego robisz mi wyrzuty? Ty też nie jesteś doskonały.
Ein Streit hilft uns nicht. – Kłótnia nam nie pomoże.
Warum machst du aus einer Mücke einen Elefanten? – Dlaczego robisz z igły widły?
Ich habe doch nur einen kleinen Fehler gemacht. Davon geht die Welt nicht unter. – Popełniłam przecież tylko mały błąd. Od tego świat się nie zawali.
Ich lasse mich nicht provozieren. – Nie dam się sprowokować.
Co powiedzieć, kiedy ktoś nas w jakiś sposób obraża?
Zwroty są malutką częścią modułu 4 mojego kursu „Szkoła płynnego mówienia B1/B2”, który rozpoczął się 10 czerwca. Tam temat został bardzo rozbudowany.
Kolejna edycja kursu odbędzie się w październiku.
Warum beleidigst du mich? – Dlaczego mnie obrażasz?
Warum machst du das? Geht es dir besser, wenn du über mich lachst? – Dlaczego to robisz? Masz się lepiej, kiedy się ze mnie śmiejesz?
Ich weiß nicht, ob du weißt, dass deine Worte mich beleidigen. – Nie wiem, czy wiesz, że twoje słowa mnie obrażają.
Ich lasse mich so nicht behandeln. – Nie pozwolę tak się traktować.
Das lasse ich mir nicht gefallen. – Nie pozwolę sobie na to.
Deine Worte sind unangebracht. – Twoje słowa są niestosowne.
Ich möchte, dass du damit aufhörst. – Chciałabym, żebyś przestał.
Hör auf! – Przestań!
Hör endlich auf! – Przestań w końcu!
Hör auf, mich zu beleidigen! – Przestań mnie obrażać!
Hör auf, mich so zu behandeln! – Przestań tak mnie traktować!
Du bist etwas zu weit gegangen. – Posunąłeś się trochę za daleko.
Diesmal bist du zu weit gegangen. – Tym razem posunąłeś się za daleko.
Nicht in diesem Ton! – Nie tym tonem!
Sprich nicht so mit mir! – Nie mów tak do mnie!
Lass diese ewige Hänselei! – Skończ z tym ciągłym wyśmiewaniem!
Dein Verhalten ist an der Grenze zu sexueller Belästigung. – Twoje zachowanie jest na granicy molestowania seksualnego.
Kiedy pracowałam w Niemczech, zdarzyło się, że zaczęłam nową pracę. Ze wszystkim zapoznać miała mnie pewna dziewczyna, która chyba chciała pokazać, że to jest jej teren. Bardzo źle mnie traktowała, dzwoniła do mnie z pretensjami poza godzinami pracy i ciągle znajdowałam kartki, na których było napisane, co tym razem zrobiłam źle. Potem jednak okazała się być w porządku, polubiłyśmy się i do dzisiaj mamy kontakt.
Dlaczego wtedy nie zareagowałam? Nie wiem, przecież świetnie mówiłam po niemiecku. Może powinnam była powiedzieć jej te słowa:
Du bist ein richtiger Quälgeist! – Jesteś prawdziwą męczyduszą!
Du bist zu weit gegangen. – Posunęłaś się za daleko.
Ich bin nicht so wertlos, ich weiß und kann einiges. – Nie jestem taka bezwartościowa, wiem i umiem trochę.
Du behandelst mich so, als ob ich nichts wüsste. – Traktujesz mnie tak, jakbym nic nie wiedziała.
Ich weiß, dass du hier lange arbeitest, aber ich lerne und brauche Zeit. – Wiem, że długo tutaj pracujesz, ale ja się uczę i potrzebuję czasu.
Ich lasse mich so nicht behandeln. – Nie pozwolę tak się traktować.
Ständig wirfst du mir etwas vor. Mache ich wirklich alles falsch? – Ciągle coś mi zarzucasz. Naprawdę wszystko robię źle?
Co powiedzieć, kiedy nie wiesz, co do Ciebie mówią? Może być wiele powodów, z których kogoś nie rozumiemy. Żeby poradzić sobie z taką sytuacją, warto mieć w głowie zestaw gotowych sformułowań. Komunikacja w języku niemieckim na pewno będzie łatwiejsza, jeśli będziecie znali te zwroty. Przypomnę, że wszystkie posty z serii „Niemiecki w 5 minut” znajdziecie tutaj.
Oto gotowe zwroty:
Ich verstehe nicht. – Nie rozumiem.
Ich verstehe dich / Sie nicht. – Nie rozumiem ciebie / pana/pani.
Ich habe nicht verstanden. – Nie zrozumiałem.
Ich habe dich / Sie nicht verstanden. – Nie zrozumiałem ciebie / pani/pana.
Ich habe rein akustisch nicht verstanden. – Nie zrozumiałem, co powiedziałeś. (to zdanie można powiedzieć do każdego, kiedy coś zakłóca zrozumienie, np. hałas)
Was meinst du? – Co masz na myśli?
Was meinen Sie? – Co ma pan/pani na myśli?
Könntest du wiederholen? – Czy mógłbyś powtórzyć?
Könnten Sie wiederholen? – Czy mógłby Pan/mogłaby Pani powtórzyć?
Könnstest du langsamer sprechen? – Czy mógłbyś mówić wolniej?
Könnten Sie langsamer sprechen? – Czy mógłby Pan/mogłaby Pani mówić wolniej?
Könntest du einfachere Worte benutzen? – Czy mógłbyś używać prostszych słów?
Könnten Sie einfachere Worte benutzen? – Czy mógłby pan/mogłaby Pani używać prostszych słów?
Co powiedzieć, kiedy powiesz coś, czego nie zamierzałaś / zamierzałeś powiedzieć? Kiedy kogoś uraziłaś / uraziłeś? Kiedy mówi się „Entschuldigung”, a kiedy „entschuldige”? W dzisiejszym odcinku serii „Niemiecki w 5 minut” znajdziecie odpowiedzi na te pytania (wszystkie posty z tej serii znajdziecie tutaj).
Więc ans Werk – do dzieła!
Ich meine es gut. – Chcę dobrze.
Ich habe es gut gemeint. – Chciałam / chciałem dobrze.
Czasownik „meinen” oznacza przede wszystkim „sądzić, myśleć, uważać”, np.:
Ich meine, dass er nicht kommt. – Sądzę, że on nie przyjdzie.
Was meinst du? – Co sądzisz?
Ich wollte dich / Sie nicht verletzen. – Nie chciałam ciebie / pana zranić.
Ich entschuldige mich. – Przepraszam.
Czasownik „sich entschuldigen” (przepraszać, usprawiedliwiać się) jest czasownikiem zwrotnym.
Entschuldigung – przepraszam (można powiedzieć do każdego)
Entschuldige – przepraszam (kiedy jesteśmy z kimś na ty)
Entschuldigen Sie – przepraszam (kiedy jesteśmy z kimś na pan/pani)
Zamiast „Entschuldigung” często mówi się „Verzeihung”.
Jeśli czytasz mój blog regularnie, to wiesz, że wraz z kilkoma innymi germanistkami raz na miesiąc organizuję akcję „Zusammen można więcej”. W jej ramach publikujemy posty na wybrany temat. Tu znajdziecie wszystkie posty z serii: zusammen można więcej
W tym tygodniu tematem naszej akcji jest Dzień dziecka. Oto strony pozostałych germanistek:
Wybrałam baśń braci Grimm pt. „Frau Holle” (po polsku „Pani Zima”). Na YouTube można znaleźć mnóstwo słuchowisk i zdydaktyzować tak właściwie każde, ale jak to najlepiej zrobić? Przecież baśnie wcale nie są łatwym materiałem dla uczących się, no chyba że w wersji uproszczonej. Dlatego przygotowałam dla Was słówka pojawiające się w baśni – dzięki nim łatwiej będzie zrozumieć słuchowisko.
A może zacznę od tego, dlaczego trudno jest zrozumieć baśnie. Oto najważniejsze moim zdaniem powody:
Jest w nich dużo archaizmów.
Zdania wcale nie są proste i krótkie. Wręcz przeciwnie – najczęściej są długie i rozbudowane.
Często jest w nich słownictwo z dziedzin, które nie są tematem nr 1 na lekcjach niemieckiego. Pojawiają się nazwy zajęć czy zawodów, które obecnie nie są już na topie.
Tutaj znajdziecie słuchowisko „Frau Holle”:
das Hörspiel – słuchowisko
spinnen (spann, hat gesponnen) – prząść
sich zutragen – zdarzać się
sich bücken – schylać się
schelten (schalt, hat gescholten) – ganić, łajać
unbarmherzig – bezlitosny, niemiłosierny
die Spule – szpulka
die Besinnung – przytomność
der Brotschieber – łopata do wyjmowania chleba z pieca
schütteln – potrząsać
der Haufen – stos, sterta
Acht Guben – być ostrożnym, zwracać uwagę
sich ein Herz fas sen – zdobyć się na odwagę
einwilligen – zgadzać się
sich begeben – udawać się (dokądś)
die Feder – pióro
die Schneeflocke – płatek śniegu
gesotten (od czasownika sieden) – gorący, wrzący (w domyśle: coś ugotowanego)
W serii „Niemiecki w 5 minut” (wszystkie posty tutaj) czas na drugi tekst o okolicznikach czasu. Podawanie dat po niemiecku nie jest takie trudne jak się czasami wydaje, wystarczy znać kilka reguł:
Jak podajemy rok po niemiecku? Są dwie możliwości:
sam rok, bez przyimka, np. 1986 – w 1986 roku
dodajemy „im Jahre”, np. im Jahre 1986 – w 1986 roku
Ich bin 1986 geboren. – Urodziłam się w 1986 roku.
Sie ist im Jahre 1990 geboren. – Ona urodziła się w 1990 roku.
Coraz częściej spotykam się ze stosowaniem „in”, jednak na razie nie zostało to uznane za poprawne.
Jak zapytać o konkretną datę i ją podać?
Der Wievielte ist heute? – Który jest dzisiaj?
W odpowiedzi stosujemy mianownik (Nominativ):
Heute ist der 14. Mai (der vierzehnte Mai).
Można również zapytać:
Den Wievielten haben wir heute? – Którego mamy dzisiaj?
Heute haben wir den 14. Mai (den vierzehnten Mai) à w odpowiedzi stosujemy biernik (Akkusativ), ponieważ czasownik „haben” się z nim łączy.
Jednak kiedy pytamy o to, którego dnia coś się dzieje, stosujemy „an+Dativ”, czyli:
Ich bin am 6. (an dem sechsten) Juli geboren. – Urodziłam się 6 lipca.
Wann ist der Valentinstag? – Kiedy są Walentynki?
Am 14. ( an dem vierzehnten) Februar.
Wann ist der Tag der Deutschen Einheit? – Kiedy jest Dzień Niemieckiej Jedności?
Am 3. ( an dem dritten) Oktober.
Nie zapominajmy o tym, że po liczebnikach porządkowych stawiamy kropkę.
Czas na kolejny post z serii „Zusammen można więcej” (ostatni post z tej serii znajdziecie tutaj), w ramach której raz na miesiąc z kilkoma innymi germanistkami przygotowuję dla Was teksty na wybrany temat. Oto strony koleżanek-germanistek:
Na dzisiaj postanowiłyśmy się zająć maturą z niemieckiego. Ja wybrałam temat pisemnej matury podstawowej.
Jaki tekst trzeba napisać na pisemnej maturze podstawowej z niemieckiego? Cytuję z informatora CKE (tutaj):
Tekst użytkowy (np. list w formie tradycyjnej albo elektronicznej [e-mail], wiadomość umieszczana na blogu lub forum internetowym) z elementami np, opisu, relacjonowania, zaproszenia, uzasadniania opinii, w tym przedstawiania zalet i wad różnych rozwiązań i poglądów.
Jedno zadanie (bez możliwości wyboru); polecenie w języku polskim; w treści zadania podane są cztery elementy, które zdający powinien rozwinąć w wypowiedzi.
Należy napisać od 80 do 130 słów.
Oto praktyczne słownictwo:
Liebe… (jeśli piszemy do kobiety)
Lieber… (jeśli piszemy do mężczyzny)
Liebe… (jeśli piszemy do więcej niż jednej osoby), np.
Liebe Kasia,
Lieber Piotr,
Liebe Eltern.
Pamiętajcie o tym, żeby po nagłówku postawić przecinek, a list zacząć od małej litery, np.
Liebe Kasia,
danke für deine E-Mail / für deinen Brief.
Na początku dobrze jest napisać jedno lub dwa zdania wprowadzające:Bei mir ist alles in Ordnung. Meiner Familie geht es auch gut.
Zwroty pomocne w głównej części listu:
Ich möchte dich / euch / zu … einladen. – Chciałbym zaprosić ciebie / was na …
Ich habe eine Frage an dich / an euch. – Mam pytanie do ciebie / do was.
Ich habe eine Bitte an dich / an euch. – Mam prośbę do ciebie / do was.
Meiner Meinung nach – moim zdaniem
Meiner Meinung nach ist das eine gute Idee. – Moim zdaniem to dobry pomysł.
Ich denke / ich finde / ich meine – sądzę, myślę
Ich habe einen Vorschlag. – Mam propozycję.
Ich möchte dir / euch etwas vorschlagen. – Chciałbym tobie / wam coś zaproponować.
Wie denkst du darüber? – Co o tym sądzisz?
Ich bin für… – Jestem za…
Ich bin gegen… – Jestem przeciwko…
Ich sehe hier einen Vorteil / einen Nachteil. – Widzę tu zaletę / wadę.
Der Vorteil besteht darin, dass… – Zaleta polega na tym, że…
Ich bin auf eine Idee gekommen. – Wpadłem na pewien pomysł.
Was sagst du zu…? – Co powiesz na…?
Ich möchte dir über… erzählen. – Chciałbym opowiedzieć ci o…
Zwroty przydatne na końcu listu:
Ich warte auf deine Antwort. Bitte schreib mir bald. – Czekam na twoją odpowiedź. Proszę napisz wkrótce.
W serii „Niemiecki w 5 minut” (wszystkie posty tutaj) postanowiłam przygotować dla Was kilka wskazówek pomocnych w rozpoczęciu rozmowy. Oczywiście wszystko zależy od sytuacji, nie sposób uwzględnić każdej, ale myślę, że moje wskazówki w wielu z nich będą praktyczne.
Darf ich Sie ansprechen? – Czy mogę panią / pana zagadnąć? (zacząć z panią / panem rozmowę)
Darf ich dich ansprechen? – Czy mogę cię zagadnąć?
Hast du einen Moment für mich? – Masz dla mnie chwilę?
Haben Sie einen Moment für mich? – Czy ma pan / pani dla mnie chwilę?
Darf ich Sie kurz sprechen? – Czy mogę chwilę z panią / panem porozmawiać?
Darf ich dich kurz sprechen? – Czy mogę chwilę z tobą porozmawiać?
Entschuldige – przepraszam (kiedy jesteśmy z kimś na ty)
Entschuldigen Sie – przepraszam (kiedy jesteśmy z kimś na pan/pani)
Entschuldigung – przepraszam (zawsze pasuje)
Sind Sie beschäftigt oder haben Sie einen Moment? – Jest pan zajęty czy ma pan chwilę?
Bist du beschäftigt oder hast du einen Moment? – Jesteś zajęty czy masz chwilę?
Darf ich Sie unterbrechen? – Czy mogę pani/panu przerwać?
Darf ich dich unterbrechen? – Czy mogę ci przerwać?
W serii „Niemiecki w 5 minut” (wszystkie posty tutaj) przygotowałam dla Was przykłady odnośnie tego, jak można zwracać się do innych ludzi. Dowiecie się m.in., jak zaproponować komuś przejście na ty.
Jeśli to możliwe, to najwygodniej być z ludźmi na „ty”:
(sich) duzen – być z kimś na ty
Können wir duzen? – Czy możemy być na ty?
Er duzt alle. – On jest ze wszystkimi na ty.
Können wir per Du sein? – Czy możemy być na ty?
(sich) siezen – zwracać się do kogoś per pan/pani
Wir siezen uns. – Zwracamy się do siebie per pan/pani.
Du solltest ihn siezen. – Powinieneś mówić do niego na pan.
Musst du ihn siezen? – Czy musisz zwracać się do niego per pan?
Plik ze słownictwem możecie pobrać tutaj. Czekam na Wasze propozycje: Jakie tematy powinnam omówić w serii „Niemiecki w 5 minut”?
Germanistka z wykształcenia i z zamiłowania. W Niemczech mieszkałam przez ponad 7 lat (Północna Nadrenia-Westfalia i Nadrenia-Palatynat). Język niemiecki jest dla mnie jak drugi język ojczysty. Pracowałam w niemieckich szkołach oraz dla VW w Meksyku. Obecnie prowadzę własną firmę (uczę niemieckiego, prowadzę kursy online - "Szkoła płynnego mówienia" i "Pułapki językowe"). Chętnie tłumaczę. Opublikowałam podręczniki "Niemiecki. Ćwiczenia gramatyczne", "Podstawy budowy zdania w języku niemieckim", e-book "Skuteczna nauka niemieckiego" oraz e-booki do egzaminów Goethe-Zertifikat i telc. Moje artykuły naukowe ukazały się np. w "Germanica Resoviensia". Moja zainteresowania to języki obce, niemieckojęzyczna literatura, dydaktyka, metodyka, antyczny Egipt oraz przede wszystkim moja ukochana córka.
