Postanowiłam dla Was omówić czasownik „werden”, który ma zarówno znaczenie samodzielne, jak i jest czasownikiem posiłkowym. Dzisiaj przedstawię Wam poszczególne zastosowania „werden” jako czasownika samodzielnego.
Odmiana czasownika „werden”:
ich werde
du wirst
er/sie/es wird
wir werden
ihr werdet
sie/Sie werden
Jak widzisz, czasownik „werden” odmienia się nieregularnie. Formy w liczbie pojedynczej musisz zapamiętać 🙂
Podstawowe formy:
werden – wurde – ist geworden
W starych tekstach często spotykana jest forma „ward”, np. w Biblii.
oznacza zmianę stanu, statusu, otrzymanie określonej cechy:
alt werden – zestarzeć się
krank werden – zachorować
verrückt werden – oszaleć
schlimmer werden – pogorszyć się
kalt werden – stygnąć
reich werden – wzbogacić się
böse werden – zezłościć się
oznacza stawanie się, zostawanie:
Was ist aus ihm geworden? – Co z niego wyrosło?
Was möchtest du werden? – Kim chciałbyś zostać?
Aus ihr wird noch etwas. – Będą z niej jeszcze ludzie.
werdende Mutter – przyszła matka
besser werden – stać się lepszym
schlechter werden – stać się gorszym
Was nicht ist, kann ja noch werden. – To, czego nie ma, może się jeszcze stać.
Wirklichkeit werden – stać się rzeczywistością
Meine Träume sind Wirklichkeit geworden. – Moje marzenia się stały się rzeczywistością.
Er ist Vater geworden. – Został ojcem.
Mode werden – stawać się modnym
oznacza zmienianie się, rozwój do osiągnięcia pewnego stanu:
Ich bin zu einer selbstbewussten Frau geworden. – Stałam się pewną siebie kobietą.
Meine Befürchtung wurde zur Gewissheit. – Moje obawy potwierdziły się.
Das Mädchen ist zur Frau geworden. – Dziewczyna stała się kobietą.
zum Verhängnis werden – stać się zgubą
Das wurde mir zum Verhängnis. – To przyprawiło mnie o zgubę.
Er ist zu einem verbitterten Menschen geworden. – On stał się zgorzkniałym człowiekiem.
oznacza osiągnięcie rezultatu, „udanie” lub „nieudanie się”:
Daraus wird nichts. – Nic z tego nie będzie.
Das ist nichts geworden. – Nic z tego nie wyszło.
Die Fotos sind gut geworden. – Zdjęcia wyszły dobrze.
Aus Liebe wird Hass. – Z miłości robi się nienawiść.
Aus dem Projekt wird nichts. – Z tego projektu nic nie będzie.
Das Gebäude wird allmählich. – Budynek powstaje stopniowo.
Wird‚s bald? – Długo jeszcze?
oznacza osiągnięcie wieku:
Ich bin im Juli 30 geworden. – Skończyłam w lipcu 30 lat.
Sie wird bald 3. – Wkrótce skończy 3 lata.
oznacza zmianę stanu:
Es ist hell geworden. – Zrobiło się jasno.
Es wird Herbst. – Nadchodzi jesień.
Es wird Abend. – Robi się wieczór.
Es wird langsam dunkel. – Powoli robi się ciemno.
Es wurde hell. – Zrobiło się jasno.
Es ist spät geworden. – Zrobiło się późno.
Das Wetter wurde schlechter. – Pogoda się pogorszyła.
oznacza zmianę samopoczucia:
Mir wird schlecht. – Zrobiło mi się niedobrze.
Ihr ist schwindlig geworden. – Zakręciło jej się w głowie.
Ist dir besser geworden? – Zrobiło ci się lepiej?
Mir wird kalt. – Robi mi się zimno.
oznacza osiągnięcie pewnego punktu czasowego:
In wenigen Minuten wird es Mitternacht. – Za kilka minut będzie północ.
Am Samstag wird es ein Jahr seit der Hochzeit. – W sobotę będzie rok od wesela.
oznacza powstawanie:
es werde Licht! – Niech stanie się światłość!
es ward Licht – i stała się światłość
jeder Tag, den Gott werden lässt – każdy dzień, który stwarza Bóg
Ostatnio w serii „Niemiecki w 5 minut” pojawił się pierwszy post o ustalaniu terminów – znajdziesz go tutaj. Dzisiaj kolej na drugi post z tej serii. Przypominam, że ukazały się one na stronie „Niemiecki po ludzku” na Facebooku w ramach mini-kursu na ten temat. Ustalanie terminów po niemiecku przyda się każdemu – nie tylko osobom mieszkającym w krajach niemieckojęzycznych.
etwas absagen (sagte ab, hat abgesagt) – odwołać coś
einen Termin absagen – odwołać termin
Leider muss ich meinen Termin absagen. – Niestety muszę odwołać mój termin.
die Pläne absagen – odwołać plany
Das Konzert wurde abgesagt. – Koncert został odwołany.
Czasownik „verschieben” oznacza „przesuwać na późniejszy termin”
verschieben – verschob – hat verschoben
Ich muss meinen Termin von Montag auf Mittwoch verschieben. – Muszę przesunąć mój termin z poniedziałku na środę.
Können wir unser Treffen auf die nächste Woche verschieben? – Czy możemy przesunąć nasze spotkanie na następny tydzień?
Czasownik „vorverlegen” oznacza „przesuwać na wcześniejszy termin”
vorverlegen – verlegte vor – hat vorverlegt
Wir müssen die Versammlung vorverlegen. – Musimy przełożyć zebranie (na wcześniej).
Dzisiaj w serii „Niemiecki w 5 minut” (wszystkie posty z serii znajdziesz tutaj) przygotowałam dla Ciebie materiał o ustalaniu terminów. Jak zawsze jest PDF do pobrania. Podtytuł „część 1” wskazuje oczywiście na to, że temat będzie poszerzony 🙂
einen Termin vereinbaren (vereinbarte, hat vereinbart) – ustalać termin
Ich möchte einen Termin vereinbaren. – Chciałbym ustalić termin.
Darf ich jetzt kommen? – Czy mogę przyjść teraz?
Soll ich später kommen? – Czy mam przyjść później?
Können Sie um 15 Uhr kommen? – Czy może pan/pani przyjść o 15:00?
Nein, ich bin jetzt nicht da. – Nie, teraz mnie nie ma.
Nein, ich bin jetzt nicht zu Hause. – Nie, teraz nie ma mnie w domu.
Ich bin jetzt nicht im Haus. – Nie ma mnie teraz w firmie (chodzi o miejsce pracy, może być to jakikolwiek budynek).
Wann passt es Ihnen? – Kiedy panu/pani pasuje?
Wann haben Sie Zeit? – Kiedy ma pan/pani czas?
Passt es Ihnen heute? – Czy pasuje panu/pani dzisiaj?
Sind Sie heute Vormittag / Nachmittag da? – Czy jest pan/pani dzisiaj przed południem / popołudniu?
Sind Sie morgen Vormittag / Nachmittag da? – Czy jest pan/pani jutro przed południem / popołudniu?
Wann haben Sie Zeit? – Kiedy ma pan/pani czas?
Haben Sie heute Zeit? – Czy ma pan/pani dzisiaj czas?
Jak zapewne wiecie, jeśli śledzicie mnie w Internecie (a mam nadzieję, że tak jest), dużo piszę i opowiadam o egzaminach z niemieckiego. Na tej stronie pod etykietą egzaminy z niemieckiego znajdziecie dużo ciekawych postów. Na Facebooku prowadzę grupę „Egzaminy z niemieckiego”, znajdziesz ją tutaj.
W kwietniu i w maju opublikowałam 5 e-booków ze zwrotami do części ustnej i pisemnej egzaminów Goethe-Zertifikat B1, B2, C1 oraz do telc B1 i B2. Wszystkie moje podręczniki znajdziesz tutaj.
Każdy podręcznik zawiera zwroty do dwóch części egzaminu: schriftlicher Ausdruck (pisanie) oraz mündlicher Ausdruck (mówienie). Zwroty są przetłumaczone na język polski. Są podzielone według zadań egzaminacyjnych. Dzięki temu się nie pogubisz. Nie będziesz już kartkować podręczników w poszukiwaniu odpowiednich zwrotów i zastanawiać się, jak ich użyć.
W kwietniu opublikowałam 3 podręczniki do egzaminów Goethe-Institut:
W maju ukazał się również e-book do Telc B1. Znajdziesz w nim słownictwo do części ustnej i pisemnej: Jak porozmawiać o przeczytanym artykule, wspólnie coś zaplanować, jak napisać list prywatny lub półformalny?
Telc B2: Już nie będziesz mieć wątpliwości, jak napisać reklamację czy prośbę o informację. Będziesz wiedzieć, jak przeprowadzić dyskusję czy jak opowiedzieć o filmie czy o wydarzeniu sportowym.
Wszystkie podręczniki to moje autorskie opracowania bazujące na długoletnim doświadczeniu w przygotowywaniu moich Uczennic i Uczniów do egzaminów z niemieckiego.
Atutem są na pewno przystępne ceny.
Jeśli masz jakiekolwiek pytanie dotyczące do podręczników, to po prostu do mnie napisz: kontakt@niemieckipoludzku.pl
Dzisiaj poświęcę kilka słów czasownikowi mögen 🙂 Przypominam, że wszystkie posty z serii „Niemiecki w 5 minut” znajdziesz tutaj. W każdym poście jest PDF do pobrania.
UWAGA! Zwróć uwagę na często mylone formy:
ich mochte – lubiłem
ich möchte – chciałabym (odnośnie teraźniejszości i przyszłości)
Bardzo często ktoś błędnie mówi „ich mochte” jako „chciałam”, podczas gdy forma „ich mochte” jest formą czasu Präteritum od czasownika „mögen”, tak więc:
ich mag – lubię
ich mochte – lubiłam
Forma „möchte” jest formą trybu przypuszczającego Konjunktiv II i pochodzi od czasownika „mögen”:
ich möchte – chciałabym
Jednak jeśli chcesz powiedzieć w czasie przeszłym, to należy powiedzieć:
ich wollte – chciałem
UWAGA! Pamiętaj o tym, że czasownika mögennie łączymy z drugim czasownikiem. Jeśli chcesz po niemiecku powiedzieć, że lubisz coś robić, to musisz powiedzieć, że robisz to chętnie:
Ich spiele Tennis gerne. – Chętnie gram w tenisa. / Lubię grać w tenisa.
Ich mag Tennis spielen.
Czasownik mögen możemy połączyć z rzeczownikiem:
Ich mag Tennis. – Lubię tenis.
Ich mochte Tennis. – Lubiłam tenis.
Ten post to fragment nowego wydania mojego podręcznika „Podstawy budowy zdania w języku niemieckim. Teoria”. Znajdziesz go tutaj. Nowe wydanie ukaże się w lipcu lub w sierpniu. Każda osoba, która zakupi e-book teraz, nowe wydanie dostanie za darmo.
Słownictwo do trzeciego odcinka serii „Typisch!?” pod tytułem „Pünktlich!”. Pozostałe wpisy z serii „Typisch!?” znajdziecie tutaj. Wszystkie wpisy z serii „Niemiecki w pracy” znajdziesz tu.
die wahre Pünktlichkeit – prawdziwa punktualność
der Trainee – stażysta
die Ausrede, -n – wymówka
im schönen Süden – na pięknym południu
viel Wert auf etwas (Akk.) legen – przykładać do czegoś dużą wagę
seit jeher – od dawien dawna
das Zeitempfinden – poczucie czasu
die Industrialisierung – uprzemysłowienie
der Übergang von Landwirtschaft zu maschineller Produktion – przejście od rolnictwa do produkcji maszynowej
eine präzise Bestimmung der Zeit – precyzyjne określanie czasu
die Herstellung von Gütern – produkcja dóbr
erfordern – wymagać
Ihre Ausreden können Sie sich sparen! – Może pan sobie oszczędzić wymówek!
abgesehen davon, dass … – abstrahując od tego, że …
erscheinen – pojawiać się
die Leberkäs’-Semmel – bułka z pasztetem
der Leberkäse – pasztet (zapiekana potrawa z mielonego mięsa i wątróbki, zwykle jedzona w plastrach)
Dzisiaj mam dla Ciebie kolejny post z serii „Niemiecki w 5 minut” (wszystkie znajdziesz tutaj).
W nauczaniu j. niemieckiego w Polsce słowa „sich verhalten” i „sich benehmen” często są uznawane za stuprocentowe synonimy. Tymczasem ta pomyłka wynika pewnie stąd, że dla obu słów istnieje jeden polski odpowiednik. Czy znasz różnicę między nimi?
Na początek przedstawię odmianę obu czasowników:
sich benehmen:
ich benehme mich
du benimmst dich
er/sie/es benimmt sich
wir benehmen uns
ihr benehmt euch
sie/Sie benehmen sich
sich verhalten:
ich verhalte mich
du verhältst dich
er/sie/es verhält sich
wir verhalten uns
ihr verhaltet euch
sie/Sie verhalten sich
Gdy np. chcemy do ucznia powiedzieć „Zachowuj się!” to możemy powiedzieć tylko „Benimm dich!” Codziennie wiele razy powtarzałam moim uczniom:
„Benehmt euch!”- „Zachowujcie się!”
Tak samo: „Die Schüler haben sich heute sehr schön benommen”. – „Uczniowie bardzo ładnie się dzisiaj zachowywali”.
Jeśli natomiast chodzi o czasownik „sich verhalten”, to używamy go, gdy mamy na myśli zachowanie w sensie psychologicznym, np.:
„Er hat sich heute merkwürdig verhalten.” – On zachowywał się dzisiaj dziwnie”
„Ihr Verhalten war unvorhersehbar”. – „Jej zachowanie było nieprzewidywalne”:
Niestety bardzo mało jest 100% synonimów, takich jak „Orange” i „Apfelsine”.
W serii „Niemiecki w 5 minut” (wszystkie posty tutaj) czas na temat Ostern, czyli Wielkanoc. Przygotowałam dla Was najważniejsze słówka związane z tym tematem. Jest to nowa wersja postu z zeszłego roku.
Słowo „Ostern” pochodzi od średniowysokoniemieckiego „ōsteren”, starowysokoniemieckiego „ōstarūn” – nazwa wywodzi się być może od indogermańskiej bogini wiosny. Starowysokoniemieckie słowo „ōstar” oznaczało „östlich”, czyli „wschodni” lub też „im Osten”, czyli „na wschodzie”. Miało ono związek z kierunkiem wschodzącego słońca, porannego światła.
Istnieje ciekawe powiedzenie:
„wenn Ostern und Pfingsten zusammenfallen” lub „wenn Ostern und Weihnachten zusammenfallen„, co oznacza tyle co „niemals” – nigdy.
Słowo „Ostern” ma rodzajnik „das”, jednak w wielu regionach niemieckojęzycznych używa się go w liczbie mnogiej.
Jak złożyć życzenia wielkanocne?
Frohe Ostern! – Wesołych świąt wielkanocnych!
Frohe, besinnliche und erholsame Feiertage! – Wesołych, pełnych refleksji i spokojnych świąt wielkanocnych!
Friedvolle Ostern! – Pełnych pokoju świąt wielkanocnych!
Ein schönes Osterfest! – Miłych / pięknych świąt wielkanocnych!
I jeszcze kilka słówek:
zu / an Ostern – na Wielkanoc
kurz vor Ostern – krótko przed Wielkanocą
kurz nach Ostern – krótko po Wielkanocy
weiße Ostern – Ostern mit Schnee
Źródło:
DUDEN Universalwörterbuch
Ostern – Wielkanoc
an Ostern – w Wielkanoc
die Karwoche / die Osterwoche – Wielki Tydzień
der Gründonnerstag – Wielki Czwartek
der Karfreitag – Wielki Piątek
der Ostersamstag (Karsamstag) – Wielka Sobota
der Ostersonntag – Wielka Niedziela, Niedziela Wielkanocna
der Ostermontag – Poniedziałek Wielkanocny
das Kreuz – krzyż
die Kreuzigung – ukrzyżowanie
das Grab Christi – Grób Jezusa
das Weihwasser – święcona woda
das Osterfeuer – ogień wielkanocny
die Auferstehung – zmartwychwstanie
die Freude der Auferstehung – radość zmartwychwstania
das Osterfrühstück – śniadanie wielkanocne
das Osterei – pisanka
die Sauermehlsuppe – żurek
die Weidenkätzchen – bazie
Am Ostersamstag werden Osterkörbe in der Kirche geweiht. –
W Wielką Sobotę wielkanocne koszyki są święcone w kościele.
Was befindet sich im Osterkorb? – Co znajduje się w koszyku wielkanocnym?
Do gry wraca seria „Vitamin C” przeznaczona dla osób na poziomach C1-C2. Wszystkie posty z serii znajdziecie tutaj.
Dzisiaj na tapetę wzięłam odcinek TED talks po niemiecku, czyli TEDx talks. Bardzo ciekawy wykład na temat supermarketu przyszłości. Na samym dole znajdziecie pytania do wykładu oraz PDF ze słówkami do pobrania.
einzeln verpackt – pojedynczo zapakowane
die Bäuche sind aufgeschnitzt – brzuchy są rozcięte
der Krimskrams – rupiecie
eine Geschichte, die mich geprägt hat – historia, która mnie ukształtowała
über Gott und die Welt reden – mówić, co ślina na język przyniesie
sich aus den Augen verlieren – stracić się z oczu
ich schwor mir… – przysięgłam sobie (schwören – schwor – hat geschworen)
auf das Leben zurückblicken – spoglądać na życie wstecz
Ich lernte auch dazu. – Dowiedziałam / nauczyłam się czegoś nowego.
die Sachen anpacken – zabierać się za rzeczy / sprawy
die Sachen angehen – zacząć zajmować się sprawami, zabierać się za sprawy
sich verstricken – wikłać się
die ganze lange Kette, wie sich das verstrickt – cały długi łańcuch, jak to jest zaplątane
Schadstoffe gelangen auf den Boden – szkodliwe substancje docierają na glebę, na ziemię
ins Ausland verschiffen – przewozić statkiem za granicę
die Einwegverpackung – opakowanie jednorazowe
rumspinnen (herumspinnen) – puścić wodze fantazji / zachowywać się w szalony sposób
etwas in die Praxis umsetzen – zastosować coś w praktyce
kalte Füße bekommen – dostać pietra
verbittert – zgorzkniały
eine Chance verpassen – eine Chance verpassen
das Video ging viral – video rozprzestrzeniło się w sieci
z ang. „to go viral” – szybko rozprzestrzeniać się w sieci
von ganz alleine – sam z siebie
Presse, Medien aus der ganzen Welt kamen auf uns zu. – Prasa, media z całego świata zbliżyły się do nas / nawiązały z nami kontakt.
unverpackt einkaufen – kupować rzeczy nieopakowane
die Resonanz – oddźwięk, reakcja
auf faulen Ärschen sitzen – siedzieć na leniwych tyłkach
die Bandbreite – spektrum, rozpiętość
alles, was das Herz begehrt – wszystko, czego dusza zapragnie
das Mehrwegglas – szkło zwrotne
der Behälter – pojemnik
eine frei wählbare Menge – ilość dowolnego wyboru
mit offenen Augen und Geist durch die Gegend gehen – iść przez okolicę z otwartymi oczami i umysłem
etwas hinterfragen – sprawdzać coś, badać przyczyny
Fragen zum Vortrag:
Was erzählt Milena Glimbovski von einem Sommer? Warum war er ihr wichtig?
Welche Entscheidung hat sie damals getroffen?
Warum ist Recycling keine Lösung?
Wie kann das Plastikproblem gelöst werden?
Auf welche Idee sind Milena und ihre Freundin gekommen?
Woher hatten Sie Geld? Wie haben sie es eingesammelt?
Wie war die Reaktion der Menschen?
Wo befindet sich der Supermarkt und welche Produkte werden dort verkauft?
Warum sollte man unverpackt einkaufen?
Was hat Milena Glimbovski aus dieser Erfahrung gelernt?
Czas na kolejny post z serii „Niemiecki w 5 minut”! Wszystkie posty znajdziecie tutaj
Dzisiaj mam dla Was post na temat nazw miast i krajów – porównanie między polskim a niemieckim. Jest to malutka część kursu online „Pułapki językowe”, którego kolejna edycja odbędzie się w 2021. Tutaj możesz zapisać się na listę zainteresowanych kolejną edycją kursu online: Pułapki językowe
Często popełniane przez uczących się błędy dotyczą następującego tematu:
Po polsku nieraz nazwy miast występują w liczbie mnogiej, np.:
Katowice
Helsinki
Ateny
Podobnie kraje:
Włochy
Niemcy
Węgry
Pamiętaj o tym, że w języku niemieckim powyższe nazwy występują w liczbie pojedynczej:
Kattowitz ist eine große Stadt. – Katowice są dużym miastem.
Helsinki ist die Hauptstadt von Finnland. – Helsinki są stolicą Finlandii.
Athen ist die Hauptstadt von Griechenland. – Ateny są stolicą Grecji.
Wo liegt Italien? – Gdzie leżą Włochy?
Deutschland ist ein reiches Land. – Niemcy są bogatym krajem.
Ungarn grenzt an Rumänien. – Węgry graniczą z Rumunią.
Dzisiaj czas na kolejny post ze słownictwem (wszystkie posty tutaj). Do postu na temat chomikowania i paniki skłonił mnie oczywiście koronawirus, a raczej wszystko, co z nim związane. Miejmy nadzieję i módlmy się, żeby to szybko minęło. Dzisiaj więc o chomikowaniu i panice po niemiecku!
der Hamster – chomik
der Hamsterkauf, die Hamsterkäufe – zakup, zakupy na zapas
hamstern (hamsterte, hat gehamstert) – chomikować, robić zapasy
der Vorrat, die Vorräte – zapas, zapasy
das Lebensmittelgeschäft – sklep z produktami spożywczymi
leer – pusty
leere Regale – puste regały
die Versorgung (des Haushalts) – zaopatrywanie (gospodarstwa domowego)
die Nachfrage – popyt
eine höhere Nachfrage – wyższy popyt
länger haltbare Produkte – produkty dłużej przydatne do spożycia
der Engpass, die Engpässe – niedobór, niedostatek
Engpässe bei den Supermärkten – niedobory w supermarketach
die Einschränkungen – ograniczenia
die Warenverfügbarkeit – dostępność towarów
die Panikmache – panikarstwo
der Panikmacher – panikarz
in Panik geraten (geriet, ist geraten) – popadać w panikę
Ich kann nichts dafür. – Nic nie mogę na to poradzić.
Wir können nichts dafür – Nic nie możemy na to poradzić.
Mam dla Was jeszcze filmiki na temat chomikowania i robienia zapasów:
Germanistka z wykształcenia i z zamiłowania. W Niemczech mieszkałam przez ponad 7 lat (Północna Nadrenia-Westfalia i Nadrenia-Palatynat). Język niemiecki jest dla mnie jak drugi język ojczysty. Pracowałam w niemieckich szkołach oraz dla VW w Meksyku. Obecnie prowadzę własną firmę (uczę niemieckiego, prowadzę kursy online - "Szkoła płynnego mówienia" i "Pułapki językowe"). Chętnie tłumaczę. Opublikowałam podręczniki "Niemiecki. Ćwiczenia gramatyczne", "Podstawy budowy zdania w języku niemieckim", e-book "Skuteczna nauka niemieckiego" oraz e-booki do egzaminów Goethe-Zertifikat i telc. Moje artykuły naukowe ukazały się np. w "Germanica Resoviensia". Moja zainteresowania to języki obce, niemieckojęzyczna literatura, dydaktyka, metodyka, antyczny Egipt oraz przede wszystkim moja ukochana córka.
