utworzone przez Magdalena Surowiec | 23 Sty 2018 | Aktualności, Gramatyka, zagadki językowe
Wczoraj zamieściłam na Facebooku następującą zagadkę językową:
Dzisiaj pojawiła się odpowiedź:
Odpowiedź „auf das Bett” jest prawidłowa, ponieważ na pytanie „wohin?” odpowiada biernik (Akkusativ). Dodatkowo biernik związany jest z ruchem. Kiedy coś dokądś kładę, to wykonuję ruch.
Przypominam odmianę rodzajników określonych i nieokreślonych w bierniku:
M – den / einen
F – die / eine
N – das / ein
PL – die / –
Odpowiadając na pytanie „wohin?”, które jest związane z ruchem, używamy biernika. Dla uczniów często jest to trudne, bo często nasuwa się pytanie „Gdzie idziesz?”, „Gdzie siadamy?”, „Gdzie mam to postawić?” (mylące, ponieważ na pytanie „gdzie?” w języku niemieckim odpowiada celownik). Jednak czasowniki „iść”, „siadać”, „postawić” są związane z ruchem i musimy się tu przestawić na myślenie po niemiecku, na odpowiadanie na pytanie „dokąd?”
Przygotowałam dla Was trochę przykladów:
Kannst du ans Telefon gehen? – Możesz podejść do telefonu? (an das Telefon)
Setzen wir uns an den Tisch! – Usiądźmy do stołu!
Gehst du auf das Fest? – Idziemy na uroczystość?
Fahren wir aufs Land! – Pojedźmy na wieś! (auf das Land)
Stell den Koffer hinter das Sofa! – Postaw walizkę za sofę!
Das Buch ist hinter das Regal gefallen. – Książka wpadła za regał.
Bald fahre ich ins Ausland. – Wkrótce jadę zagranicę. (in das Ausland)
Er stellt den Schrank neben das Sofa. – On stawia szafę obok sofy.
Ich hänge die Lampe über den Tisch. – Wieszam lampę nad stół.
Der Hund hat sich unter den Tisch gelegt. – Pies położył się pod stół.
Der Tisch kommt vor das Sofa. – Stół stanie przed sofą.
Setz dich zwischen mich und meinen Bruder! – Usiądź między mną a moim bratem!
Akkusativ zaznaczyłam pogrubioną czcionką.
Dodam jeszcze, że przyimki, które pojawiły się w powyższych zdaniach (an, auf, hinter, in, neben, über, unter, vor, zwischen) to tzw. Wechselpräpositionen, które w zależności od zadanego pytania łączą się zarówno z celownikiem („wo?”), jak i z biernikiem („wohin?”).
utworzone przez Magdalena Surowiec | 19 Sty 2018 | Gramatyka, zagadki językowe
Wczoraj zamieściłam na Facebooku następującą zagadkę językową:
Dzisiaj przygotowałam dla Was odpowiedź, dlaczego w zdaniu „Er hat mir gesagt, dass er hat lernen müssen” czasownik odmieniony, czyli „hat” nie występuje na końcu zdania, lecz przed dwoma bezokolicznikami.
Reguła jest następująca: Jeśli w czasie Perfekt czasownik modalny występuje wraz z innym czasownikiem, to w zdaniu podrzędnym czasownik posiłkowy (czyli czasownik odmieniony) występuje przed dwoma bezokolicznikami.
Tutaj kilka przykładów:
Ich habe gefragt, ob er in die Berge hat fahren wollen.
Er hat erwähnt, dass sie die Wohnung haben verkaufen wollen.
Sie hat gemeint, dass ich habe kommen können.
Die Lehrerin hat gesagt, dass wir neue Vokabeln haben lernen müssen.
Należy jednak dodać, że taka konstrukcja jest rzadko spotykana, Niemcy jej unikają. Czasowników modalnych najczęściej używa się w czasie Präteritum, więc lepiej jest powiedzieć:
Ich habe gefragt, ob er in die Berge fahren wollte.
Er hat erwähnt, dass sie die Wohnung verkaufen wollten.
Sie hat gemeint, dass ich kommen konnte.
Die Lehrerin hat gesagt, dass wir neue Vokabeln lernen mussten.
Tak jak wspomniałam, reguła opisana na początku dotyczy sytuacji, kiedy oprócz czasownika modalnego w zdaniu mamy jeszcze drugi czasownik. Jeśli czasownik modalny występuje samodzielnie, to używamy imiesłowu czasu Perfekt:
Ich habe gefragt, ob er das gewollt hat.
Sie hat festgestellt, dass sie dieses Wetter gemocht hat.
Ich habe es gewollt, aber nicht gekonnt.
Warum hast du viel gearbeitet? Weil ich gemusst habe.
Warum bist du nicht ausgegangen? Weil ich nicht gedurft habe.
W tym wypadku również częściej stosowany jest czas Präteritum:
Ich habe gefragt, ob er das wollte.
Sie hat festgestellt, dass sie dieses Wetter mochte.
Ich wollte es, aber konnte nicht.
Warum hast du viel gearbeitet? Weil ich musste.
Warum bist du nicht ausgegangen? Weil ich nicht durfte.
utworzone przez Magdalena Surowiec | 16 Sty 2018 | Aktualności, Gramatyka, zagadki językowe
Dzisiaj przygotowałam dla Was krótki wpis gramatyczny. Temat to zaimki dzierżawcze i przeczenie „kein” bez rzeczownika.
Przedwczoraj na stronie „Niemiecki po ludzku” na Facebooku zamieściłam następujące pytanie:
Dzisiaj zamieściłam odpowiedź:
Dlaczego w zdaniu „Ich habe ein Haus, aber er hat keins“ zaimek „keins“ jest poprawny? Dlaczego nie „kein“? Już wyjaśniam 😊
Dzieje się tak ze względu na to, że w zdaniu tym nie powtarzamy rzeczownika. Można by oczywiście powiedzieć: „Ich habe ein Haus, aber er hat kein Haus“. Tutaj jednak chcemy uniknąć powtarzania rzeczownika.
Reguła jest następująca: jeśli zaimek dzierżawczy, rodzajnik nieokreślony lub przeczenie „kein” występuje bez rzeczownika, to zaimek przyjmuje końcówkę rodzajnika określonego.
Podobnie rzecz wygląda więc z zaimkami dzierżawczymi:
Mianownik w liczbie pojedynczej: meiner – meine – meins
Hast du noch Urlaub? Meiner ging schon zu Ende.
Dein Auto ist so schön wie seins.
Du leihst das Auto meines Vaters. Und ich deins.
Mein Hund bellt nachts. Und deiner?
Ich habe meinen Regenschirm gefunden. Und wo ist ihrer?
Das ist ihr Sohn und da steht unserer.
Wessen Auto steht vorne? Ist es Ihres, Herr Müller?
Ja, es ist meins.
I z rodzajnikami nieokreślonymi:
Hast du einen Stift? Ja, ich habe einen.
Hat sie ein Kind? Ja, sie hat eins.
Suchst du einen Bleistift? Hier ist einer!
I jeszcze kilka przykładów z „kein”:
Hast du einen Hund? Wir haben keinen.
Suchst du ein Messer? Hier sehe ich keins.
Hast du eine Schwester? Ich habe keine.
Jeśli ktoś z Was ma pytania do tego tematu, to można je zadawać w komentarzu lub na Facebooku.
utworzone przez Magdalena Surowiec | 1 Paź 2017 | C1, C2, Gramatyka, Linki i materiały, Materiały do pobrania, Vitamin C
Tak jak obiecałam w ostatnim wpisie z tej serii, na początek zamieszczam rozwiązania do zadania:
Die Ergebnisse hängen von der wirtschaftlichen Situation ab. –> die Abhängigkeit der Ergebnisse von der wirtschaftlichen Situation
Der Chef entlässt manche Mitarbeiter. –> die Entlassung mancher Mitarbeiter durch den Chef
Die Umwelt wird verschmutzt. –> die Verschmutzung der Umwelt / die Umweltverschmutzung
Die Zahl der Opfer hat sich erhöht. –> die Erhöhung der Zahl der Opfer
Teraz czas na kolejne zasady nominalizacji.
8) Zaimek osobowy (Personalpronomen) staje się zaimkiem dzierżawczym (Possessivpronomen):
Sie arbeitet bei BMW. –> ihre Arbeit bei BMW
Du hältst einen Vortrag über die Luftverschmutzung. –> dein Vortrag über die Luftverschmutzung
9) Przysłówki (Adverbien) stają się przymiotnikami (Adjektive):
Es ist wichtig, dass sie rechtzeitig ankommen. –> ihre rechtzeitige Ankunft ist wichtig
Du reagierst emotional. –> deine emotionale Reaktion
10) Dopełnienie w celowniku (Dativergänzung) staje się przydawką przyimkową (Präpositionalattribut):
Die Firma dankt ihren Mitarbeitern für die Zusammenarbeit. –> der Dank der Firma an ihre Mitarbeiter für die Zusammenarbeit
Die Freiwilligen helfen den Opfern des Erdbebens. –> die Hilfe der Freiwilligen für die Opfer des Erdbebens
11) Przy czasownikach nieprzechodnich (intransitive Verben) i zwrotnych (reflexive Verben) podmiot (Subjekt) staje się przydawką dopełniaczową (Genitivattribut):
Meine Schwester dankt ihren Freunden. –> der Dank meiner Schwester an ihre Freunde
Meine Freunde treffen sich auf einen Kaffee. –> das Treffen meiner Freunde auf einen Kaffee
12) Przy połączeniach rzeczownikowo-czasownikowych (Nomen-Verb-Gefüge / Nomen-Verb-Verbindungen) likwidujemy czasownik albo staje się on częścią rzeczownika:
Sie nehmen Abschied von ihrer Familie. –> ihr Abschied von der Familie
Das Gesetz tritt in Kraft. –> das Inkrafttreten des Gesetzes
Das Angebot kommt in Frage. –> das Infragekommen des Angebots
Teraz znowu mam dla Was małe zadanie, którego rozwiązanie pojawi się w kolejnej części cyklu:
Sie kauft immer bei Lidl ein.
Das Flugzeug fliegt zu spät ab.
Sie haben einen Kompromiss geschlossen.
Martin interessiert sich für Politik.
Post ten możesz pobrać w formacie pdf:
Nominalizacja 2
Źródła:
utworzone przez Magdalena Surowiec | 17 Wrz 2017 | C1, C2, Gramatyka, Linki i materiały, Materiały do pobrania, Vitamin C
Dzisiaj kilka słów o nominalizacji, która polega na przekształceniu czasownika w rzeczownik – czasownik zyskuje cechy rzeczownikowe. W języku polskim nominalizacja jest stosowana częściej niż w niemieckim.
Verbalstil stosowany jest w języku mówionym i tekstach narracyjnych, Nominalstil w tekstach fachowych i specjalistycznych.
Co należy zrobić, aby zamienić styl czasownikowy na rzeczownikowy?
- Dopełnienie w bierniku lub celowniku (Akkusativ- oder Dativergänzung) staje się przydawką przysłówkową (Präpositionalattribut):
Die Forschung unterscheidet dabei den Spracherwerb und das Sprachenlernen –> In der Forschung gibt es eine Unterscheidung zwischen Spracherwerb und Sprachenlernen.
- Dopełnienie w bierniku (Akkusativergänzung) w stronie czynnej (Aktiv) lub podmiot w stronie biernej (Passiv) staje się przydawką dopełniaczową (Genitivattribut):
Man lockert den Kündigungsschutz. / Der Kündigungsschutz wird gelockert. –> die Lockerung des Kündigungsschutzes
- Jeśli rzeczownik dopełnienia w bierniku (Akkusativergänzung) posiada rodzajnik (Artikel) lub przydawkę (Attribut), w nominalizacji stosujemy dopełniacz (Genitiv):
Man beschäftigt neue Mitarbeiter. –> die Beschäftigung neuer Mitarbeiter
- Natomiast jeśli rzeczownik nie posiada rodzajnika ani przydawki, stosujemy formę zastępczą z von:
Man beschäftigt Mitarbeiter. –> die Beschäftigung von Mitarbeitern
- Przy zamianie ze strony biernej (Passiv) na czynną (Aktiv) sprawcę czynności (Täter) – podanego za pomocą przyimka „von” – podajemy za pomocą przyimka „durch”:
Die Mitarbeiter werden vom Betriebsleiter über die geänderten Überstundenregelungen unterrichtet. –> Die Unterrichtung der Mitarbeiter über die geänderten Überstundenregelungen durch den Betriebsleiter.
- Z czasowników nieprzechodnich lub zwrotnych (intransitive und refelexive Verben) tworzymy przydawkę dopełniaczową (Genitivattribut):
Daher nimmt man an, dass sich das Sprachvermögen verbessert, wenn… –> Es besteht die Annahme, dass eine Verbesserung des Sprachvermögens mit…
- Dopełnienie przyimkowe (Präpositionalergänzung) staje się przydawką przyimkową (Präpositionalattribut):
…wenn sie dabei von den Normen der Muttersprache abweichen. –> Abweichungen von den Normen der Muttersprache sind dabei…
A teraz Ty spróbuj znominalizować następujące zdania:
Die Ergebnisse hängen von der wirtschaftlichen Situation ab.
Der Chef entlässt manche Mitarbeiter.
Die Umwelt wird verschmutzt.
Die Zahl der Opfer hat sich erhöht.
W następnej części serii „Vitamin C“ znajdziesz odpowiedź 😊
Post ten możesz pobrać w formacie pdf:
Nominalizacja 1
Źródła:
utworzone przez Magdalena Surowiec | 20 Paź 2016 | Gramatyka, przyimki, Słownictwo
Przyimek „minus” może łączyć się z biernikiem (der Akkusativ), celownikiem (der Dativ) lub dopełniaczem (der Genitiv). Najczęściej występuje z biernikiem.
der Betrag minus die Abzüge – kwota minus opłaty
zwei tausend Euro minus Mehrwertsteuer – dwa tysiące euro minus podatek od wartości dodanej
Miete minus eingezahlten Vorschuss – czynsz minus wpłacona zaliczka
utworzone przez Magdalena Surowiec | 17 Paź 2016 | Gramatyka, przyimki, Słownictwo
Przyimek „kontra” (kiedyś „contra”) łączy się z biernikiem (der Akkusativ).
Występuje bardzo często w języku prawniczym:
in Sachen X. kontra Y. – w sprawach X. kontra Y.
Politiker kontra Gewerkschaften – politycy kontra związki zawodowe
Ma również znaczenie takie jak „gegen” – przeciw, przeciwko.
ein Kommentar kontra die Handlungen der Regierung – komentarz przeciwko działaniom rządu
utworzone przez Magdalena Surowiec | 13 Paź 2016 | Gramatyka, przyimki, Słownictwo
Przyimek „betreffend” łączy się z biernikiem (der Akkusativ). Jego znaczenia to: dotyczący, co do, odnośnie.
die letzte Ausgabe betreffend / betreffend die letzte Ausgabe – odnośnie ostatniego wydania
Przyimek „betreffend” często występuje po rzeczowniku.
mein Brief betreffend die Aufhebung des Vertrags – mój list odnośnie zniesienia umowy
betreffend die Kündigung des Vertrags – odnośnie wypowiedzenia umowy
utworzone przez Magdalena Surowiec | 10 Paź 2016 | Gramatyka, przyimki, Słownictwo
Przyimek „bis” łączy się z biernikiem (der Akkusativ).
- ma znaczenie czasowe, określa zakończenie odcinka czasowego:
bis nächste Woche – do następnego tygodnia
bis nächstes Jahr – do następnego roku
bis nächstes Wochenende – do następnego weekendu
bis jetzt – do teraz, do chwili obecnej
bis wann? – do kiedy?
bis dahin – do tego czasu
bis bald, bis dahin, bis gleich, bis später! – na razie!
bis morgen! – do jutra!
bis Samstag! – do soboty!
vom siebten bis elften Oktober – od siódmego do jedenastego października
von Montag bis Freitag – od poniedziałku do piątku
von 8 bis 15 Uhr – od 8:00 do 15:00
bis 10 zählen – liczyć do 10
bis 10 Uhr warten – czekać do 10:00
bis zum Jahresende – do końca roku
- ma znaczenie przestrzenne i oznacza osiągnięcie punktu końcowego:
bis hierher und nicht weiter – aż dotąd i nie dalej
bis hierhin – aż dotąd
bis Dortmund fahren – jechać do Dortmundu (nie dalej)
bis wohin? – aż dokąd?
bis vor die Tür fahren – podjeżdżać pod same drzwi
von oben bis unten – z góry na dół
jemanden von oben bis unten mustern – zmierzyć kogoś wzrokiem od góry do dołu
von Anfang bis Ende – od początku do końca
bis Seite 100 lesen – czytać do strony 100
„Bis” występuje także w połączeniu z przyimkiem określającym przypadek, np.:
bis auf die Haut nass werden – zmoknąć do suchej nitki
bis nach England – aż do Anglii
bis zum Bahnhof gehen – iść do dworca
bis in das Tal hinein – aż w dolinę
- w połączeniu z „auf” przyimek „bis” oznacza „włącznie”:
bis auf den letzten Platz – aż do ostatniego miejsca
das Wasser geht jemandem bis an die Knie – woda sięga komuś aż do kolan
alles bis auf den letzten Krümmel aufessen – zjeść wszystko aż po ostatni okruszek
- również w połączeniu z „auf” przyimek „bis” oznacza „z wyjątkiem”:
bis auf mich – oprócz mnie
alle bis auf einen – wszyscy oprócz jednego
- w połączeniu z „zu” przyimek „bis” odnosi się do liczb i podaje górną granicę:
Kinder bis zu 12 Jahren – dzieci do lat 12-stu
bis zum 18. Lebensjahr – do osiemnastego roku życia
Städte bis zu 100.000 Einwohnern – miasta do 100.000 mieszkańców
bis zu 10.000 Menschen passen in den Saal – sala pomieści do 10.000 ludzi
bis zu 5 Metern hoch werden – osiągać wysokość do 5 metrów
utworzone przez Magdalena Surowiec | 5 Paź 2016 | Gramatyka, przyimki, Słownictwo
Przyimek „wider” łączy się z biernikiem (der Akkusativ).
- oznacza przeciwdziałanie, przeciwstawianie się:
wider die Ordnung – wbrew porządkowi
wider die Gesetze – wbrew ustawom
wider jemanden Anklage erheben – wnieść skargę przeciw komuś
- wyraża sprzeczność, kontrast:
wider meinen Willen – wbrew mojej woli
wider Erwarten – wbrew oczekiwaniom
wider alle Vernunft – wbrew wszelkiemu rozsądkowi
wider besseres Wissen – pomimo głębszej wiedzy
utworzone przez Magdalena Surowiec | 2 Paź 2016 | Gramatyka, przyimki, Słownictwo
Przyimek „entlang” łączy się z biernikiem (der Akkusativ).
- Jego podstawowe znaczenie to „wzdłuż”. Warto zauważyć, że najczęściej występuje po rzeczowniku.
die Küste entlang – wzdłuż wybrzeża
die Grenze entlang – wzdłuż granicy
die Straße entlang – wzdłuż ulicy
den Bahnsteig entlang – wzdłuż peronu
- oznacza ruch „wzdłuż”, obok ograniczenia („an” + Dativ … entlang):
am Haus entlang – wzdłuż domu
an der Mauer entlang – wzdłuż muru
am Fluss entlang – wzdłuż rzeki
am Ufer entlang – wzdłuż wybrzeża
Ich ging am Haus entlang und kam auf die Wiese. – Szłam wzdłuż domu i doszłam na łąkę.
Sie verfolgten einen Weg am Fluss entlang. – Podążali drogą wzdłuż rzeki.
Dodam, że „entlang” może łączyć się także z celownikiem (der Dativ) lub dopełniaczem (der Genitiv), kiedy stoi przed rzeczownikiem.
entlang dem Weg / des Weges – wzdłuż drogi
hier entlang – tędy
utworzone przez Magdalena Surowiec | 18 Wrz 2016 | Czasowniki, Gramatyka, Słownictwo, Vitamin C
scheiden – schied – hat geschieden
Ihre Ehe wurde geschieden. – Małżeństwu został udzielony rozwód.
Beide Kontinente sind nur durch eine schmale Meeresstraße voneinander geschieden. – Oba kontynenty są rozdzielone od siebie przez wąską cieśninę morską.
scheinen – schien – hat geschienen
Die Sonne hat heute lange geschienen. – Słońce długo dzisiaj świeciło.
Es scheint mir, dass er im Supermarkt arbeitet. – Wydaje mi się, że on pracuje w supermarkecie.
Das scheint richtig zu sein. – To zdaje się być właściwe.
schelten – schalt – hat gescholten
Die Mutter schalt das Kind. – Matka złajała dziecko.
Der Chef hat mit ihm gescholten. – Szef dał mu reprymendę.
scheren – schor – hat geschoren
Die Schafe wurden geschoren. – Owce zostały ostrzyżone.
scheren – scherte – hat geschert
Was schert mich das? – Co mnie to obchodzi?
Er scherte sich nicht darum, was danach gemacht werden muss. – Nie obchodziło go, co musi potem zostać zrobione.
schieben – schob – hat geschoben
Er hat die Kiste über den Flur geschoben. – On pchał skrzynkę przez korytarz.
Unser Auto sprang nicht an, also schoben wir es. – Nasze auto nie zapaliło, więc pchaliśmy je.
schießen – schoss – hat geschossen
Er hat sich eine Kugel in den Kopf geschossen. – Strzelił sobie kulę w głowę.
Auf ihn wurde geschossen. – Strzelano do niego.
schießen – schoss – ist geschossen
Der Salat ist geschossen. – Sałata rosła.
Neue Siedlungen sind aus dem Boden geschossen. – Nowe osiedla wyrastały jak grzyby po deszczu.
schleichen – schlich – ist geschlichen
Er ist nachts ums Haus geschlichen. – Skradał się nocą wkoło domu.
sich schleichen – schlich sich – hat sich geschlichen
Das Kind hat sich aus dem Haus geschlichen. – Dziecko wymknęło się z domu.
Er schlich sich immer aus der Verantwortung. – Zawsze wykręcał się od odpowiedzialności.
schleifen – schliff – hat geschliffen
Der Vater hat das Messer geschliffen. – Ojciec naostrzył nóż.
Diamanten werden geschliffen. – Diamenty są szlifowane.
schleifen – schleifte – hat geschleift
Er schleifte mich in die Stadt. – Zaciągnął mnie do miasta.
Ich habe die schweren Einkäufe alleine geschleift. – Sama wlokłam ciężkie zakupy.
Strona 3 z 7«12345...»Ostatnia »
