utworzone przez Magdalena Welter | 15 sie 2014 | Czasowniki, Słownictwo
Ostatnio pojawił się u mnie post na temat mniej znanych znaczeń znanych czasowników:
Mniej znane znaczenia znanych czasowników
Dzisiaj kolej na następną część, czyli na czasowniki „aufmachen” i „zumachen„. Wybór padł na nie, ponieważ akurat dzisiaj w pracy ponownie usłyszałam kilka ciekawych zwrotów. Kontakt z żywym językiem jest bezcenny.
Podstawowe znaczenie „aufmachen” to oczywiście „otwierać”, ale są i inne znaczenia:
(eine Jacke, einen Mantel) aufmachen – rozpinać (kurtkę, płaszcz)
die Haare aufmachen – rozpuszczać włosy
einen Knoten aufmachen – rozwiązać węzeł
ein Geschenk aufmachen – rozpakować prezent
eine Firma aufmachen – założyć firmę
Inne znaczenia czasownika „zumachen” oprócz „zamykać” to:
(einen Mantel) zumachen – zapiąć (płaszcz)
eine Flasche zumachen – zakręcić butelkę
einen Schuh zumachen – zasznurować but
ein Loch zumachen – załatać/zakleić dziurę
eine Firma zumachen – zamknąć, zlikwidować firmę
utworzone przez Magdalena Welter | 14 sie 2014 | "Eines Sonntags", B2, C1, C2, Słownictwo
Dzisiaj przedstawiam ostatnią część tekstu „Eines Sonntags”. Tutaj poprzednie części:
„Eines Sonntags”
Mit Schrecken denke ich an morgen, auf Arbeit gibt es eine Kontrolle… Über Kontrollen könnte ich einen Roman erzählen oder auch Lieder davon singen. Ich habe früher gedacht, dass nichts mich überraschen kann, aber der Mensch lernteben nie aus. Auf Arbeit gibt es jeden Monat Qualitätskontrollen und nachher – viele Papiere. Diese ewige Schreiberei! Letztes Mal hat der Chef mir einen Lob ausgesprochen. Mal sehen, wie es morgen läuft. Wie dem auch sei, werde ich mir weiter Mühe geben. Manchmal muss man die Zähne zusammenbeißen und weitermachen. Morgen wird jedenfalls der Teufel los sein… Hoffentlich bin ich bald nicht ausgebrannt.
Mittlerweile läuft die Heizung auf Hochtouren, es ist zu heiß hier. Heute früh war es schön warm, aber jetzt sengt sie Sonne. Das Telefon schallt, ich lehne die Tür an und gehe ins Wohnzimmer. Meine Schwester ruft an und erzählt über ihre Arbeit. Sie arbeitet von zu Hause, die Heimarbeit ist aber nichts für mich. Sie redet immer viel, aber erzählt manches verkehrt. Sie behauptet, dass sie nicht auf den Mund gefallen war.
DER WORTSCHATZ:
mit Schrecken – ze strachem, z obawą
ich kann einen Roman davon erzählen – wiem coś o tym, znam to z własnego doświadczenia
ich kann ein Lied / Lieder davon singen – wiem coś o tym, znam to z własnego doświadczenia
der Mensch lernt nie aus – człowiek uczy się przez całe życie (man lernt nie aus)
die Schreiberei – pisanina
jemandem einen Lob aussprechen – pochwalić kogoś
wie dem auch sei – jakkolwiek by nie było
die Zahne zusammenbeißen – zacisnąć zęby
der Teufel ist los – jest (prawdziwe) piekło
ausgebrannt – wypalony
auf Hochtouren laufen – pracować na najwyższych obrotach
die Sonne sengt – słońce pali
schallen – dźwięczeć, brzmieć
die Tür anlehnen – zostawić uchylone drzwi
von zu Hause arbeiten – pracować w domu
die Heimarbeit – praca w domu
verkehrt – odwrotnie, źle, na opak
ich war nicht auf den Mund gefallen – jestem wygadana
utworzone przez Magdalena Welter | 31 lip 2014 | Czasowniki, Słownictwo
Dzisiaj wracam do słownictwa. Oto ciekawe znaczenia prostych czasowników:
1. bauen – budować
einen Unfall bauen – spowodować wypadek
ein Auto bauen – konstruować samochód
stąd: das Baujahr – rok produkcji
ein Nest bauen – wić gniazdo
Mist bauen – narobić głupot
2. warten – czekać
warten – konserwować, dokonywać przeglądu technicznego
einen Wagen warten – dokonywać przeglądu technicznego samochodu
stąd: die Wartung – przegląd techniczny, konserwacja
3. bearbeiten – opracowywać, np. „einen Antrag” – wniosek
jemanden bearbeiten – urobić kogoś, np. „jemanden politisch bearbeiten” – urobić kogoś politycznie
4. bringen – przynosić
jemanden irgendwohin bringen – zawieźć kogoś dokądś
5. vertreten – zastępować, np. „jemanden auf Arbeit vertreten” – zastępować kogoś w pracy, reprezentować, np. „einen Angeklagten vertreten” – reprezentować oskarżonego
sich die Beine vertreten – rozprostować kości
utworzone przez Magdalena Welter | 8 lip 2014 | Niemiecka prasa, O Niemczech, Sport, Słownictwo
Jako wielka fanka piłki nożnej odniosę się dzisiaj do trwającego mundialu. Nie mogę niestety oglądać wszystkich meczów, gdyż od poniedziałku do niedzieli wracam z pracy między 21 a 22. Pozostaje mi oglądanie meczów odbywających się o 22:00, dlatego cieszę się, że Niemcy grają dzisiaj przeciwko Brazylii właśnie o 22:00.
Niemcy mundial określają jako „die WM„, ewentualnie „die Fußball-WM” (od Weltmeisterschaften – mistrzostwa świata).
Możecie się domyślić, że w Niemczech panuje euforia, moim zdaniem uzasadniona, bo Niemcy mają prawo mieć nadzieję na zwycięstwo ich drużyny (die Nationalmannschaft, die Nationalelf). Niemiecka drużyna narodowa jest określana także jako „Jogis Jungs” (chłopcy Jogiego, trener drużyny Joachim Löw ma pseudonim Jogi i tak jest najczęściej nazywany w mediach), także jako „DFB-Elf„, od „Der Deutsche Fußball–Bund” – Niemiecki Związek Piłki Nożnej albo „DFB-Team„.
W piątek Niemcy grały o 18:00 naszego czasu przeciwko Francji. W miasteczku było całkowicie cicho. Ja niestety nie mogłam oglądać, bo byłam w pracy, ale kiedy z okien firmy spoglądałam w dół na dolinę rzeki, było cicho jak nigdy. Żadnego samochodu na ulicach, żadnego człowieka. Byłam bardzo ciekawa wyniku, ale kiedy około 21:00 jechałam rowerem do domu, wiedziałam już, że Niemcy wygrali. Wielu przechodniów miało niemieckie flagi w rękach i śpiewało z radości.
Niemiecka piłka nożna odnosiła na ostatnich mistrzostwach świata i Europy znaczące sukcesy:
mistrzostwa świata – 2 miejsce w 2002 roku, 3 miejsce w 2006 i 2010 roku
mistrzostwa Europy – 2 miejsce w 2008 roku, półfinał w 2012 roku
Niemcy są bardzo głodni sukcesu. Tego, żeby w końcu wygrać turniej. Bardzo dużo mówi się o tym w mediach, cały czas pojawia się słowo „der Titel”. Ostatnio mówi się także o stylu, w jakim gra w Brazylii drużyna. O tym, że jest rozczarowujący w porównaniu z tym, co Niemcy prezentowali 4 lata temu w RPA. W najnowszym numerze magazynu „Der Spiegel” jest artykuł właśnie na ten temat. O tym, dlaczego trener jest krytykowany nawet jeśli wygra, ale styl nie zachwyca. Podobnie piłkarze.
Po meczu 1/8 finału z Algierią niemiecka drużyna narodowa znalazła się pod ostrzałem. W telewizji analizowano: co poszło nie tak? Pragnę dodać, że Niemcy wygrali, ale problem dla wielu polegał na tym, że nie zachwycili stylem gry. Oto reakcje mediów:
Niemieckie media dziękują Neuerowi za awans do ćwierćfinału mistrzostw świata w Brazylii. „Gdyby nie on, doszłoby do największego blamażu w historii naszego futbolu” – napisał portal sportbild.de.
Zawodnik Bayernu Monachium w meczu 1/8 finału przeciwko Algierii popisał się wspaniałymi interwencjami. Podopieczni Joachima Loewa dopiero w dogrywce wygrali 2-1.
„Teraz wystarczył Neuer, ale kolejnego meczu może już nie wygrać w pojedynkę. To był najsłabszy mecz Niemiec w tym turnieju. Piłkarze grali, jakby nie wiedzieli o co chodzi w futbolu. Jeśli do piątku ich postawa się nie zmieni, pożegnają się z Brazylią” – napisał dziennikarz „Sportbild”.
Najsurowiej została oceniona przez media defensywa. Zwrócono uwagę na straty piłek, które w konsekwencji doprowadzały do groźnych sytuacji pod bramką. Krytykowany był także brak gotowości do walki i niechęć do biegania po murawie.
„Tylko chwili brakowało, byśmy wrócili do najgorszych chwil niemieckiego futbolu” – można przeczytać.
Gazeta „Der Westen” skupiła się niemal wyłącznie na dobrej postawie bramkarza. „Neuer, Neuer, Neuer – na wszystkich pozycjach Neuer” – napisali redaktorzy. Odnieśli się także do statystyki, że ponad połowa jego interwencji odbyła się poza polem karnym.
„Potrzebujemy jedenastu Neuerów w meczu ćwierćfinałowym z Francją” – apelują dziennikarze.
„Frankfurter Allgemeine Zeitung” zwraca uwagę na poważne kłopoty w defensywie i ze zdumieniem komentuje postawę Loewa.
„Selekcjoner nie widzi problemu. Na konferencji prasowej zapytał, czy powinien być zawiedziony po awansie. Z taką postawą Pucharu Świata nie zdobędziemy. Oczywiście ma rację, bo najważniejsze jest, że zagramy w ćwierćfinale, ale trener ma mało czasu na zmiany, a tych potrzebujemy” – oceniono.
Portal sport1.de grzmi: „Zbyt dużo błędów. Zgadza się tylko awans„. Dziennikarze skupiają się na słabej grze Niemców, a nie na tym, że udało się dostać do ćwierćfinału. Zwracają uwagę na to, że widać było brak w defensywie Matsa Hummelsa, który z powodu grypy został w hotelu.
„Czy tylko na nim ma się opierać gra w obronie? Zresztą i w ataku było słabo. Thomas Mueller wprawdzie był tam, gdzie być powinien, ale nie dostawał żadnych podań. Bez tego bramek się nie strzeli” – napisano.
Niemieckie media z niepokojem czekają na piątkowy mecz z Francją i piszą: „Oby ten klasyk nie zakończył się katastrofą„.
Zaskakujące, prawda? Wychodzi na to, że od Niemców wymaga się nie TYLKO wygrywania, ale i pięknej gry. Mnie już to nie dziwi, bo w eliminacjach do mundialu i wcześniej podczas Euro 2012 śledziłam reakcje mediów, a także reakcje społeczeństwa.
Po meczu o półfinał i kilku zmianach w taktyce gry reakcje prasy były bardziej pozytywne:
Piłkarze Niemiec awansowali do półfinału mistrzostw świata, pokonując Francję 1-0. Gola w 12. minucie zdobył strzałem głową Mats Hummels.
„Rzut wolny Kroosa, główka Hummelsa, reszta to zdyscyplinowana obrona: Niemcy weszły do półfinału dzięki bramce zdobytej po stałym fragmencie gry. Selekcjoner reprezentacji Loew skutecznie opanował środek pola i udowodnił, że może zrezygnować ze swoich taktycznych zasad” – czytamy w „Sueddeutsche Zeitung”.
Zdaniem autora komentarza to właśnie Loew miał decydujący wpływ na przebieg meczu. Przypomniał, że po ledwie wygranym spotkaniu z Algierią 2-1 dyskutowano, czy trener wybrał właściwy skład. „Loew nie uczestniczył w tej dyskusji, zmienił jednak skład. Przeziębiony ostatnio Mats Hummels wrócił na obronę, Per Mertesacker siedział na ławce rezerwowych” – pisze dziennikarz „SZ”.
Zagęszczenie w środku boiska – oto sposób Loewa na sprytnych Francuzów, sposób, który się sprawdził – pisze „SZ”. Komentator zwraca uwagę, że niemiecka obrona nie zawsze była stabilna. Już po kilku sekundach doszło do nieporozumienia między Khedirą a Schweinsteigerem.’
Loewa chwali też tygodnik „Der Spiegel”. „Mecz ćwierćfinałowy z Francją wygrała nie tylko drużyna, lecz przede wszystkim jej trener” – oceniają dziennikarze wydawanego w Hamburgu pisma. „Loew zaryzykował, przebudowując drużynę,
i okazało się, że miał rację, wprowadzając zmiany” – czytamy w materiale zatytułowanym „Wygrana pokerzysty”.
Zdaniem autorów krytycy trenera zarzucający mu, że zamiast elastyczności wykazuje upór, powinni teraz zamilknąć. „Przed meczem z Francją Loew przemeblował drużynę na kluczowych pozycjach, podejmując duże ryzyko. To był poker, który zakończył się jego zwycięstwem” – czytamy w „Spieglu”.
„Frankfurter Allgemeine Zeitung” podkreśla, że zwycięstwo nad Francją istotnie wzmocniło pewność siebie niemieckich piłkarzy. „Po dobrym występie przeciwko Francji drużyna wie, że jest w stanie zdobyć tytuł. Jednak respekt przed gospodarzem turnieju (Brazylią) jest duży” – czytamy w „FAZ”.
„Lahm w obronie i Klose w ataku – zasłużone zwycięstwo Niemców poprzedziła historyczna zmiana ustawienia niemieckiej reprezentacji” – zaznacza komentator gazety. Zwycięstwo nad Francją nazywa „ważnym, choć jeszcze nie decydującym krokiem” na drodze do zdobycia po raz czwarty mistrzowskiego tytułu. Niemcy byli tym razem tak silni i zgrani, jak nigdy przedtem w czasie tych mistrzostw, „wszystko zostało zrobione prawidłowo” – chwali „FAZ”.
Zdaniem dziennika „Der Tagesspiegel” dotychczasowe osiągnięcia niemieckiej reprezentacji zasługują na „ogromny szacunek„. Niemiecka jedenastka zawdzięcza swoje sukcesy nie tyle piłkarskim umiejętnościom, co swej woli, drużynowej zwartości i mentalności. „To może okazać się o wiele bardziej wartościowe niż wszystko inne” – ocenia komentator.
„Zwycięstwo nad Francuzami, którzy w końcówce spotkania byli chyba lepszą drużyną, było wielkim wysiłkiem” – czytamy. Poczucie fizycznej i mentalnej siły oraz zdolność przekraczania własnych granic są optymistycznym sygnałem przed kolejnymi pojedynkami, wzmacniającym wiarę zawodników we własne siły – ocenia „Der Tagesspiegel”.
Link do artykułu
Na koniec jeszcze jedna refleksja. Od wielu Polaków słyszałam: „Mam nadzieję, że Niemcy przegrają”. Niezmiennie dziwię się ludziom. Dla mnie sprawa jest oczywista: Niemcom nie kibicuję tylko wtedy, kiedy grają przeciwko Polsce. Inaczej zawsze im kibicuję. Dlaczego miałabym tego nie robić? Niemcy to kraj, który daje mi wszystko. To Polska mnie przeżuła i wypluła (żeby nikt mnie źle nie zrozumiał – kocham swoją ojczyznę, zawsze ją chwalę i jestem wdzięczna np. za dobre wykształcenie). Stało się jednak tak, że właśnie w Niemczech żyję normalnie. To ten kraj zapewnił mi wiele możliwości. Również jemu jestem wdzięczna i niemieckiej drużynie narodowej z całego serca kibicuję. Mam nadzieję, że mecz będzie sprawiedliwy i że sędzia nie pomoże Brazylii.
utworzone przez Magdalena Welter | 13 maj 2014 | "Eines Sonntags", B2, C1, C2, Słownictwo
[Moja aktywność na blogu oraz na innych blogach jest obecnie mniejsza, ponieważ jestem na urlopie w Polsce. Wykorzystuję ten czas, bo jeszcze nigdy nie miałam takiego urlopu. Nadrobię zaległości po powrocie do Niemiec, czyli od niedzieli.]
Ich muss daran denken, was ich morgen anziehe. Ich muss das Kleid über Nacht im Flur hängen lassen, damit es im Schrank von Motten nicht angegriffen wird. Wenn ich an die alten Möbel hier denke, weiß ich, dass ich sie zu Geld machen muss. Irgendwann werde ich es tun, nach Lust und Laune oder aber nach meinem Befinden. Es ist heiß hier, ich mache das Fenster sperrweit auf. Meine Nachbarin sieht mich in dem Augenblick nicht, aber ich mache mich bemerkbar. Sie sagt, dass die Pfirsiche in ihrem Garten gut angesetzt haben und dass ich mir manche holen könnte. Wenn sie schon loslegt, kann sie mit dem Reden nicht aufhören. Wenn ich die Nase rausstrecke, ist sie schon da. Einmal hat sie mir erzählt, dass sie schwer krank war. Sie konnte die Kraft aufbringen, gegen die Krankheit anzugehen.
Mit Schrecken denke ich an morgen, auf Arbeit gibt es eine Kontrolle… ÜberKontrollen könnte ich einen Roman erzählen oder auch Lieder davon singen. Ich habe früher gedacht, dass nichts mich überraschen kann, aber der Mensch lernt eben nie aus. Auf Arbeit gibt es jeden Monat Qualitätskontrollen und nachher – viele Papiere. Diese ewige Schreiberei! Letztes Mal hat der Chef mir einen Lob ausgesprochen. Mal sehen, wie es morgen läuft. Wie dem auch sei, werde ich mir weiter Mühe geben. Manchmal muss man die Zähne zusammenbeißen und weitermachen. Morgen wird jedenfalls der Teufel los sein… Hoffentlich bin ich bald nicht ausgebrannt.
Mittlerweile läuft die Heizung auf Hochtouren, es ist zu heiß hier. Heute früh war es schön warm, aber jetzt sengt sie Sonne. Das Telefon schallt, ich lehne die Tür an und gehe ins Wohnzimmer. Meine Schwester ruft an und erzählt über ihre Arbeit. Sie arbeitet von zu Hause, die Heimarbeit ist aber nichts für mich. Sie redet immer viel, aber erzählt manches verkehrt. Sie behauptet, dass sie nicht auf den Mund gefallen war.
DER WORTSCHATZ:
etw. zu Geld machen – sprzedać coś
nach Lust und Laune – według ochoty i humoru, jeśli będę mieć ochotę i humor/nastrój
nach meinem Befinden – według samopoczucia
sperrweit – na oścież
sich bemerkbar machen – zwrócić na siebie uwagę
ansetzen – wypuszczać liście
loslegen – zacząć, ostro zabierać się do czegoś
leg los! – zaczynaj!
mit der Arbeit loslegen – ostro zabierać się do pracy
die Nase rausstrecken – wystawiać nos
die Kraft aufbringen – uzbroić się w siłę
gegen etw. angehen – walczyć przeciwko czemuś, zwalczać coś
mit Schrecken – ze strachem, z obawą
über einen Roman/ Romane erzählen – obszernie o czymś opowiadać
von etw. ein Lied singen können – móc o czymś opowiedzieć na podstawie (najczęściej nieprzyjemnego) doświadczenia
ich kann ein Lied davon singen – wiem coś o tym, znam to z własnego doświadczenia
der Mensch lernt nie aus – człowiek nigdy nie przestaje się uczyć
die Schreiberei – pisanina
jemandem einen Lob aussprechen – chwalić kogoś
wie dem auch sei – jakkolwiek by nie było
die Zähne zusammenbeißen – zagryźć zęby
der Teufel ist los – tutaj jest prawdziwe piekło
ausgebrannt – wypalony. Dzisiaj często używa się też słowa „ausgepowert”
auf Hochtouren laufen – pracować na najwyższych obrotach
die Sonne sengt – słońce pali (b. mocno świeci)
schallen – dzwonić, dźwięczeć, rozbrzmiewać
die Tür anlehnen – zostawić uchylone drzwi
von zu Hause arbeiten – pracować w domu
die Heimarbeit – praca w domu
verkehrt – niewłaściwy, zły
eine verkehrte Erziehung – niewłaściwe wychowanie
alles verkehrt machen – zrobić wszystko źle
nicht auf den Mund gefallen sein – być wygadanym, błyskotliwym
utworzone przez Magdalena Welter | 3 maj 2014 | "Eines Sonntags", B2, C1, C2, Słownictwo
Cieszę się, że pierwsza część tekstu spotkała się z pozytywnym odzewem. Zapraszam więc na drugą część. Kolejny tekst pt. „Dating-Seite” już powstaje. Proszę również o opinie w komentarzach. Jest do dla mnie bardzo ważne (niedługo napiszę dlaczego).
Nach einer Weile gehe ich los. Die Nachbarn auf der anderen Straßenseite sind Amis. Ich kenne sie nicht richtig. Vielleicht würde ich sie auf der Straße erkennen, aber sicherlich möchte ich sie irgendwann gut kennen lernen. Hoffentlich kriege ich das hin. Ich sehe auf meinem Handy, dass jemand mich angerufen hat. Ich würde gerne zurückrufen, aber die Nummer ist unterdrückt… An einem so schönen Sonntag gehen viele Leute spazieren. Ich weiß eigentlich nicht, wo der Park ist, aber ich frage mich durch und finde ihn. Ich habe die Stadt noch nicht richtig erkundet und verliere manchmal den Überblick.
Ich richte mir das Mittagessen ein. Gut, dass ich einigermaßen versorgtbin. Die Eier in der Pfanne brutscheln schon. Dazu koche ich Kartoffeln. Ich sehe, dass ich den Küchenschrank muss reparieren lassen. Die Tür steht vor… Nach einer Weile sind die Kartoffeln gar. Vielleicht esse ich später ein Eis am Stiel. Zunächst esse ich zu Mittag und lecke dann den Teller aus. Na ja, ich kann alles verwirtschaften.
DER WORTSCHATZ:
der Ami – skrót od „Amerikaner“. Liczba mnoga: „die Amis”. Bardzo często używany skrót
erkennen– poznać/rozpoznać (kogoś po czymś, z wyglądu, ale nie poznawać kogoś po raz pierwszy. Jeżeli poznajemy np. nowego sąsiada, to użyjemy czasownika „kennen lernen”).
Przykłady:
Ich habe ihn an seinem Gang erkannt.
Meine Mitarbeiter haben mich nicht erkannt, weil ich eine neue Frisur hatte.
Erkennst du die neue Nachbarin nicht? Wir haben sie gestern kennen gelernt.
etwas hinkriegen (lub hinbekommen) – poradzić sobie z czymś
Ich kriege diese Aufgabe hin.
Ich kann die Reifen nicht wechseln. Kriegst du das hin?
die Nummer ist unterdrückt – numer jest zastrzeżony
eine unterdrückte Nummer
ich frage mich durch – pytam (aby dokądś dotrzeć)
etw. erkunden – poznawać, sondować np. miasto albo teren
Haben Sie die Stadt schon erkundet?
den Überblick verlieren – stracić orientację, rozeznanie
Die Siedlung ist so groß, dass ich manchmal den Überblick verliere.
sich etw. einrichten – coś sobie urządzić, zaplanować
versorgt sein – być zaopatrzonym, mieć to, co potrzebne
Für das Wochenende auf jeden Fall versorgt.
brutscheln –smażyć się, dusić
Die Kartoffeln brutscheln schon in der Pfanne.
gar – ugotowany, usmażony, upieczony
Sind die Kartoffeln schon gar?
vorstehen – wystawać
Die Schranktür steht ein wenig vor.
das Eis am Stiel – lód na patyku
verwirtschaften – zużyć, wykorzystać
Meistens kann ich alles verwirtschaften, was ich in der Küche habe.
utworzone przez Magdalena Welter | 30 kwi 2014 | "Eines Sonntags", B2, C1, C2, Słownictwo
Dzisiaj zaczynam na blogu nową serię, mianowicie serię tekstów mojego autorstwa ze słownictwem używanym przez Niemców na co dzień. Jest to słownictwo nie tyle potoczne, co właśnie codzienne, którego nie znajdziemy w większości podręczników. Pod tekstem znajdziecie tłumaczenie słówek i zwrotów zaznaczonych tłustym drukiem.
Czy słownictwo jest dla Was ciekawe? Czy chcecie poczytać więcej tekstów tego rodzaju wraz z wyjaśnieniami do słownictwa?
Als ich aufgestanden bin, habe ich in der Küche eine streichfähige Butter gesucht, dann zwei Scheiben Brot getoastet. Draußen war es ganz schön frisch, so musste ich noch eine Jacke suchen. Alles wäre einfacher gewesen, wenn ich Ordnung gemacht hätte. Beim Frühstück habe ich einen Film eingeworfen. Es war Sonntag, so hatte ich Zeit. Der Vorspann war ziemlich langweilig, inzwischen habe ich noch einer Freundin getextet. Der Hund des Nachbarn kläffte laut, wie immer. Der Kaffee war schon am Werden.
Ich habe mich hier immer noch nicht eingelebt. Ich musste nach X umziehen, weil ich hier eine tolle, vielversprechende Stelle bekommen hatte. So hatte ich mir einen gescheiten Beruf vergriffen… zumindest haben es meine Eltern immer wieder wiederholt. Gut, dass Sonntag heute ist. Normalerweise stehe ich zu spät auf und rase mit hängender Zunge zur Arbeit. Das macht mir nichts aus, weil ich dann bei Gelegenheit ein Training habe. Heute ist das nicht der Fall. Meine Katze würdigte mich keines Blicks, sie schlief niedlich, während ich am Kaffeetrinken war. Nein, sie rührt sich nicht, aber sie hängt sehr an mir. „Hm, morgen muss ich für dich unbedingt Katzen-Sticks kaufen“. Ich gucke den Film und esse ein Käsebrot, dazu Wurstaufschnitt. Ich würde liebes ein belegtes Brötchen essen, aber die Brötchen sind alle. Später vielleicht ein Joghurt mit Beerenmischung. Ich habe zu viel Brot gekauft, muss es scheibenweiseeinfrieren. Nach knapp 2 Stunden geht der Film zu Ende, ich sitze und höre Musik. Die Musik klingt langsam aus, wenn ich mein Handy höre. Es ist eine Freundin. Sie redet viel über Nebensächlichkeiten, sie verzettelt sich immer, aber sie sagt keinen Ton von unserem Streit am Freitag. Inzwischen esse ich meinen Joghurt. Wie immer muss ich den Tisch wischen, weil ich ihn besudelthabe. Ich will einen Spaziergang machen. Bei Gelegenheit könnte ich frankierte Briefe reinwerfen. Von Mal zu Mal schicke ich noch Briefe. Normalerweise lege ich keinen Wert auf Äußerlichkeiten, aber vielleicht ziehe ich heute doch etwas Schönes an. Der Rock rutscht runter, ich habe kürzlich abgenommen. Und der Knopf ist abgegangen… Später nähe ich ihn an. Hm, wie immer ein langes Hin und Her, um Sachen zu finden, die nicht zerknittert sind.
DER WORTSCHATZ:
streichfähig – nadający się do smarowania (najczęściej masło)
frisch – najczęściej używamy tego słowa w znaczeniu „świeży”, ale jedno z jego innych znaczeń to „chłodny”
einen Film einwerfen – wrzucić film
der Vorspann – czołówka, np. filmu lub serialu
jemandem texten – wysłać do kogoś wiadomość
kläffen – ujadać, „der Kläffer” to ujadający kundel
am Werden – w trakcie robienia, przygotowywania, „der Kaffee ist am Werden” oznacza, że kawa już się robi
gescheit – sensowny, rozsądny
sich einen gescheiten Beruf vergreifen – przyswoić sobie sensowny zawód
mit hängender Zunge – z wywieszonym językiem
das macht mir nichts aus – nie szkodzi, nie przeszkadza mi to
jemanden keines Blicks würdigen – nie raczyć na kogoś spojrzeć
niedlich – śliczny, milutki
sich rühren – ruszać się, poruszać się
der Wurstaufschnitt – pokrojona wędlina. W sklepie można kupić np. „einen gemischten Wurstaufschnitt” – oznacza to, że dostajemy po kilka plasterków z każdego rodzaju wędliny czy z wybranych rodzajów
ein belegtes Brötchen – kanapka (z bułki, bo kanapka z chleba to „ein belegtes Brot”)
alle sein – skończyć się, np. kiedy powiem „Das Brot ist alle” oznacza to, że chleb się skończył
die Beerenmischung – mieszanka owoców jagodowych, można kupić taką mieszankę np. mrożoną. W skład wchodzą owoce, które mają w nazwie „Beere”, np. „die Erdbeere – truskawka”, „die Heidelbeere –borówka”, „die Stachelbeere – agrest”, „die Himbere – malina”, „die Johannisbeere – porzeczka”
scheibenweise – kromkami, w kromkach
ausklingen – wybrzmiewać, dobiegać końca
sich verzetteln – rozmieniać się na drobne, rozdrabniać się
keinen Ton von etw. sagen – nie wspomnieć o czymś
besudeln – poplamić
frankierte Briefe – listy z nalepionymi znaczkami
das Hin und Her – ciągły ruch, ciągłe wchodzenie i wychodzenie, wiele zachodu z czymś
zerknittert – pomięty, pognieciony
utworzone przez Magdalena Welter | 19 lut 2014 | Czasowniki, Słownictwo
1. arbeiten – pracować
Proste, no ale napiszę jedno zdanie: Ich arbeite den ganzen Tag. – Pracuję cały dzień.
2. überarbeiten – przerabiać
Der Schriftsteller will den Text noch überarbeiten. – Pisarz chce jeszcze przerobić tekst.
3. einarbeiten – przyuczać
Der neue Mitarbeiter muss erst eingearbeitet werden. – Nowy pracownik musi najpierw zostać przyuczony.
4. verarbeiten – przerabiać, przetwarzać
Gold wird zu Schmuck verarbeitet. – Złoto jest przerabiane na biżuterię.
5. bearbeiten – opracowywać, obrabiać, traktować (temat)
Wann wird mein Antrag bearbeitet? – Gdzie mój wniosek jest opracowywany?
Wann bearbeiten wir endlich das Thema? – Kiedy w końcu opracujemy / potraktujemy ten temat?
6. abarbeiten – odpracować, odrabiać
Jetzt muss ich mein Pensum abarbeiten. – Muszę odrobić / odpracować moje pensum.
7. vorarbeiten – wykonywać pracę naprzód
Wenn ich am Freitag vorarbeite, kann ich am Montag einen freien Tag haben. – Jeśli w piątek wykonam pracę naprzód, mogę mieć w poniedziałek dzień wolny.
8. nacharbeiten – odrabiać, odpracowywać (zaległą pracę)
Zu einem späteren Zeitpunkt müssen wir die freien Tage nacharbeiten. – Później musimy odrobić wolne dni.
utworzone przez Magdalena Welter | 14 lut 2014 | Czasowniki, Słownictwo
Nowy cykl zaczynam od czasowników, których częścią jest czasownik „nehmen”. Przedstawiam najbardziej popularne znaczenia i zastosowania w kontekście.
[P.S. Wpisu walentynkowego nie będzie. Wybaczcie, że nie skomentuję, jeśli wpisy walentynkowe pojawią się na innych blogach, ale nienawidzę tego kiczowatego dnia. Cieszę się, że mieszkam w mieścinie, bo nie widać przynajmniej wszechobecnego kiczu i czerwonych wystaw sklepowych napawających obrzydzeniem.]
1. abnehmen – schudnąć, zdejmować, odbierać telefon
Er hat in der letzten Zeit stark abgenommen. – On w ostatnim czasie bardzo schudnął.
Hast du schon die trockenen Sachen von der Leine abgenommen? – Czy zdjąłeś już suche rzeczy ze sznurka?
Ich wollte mit ihnen sprechen, aber niemand nahm ab. – Chciałem z nimi rozmawiać, ale nikt nie odebrał.
2. zunehmen – przytyć, rosnąć
Die Kopfschmerzen nehmen zu. – Bóle głowy przybierają na sile (rosną).
Nach der Krankheit muss er zunehmen. – Po chorobie on musi przytyć.
3. mitnehmen – zabrać ze sobą
Was hast du für die Reise mitgenommen? – Co zabrałeś ze sobą na podróż?
4. sich vornehmen (mit dem Dativ) – postanowić sobie (z celownikiem)
Ich habe mir vorgenommen, im kommenden Jahr nicht so viel zu arbeiten. – Postanowiłam sobie w tym roku nie pracować już tak dużo
5. annehmen – zakładać (przypuszczać)
Ich nehme an, dass sie nicht mehr kommen. – Zakładam, że oni już nie przyjdą.
7. unternehmen – przedsięwziąć
Was willst du gegen diese Frechheit unternehmen? – Co chcesz przedsięwziąć (zrobić) wobec tej bezczelności?
8. übernehmen – przejmować
Er ist nicht im Stande, neue Pflichten zu übernehmen. – On nie jest w stanie przejąć nowe obowiązki.
9. sich übernehmen – przeliczyć się
Ich ging davon aus, dass ich es schaffe, aber ich habe mich übernommen. – Wychodziłam z założenia, że dam radę, ale się przeliczyłam.
10. festnehmen – aresztować
Der Mann wurde von den Polizisten festgenommen. – Mężczyzna został aresztowany przez policjantów.
11. aufnehmen – nagrywać
Alle Lieder wurden von der Musikband aufgenommen. – Wszystkie piosenki zostały nagrane przez tę grupę.
12. einnehmen – zażywać
Wie oft muss ich die Tabletten einnehmen? – Jak często muszę zażywać tabletki?
utworzone przez Magdalena Welter | 5 lut 2014 | Anglicyzmy, O języku niemieckim, Słownictwo
Jak każdy uczący się niemieckiego, czytający gazety lub oglądający filmy widzi, w języku tym jest bardzo dużo anglicyzmów. Ponieważ mieszkam w Niemczech, to tym bardziej na co dzień mam styczność z anglicyzmami i zawsze jestem przerażona, kiedy słyszę słowa takie jak „killen”, „discovern” lub „stylen”. Przykłady można by mnożyć, ale to już mój temat na inny post. Duża liczba anglicyzmów jest tym bardziej moim zdaniem zła, gdyż niemiecki tak dobrze radził sobie kiedyś z wymyślaniem własnych słów.
Dzisiaj zajmę się tematem puryzmu językowego, który rozwinął się w XVII i XVIII wieku. Polegał on na chronieniu języka przed zapożyczeniami i wyrazami obcymi. Powstawały wtedy liczne towarzystwa zajmujące się właśnie ochroną języka. Skutkiem były zniemczenia słów pochodzących z łaciny czy z francuskiego.
Przykłady:
1. Filozof Philipp von Zesen (1619-1689) wymyślił słowa takie jak „der Abstand” zamiast „die Distanz”, „die Bücherei” zamiast „die Liberey”, „der Augenblick” zamiast „der Moment”, „die Leidenschaft” zamiast „die Passion” czy „der Entwurf” zamiast „das Projekt”.
2. Filozof Christian Wolff (1679-1754) zaczął zniemczać łacińskie wyrazy, np. „die Grundlage” wywodzące się z łacińskiego „fundamentum”.
3. Pisarz, wydawca i pedagog Joachim Heinrich Campe (1746-1818) stworzył słowa takie jak „das Altertum” zamiast „die Antike”, „das Erdgeschoss” zamiast „das Parterre” lub „tatsächlich” zamiast „faktisch”.
4. Germanista Hermann von Pfister-Schwaighusen (1836-1916) zaproponował słowo „völkisch” zamiast „national”.
Oto przykłady, które jeszcze przyszły mi do głowy, kiedy pisałam ten post:
- die Anschrift – zamiast „die Adresse”
- der Versuch – zamiast „das Experiment”
- der Einfall – zamiast „die Idee”
- die Aufnahme – zamiast „das Foto”
- der Rechner – zamiast „der Computer”
- das Ergebnis – zamiast „das Resultat”
- der Verfasser – zamiast „der Autor”
- die Auskunft – zamiast „die Information”
- das Andenken – zamiast „das Souvenir”
- die Sammlung – zamiast „die Kollektion”
- der Flugbegleiter – zamiast „der Steward”
- die Einzelheit – zamiast „das Detail”
- die Anstalt (lub die Einrichtung) – zamiast „die Institution”
- herstellen – zamiast „produzieren”
- das Erzeugnis – zamiast „das Produkt”
W niektórych przypadkach niemieckie słowa są zdecydowanie faworyzowane (jak np. „der Verfasser”, „die Sammlung” lub „der Flugbegleiter”), w innych słowa niemieckie i obce odpowiedniki istnieją równocześnie, np. „der Einfall” i „die Idee”, „der Rechner” i „der Computer”. Są pary słów, gdzie występują małe różnice w znaczeniu.
Jednak nie wszystkie niemieckie słowa przyjęły się w użytkowaniu języka. Pamiętam, że na III roku studiów na wykładzie z historii języka po raz pierwszy usłyszałam słowo „der Gesichtserker”, które zostało wymyślone zamiast „die Nase”. Nie wiadomo dokładnie, kto je stworzył, ale wiadomo, że się nie przyjęło, chociaż jest moim zdaniem logiczne:
der Gesichtserker = das Gesicht (twarz) + der Erker (wykusz, czyli w architekturze wystający z elewacji element budynku)
Jak widać na przykładach powyżej, język niemiecki świetnie potrafił sobie radzić z wymyślaniem własnych słów na obce słowa. Dzisiaj ten trend nie jest już tak silny jak kiedyś i muszę powiedzieć, że gdybym dobrze nie znała angielskiego, to miałabym problem z czytaniem tekstów w niektórych niemieckich czasopismach, gdyż czasami przynajmniej 2-3 słowa w zdaniu są po angielsku.
Źródło:
Tekst
utworzone przez Magdalena Welter | 27 gru 2013 | O Niemczech, Weihnachten
Zanim okres świąteczny całkowicie się zakończy, opublikuję jeszcze zdjęcia z jarmarku świątecznego w Münster, na którym byłam w grudniu 2008 roku. Tegoroczne święta spędziłam w Niemczech i po niemiecku. No może nie do końca, bo pracowałam. Fajnie jednak było na świętach wychodzić o 8 rano do pracy. Ulice całkowicie puste, cisza większa niż zwykle. Na Sylwestra też idę do pracy, także luz.
Oto moje zdjęcia z Münster. Nie jest ich dużo, ale inne nie wyszły zbyt dobrze. Zwiedzałam wtedy miasto, a na jarmarku świątecznym nie spędziłam tak dużo czasu, jednak wspominam go mile. Mimo wszystko bardziej podoba mi się w Trier.
utworzone przez Magdalena Welter | 22 gru 2013 | Weihnachten
Przedstawiam dzisiaj kolejną niemiecką kolędę, którą bardzo lubię. Kolęda „Alle Jahre wieder” została napisana w 1837 roku.
Tutaj można posłuchać kolędy:
Alle Jahre wieder
Alle Jahre wieder (ta wersja podoba mi się bardziej)
Alle Jahre wieder
kommt das Christuskind
auf die Erde nieder,
wo wir Menschen sind.
Kehrt mit seinem Segen
ein in jedes Haus,
geht auf allen Wegen
mit uns ein und aus.
Steht auch mir zur Seite
still und unerkannt,
daß es treu mich leite
an der lieben Hand.
Sagt den Menschen allen,
daß ein Vater ist,
dem sie wohlgefallen,
der sie nicht vergisst.
