utworzone przez Magdalena Welter | 15 gru 2015 | Kuchnia, Kulturoznawstwo, Słownictwo, Weihnachten
Dzisiaj parę słów o piernikach. Na szczęście uda mi się przygotować jeszcze kilka świątecznych postów. Pierniki zawsze kojarzyły i kojarzą mi się z Adwentem. Tak jak kiedyś wspominałam, nie jem słodyczy, ale pierniki w czasie Adwentu są jedynym, z czego nigdy nie zrezygnowałam. Wtedy pozwalam sobie na kawałek piernika upieczonego przez kogoś z moich znajomych.
der Lebkuchen – w języku średniowysokoniemieckim „leb(e)kuoche„. Pierwsza część słowa pochodzi prawodopodobnie od „Laib” (bochenek), tak właściwie jest to więc „Brotkuchen” – chlebowe ciasto.
Tak słowo wyjaśnia DUDEN Universalwörterbuch:
mit Sirup oder Honig und vielen Gewürzen gebackener Kuchen
Słownik synonimów podaje następujące synonimy: Honigkuchen, Pfefferkuchen, Printe, Gewürzkuchen – z tymi określeniami spotkałam się w moim regionie. Inne synonimy to: Weinbeißer (Austria), Biber (Szwajcaria), Zelten (południowe Niemcy, Austria), Lebzelten (Bawaria, Austria).
Pierwsze pisane źródła o piernikach pochodzą z 350 roku p.n.e. Tak właściwie były to ciasta z dodatkiem miodu, które piekli także starożytni Egipcjanie. Rzymianie znali „panis mellitus” – miód był smarowany na ciasto i potem tak pieczony.
Pierniki znane w dzisiejszej formie zostały wynalezione w belgijskim mieście Dinant, potem ich przygotowanie zostało udoskonalone w niemieckim Aachen. Bardzo znane są Aachener Printen. We frankijskich klasztorach zakonnice podawały pierniki jako deser. Jako „Pfefferkuchen” zostały one wspomniane w Ulm w 1296 roku. W XIV wieku pierniki były pieczone w męskich klasztorach w Norymberdze. Pierniki były bardzo chętnie pieczone ze względu na to, że można je długo przechowywać i w ciężkich czasach były one rozdawane przez mnichów. W klasztornych piekarniach pierniki były pieczone także na opłatkach.
Wynalezienie proszku do pieczenia pod koniec XIX wieku doprowadziło do powstania najróżniejszych wariantów piernika.
Pieczenie pierników około 1520 roku
Pulsnitzer Spitzkuchen
Nuernberger Oblatenlebkuchen
Ja bardzo lubię również pierniki z Norymbergi firmy Schmidt. Moim zdaniem są jednymi z najlepszych dostępnych na rynku. Na stronie firmy Schmidt można znaleźć całą ofertę:
Lebkuchen Schmidt
Elisen-Schnitten
Dominosteine
Feinste Nuss-Elisen-Lebkuchen
Na koniec jeszcze mały słowniczek:
der Lebkuchen, die Lebkuchen – piernik, pierniki
der Honig – miód
das Gewürz, die Gewürze – przyprawa, przyprawy
süß – słodki
kräftig – pożywny
lange haltbar – długo przydatny do spożycia
das Weihnachtsgebäck – świąteczny wypiek
die Lebkuchenherstellung – produkcja pierników
die Oblate, die Oblaten – opłatek, opłatki
das Kloster, die Klöster – klasztor, klasztory
die Nonne, die Nonnen – zakonnica, zakonnice
der Mönch, die Mönche – mnich, mnisi
das Backpulver – proszek do pieczenia
der Anis – anyż
der Fenchel – koper włoski
der Ingwer – imbir
der / das Kardamom – kardamon
der Koriander – kolendra
der Muskat (die Muskatnuss) – gałka muszkatołowa
die Nelke – goździk
der / das Piment – ziele angielskie
der Zimt – cynamon
Źródło
utworzone przez Magdalena Welter | 13 lis 2015 | Ciekawostki, Słownictwo
Dzisiaj pora przyszła na omówienie bardzo ładnych słów „Abendland” i „Morgenland”. Skąd się wzięły w języku niemieckim i co oznaczają?
das Abendland (der Okzident, der Westen, die Alte Welt) – Zachód, dawniej: Stary Świat
abendländisch – zachodni
die abendländische Kultur – zachodnia kultura
die abendländische Tradition – zachodnia tradycja
die abendländische Kunst – zachodnia sztuka
das Morgenland (der Orient, der Osten) – Wschód, kraje wschodnie, Orient, najczęściej Bliski Wschód (der Nahe Osten), czasami do definicji jest też wliczany także Daleki Wschód (der Ferne Osten)
die drei Weisen aus dem Morgenland – trzej Mędrcy ze Wschodu
morgenländisch – wschodni, dawniej: orientalny
Skąd wzięła się nazwa „Morgenland”?
Jest ona związana ze wschodem Słońca. Wcześniej było ono uznawane za pomoc w orientacji. Greckie określenie „Anatole” oznaczało „Wschód”. Słowo „Orient” pochodzi od łacińskiego „oriens” – „wschodzący”. Arabskie słowo „Mashreq” – 'Wschód” pochodzi od czasownika „yshruq” – „wschodzić”.
Określenie „Morgenland” wprowadził do języka niemieckiego Marcin Luter, który w swoim tłumaczeniu Biblii – w Ewangelii św. Mateusza – użył nazwy „Die Weisen aus dem Morgenland„. Dosłownie przetłumaczył on greckie słowo „Anatole„.
Sandro Botticelli: Adorazione dei Magi (Pokłon Trzech Króli), ok. 1475
Słowo „Abendland”
Historia nazwy „Abendland” sięga jeszcze czasów Cesarstwa Rzymskiego. Łacińskie „sol occidens” oznaczało „zachodzące Słońce”. Kaspar Hedio użył nazwy „Abendländer” po raz pierwszy w 1529 roku. Marcin Luter w swoim tłumaczeniu Biblii używał nazwy „Abend„.
utworzone przez Magdalena Welter | 2 lis 2015 | Czasowniki, Słowa i konteksty, Słownictwo
Dzisiaj nadeszła kolej na trzecią część serii „Słowa i konteksty”, gdzie omawiam kilka znaczeń danego słowa. Tutaj znajdziecie poprzednie części:
Słowa i konteksty. Część 1
Słowa i konteksty. Część 2
1. die Seite, -n – bok (ciała), strona (np. książki, ulicy), aspekt, problem
Der Mann ist auf einer Seite gelähmt. – Mężczyzna jest sparaliżowany po jednej stronie.
Nach dem ganzen Tag tut mir die rechte Seite weh. – Po całym dniu boli mnie prawy bok.
Auf der anderen Seite der Straße befindet sich die Kreisverwaltung. – Po prawej stronie ulicy znajduje się administracja okręgu (powiatu).
Wir müssen das Problem von einer anderen Seite betrachten. – Musimy rozpatrzyć ten problem z innego punktu widzenia.
2. sich erholen (erholte sich – hat sich erholt) – odzyskać siły, wydobrzeć, wypocząć
Im Sommer habe ich mich gut erholt. – W lecie dobrze wypoczęłam.
Zum Glück hat er sich von der Krankheit schon erholt. – Na szczęście wydobrzał po chorobie (odzyskał siły).
Die Batterie hat sich über Nacht erholt. – Bateria przez noc się naładowała.
Die Börsenkurse haben sich erholt. – Kursy na giełdzie wzrosły.
3. der Kopf, die Köpfe – głowa
Ich weiß, dass du jetzt traurig bist, aber Kopf hoch! Ich helfe dir. – Wiem, że jesteś teraz smutny, ale głowa do góry!
Sie hat allen Männern den Kopf verdreht. – Zawróciła wszystkim mężczyznom w głowie.
Sie schüttelte verständnislos den Kopf. – Potrząsała głową, nie rozumiejąc.
4. einsam – samotny
Er ist leider einsam und verlassen. – On jest niestety samotny i opuszczony.
Das Haus ist einsam gelegen. Es ist unglaublich schwer, es zu finden. – Dom jest położony w odosobnieniu. Jest niewiarygodnie trudno go znaleźć.
Er war eigentlich immer von Menschen umgeben, aber ist trotzdem einsam gestorben. – Tak właściwie zawsze był otoczony ludźmi, ale mimo to zmarł samotnie.
Ich wünsche mich auf eine einsame Insel. – Chciałbym na bezludną wyspę.
5. die Tafel, -n – tablica, tabliczka, tabela, stół
Er isst schon gerne eine Tafel bittere Schokolade. – On chętnie je tabliczkę gorzkiej czekolady.
Die Lehrerin bat den Schüler, das Wort an die Tafel zu schreiben. – Nauczycielka poprosiła ucznia, aby napisał słowo na tablicę.
Wir feiern heute die goldene Hochzeit, eine festlich geschmückte Tafel ist schon fertig. – Świętujemy dzisiaj złote wesele, uroczyście ozdobiony stół jest już gotowy.
Wir haben eine Tafel mit vier Gedecken reserviert. – Zarezerwowaliśmy stół z czterema nakryciami.
utworzone przez Magdalena Welter | 28 paź 2015 | Czasowniki, Słownictwo
Dzisiaj kolej na czasowniki sehen, schauen, blicken i gucken. Wszystkie mają coś wspólnego z widzeniem, ale czy oznaczają to samo? Czy można ich używać zamiennie? Dziś przedstawię najczęstsze konteksty.
Czasownik „sehen” (sehen – sah – hat gesehen) oznacza „widzieć” – odnosi się m.in. do zmysłu wzroku, umiejętności widzenia.
etwas nicht sehen können – nie móc czegoś zobaczyć
wieder sehen – zobaczyć ponownie
Ich freue mich, dich hier zu sehen. – Cieszę się, że cię tutaj widzę.
gut sehen – dobrze widzieć
schlecht sehen – niedowidzieć
scharf sehen – widzieć ostro
auf / mit einem Auge sehen – widzieć na jedno oko
Sie kann wieder sehen. – Ona znowu widzi.
aus dem Fenster sehen – widzieć z okna
in die Sonne sehen – patrzeć w słońce
jemandem tief / fest in die Augen sehen – patrzeć komuś głęboko w oczy
zum Himmel sehen – patrzeć w kierunku nieba
sich vom Sehen kennen – znać się z widzenia
sieh mal! – popatrz!
Darf ich mal sehen? – Czy mogę popatrzeć?
siehe oben / unten – patrz wyżej / niżej
sich sehen lassen – móc się pokazać
Ich kann mich so nicht sehen lassen. – Nie mogę się tak pokazać.
sich bei jemandem sehen lassen – pokazywać się u kogoś
Der Nachbar hat sich bei uns lange nicht sehen lassen. – Sąsiad dawno się u nas nie pokazywał.
sich sehen – widywać się
Wann können wir uns sehen? – Kiedy możemy się zobaczyć?
Wir sehen uns am Dienstag. – Zobaczymy się we wtorek.
einen Film sehen – oglądać film
ein Theaterstück sehen – oglądać sztukę teatralną
mal sehen – zobaczymy
Mal sehen, ob er kommt. – Zobaczymy, czy przyjdzie.
Na siehst du! – No widzisz!
so gesehen – z tego punktu widzenia, patrząc na to w ten sposób
Ich sehe das anders. – Widzę to inaczej.
Ich kann so etwas nicht sehen. – Nie mogę patrzeć na coś takiego.
nach jemandem sehen – doglądać kogoś
nach etwas sehen – pilnować czegoś
Die Fenster sehen auf den Garten / nach dem Garten. – Okna wychodzą na ogród.
Die Fenster sehen zur Straße. – Okna wychodzą na ulicę.
schauen – schaute – hat geschaut – wyglądać, spoglądać, patrzeć
aus dem Fenster schauen – wyglądać z okna
ernst schauen – spoglądać poważnie
traurig schauen – spoglądać ze smutkiem
auf die Uhr schauen – spoglądać na zegarek
jemandem fest in die Augen schauen – patrzeć komuś głęboko w oczy
Schau mal! – Spójrz!
nach jemandem schauen – troszczyć się o kogoś
Schau, dass du fertig bist! – Bądź gotów!
darauf schauen, dass… – uważać na to, żeby… / przywiązywać wagę do tego, żeby…
Ich schaue immer darauf, dass ich pünktlich da bin. – Zawsze uważam na to, aby być na czas.
blicken – blickte – hat geblickt – spoglądać, patrzeć
auf jemanden / etwas blicken – spoglądać na kogoś / coś
zur Seite blicken – spoglądać w bok
ins Gesicht blicken – patrzeć w twarz
aus dem Fenster blicken – patrzeć z okna
nach hinten blicken – patrzeć do tyłu
hoffnungsvoll in die Zukunft blicken – spoglądać w przyszłość z nadzieją
sich bei jemandem blicken lassen – pokazywać się u kogoś
dem Tod ins Gesicht blicken – spoglądać śmierci w oczy
Die Sonne blickt aus den Wolken. – Słońce wygląda zza chmur.
gucken – guckte – hat geguckt – patrzeć, oglądać
Guck mal! – Patrz!
aus dem Fenster gucken – wyglądać przez okno
Fernsehen gucken – oglądać telewizję
durchs Schlüsselloch gucken – spoglądać przez dziurkę od klucza
verwundert gucken – patrzeć ze zdziwieniem
Die Zeitung guckt aus der Tasche. – Gazeta wystaje z torebki.
Das Hemd guckt aus der Hose. – Koszula wystaje ze spodni.
utworzone przez Magdalena Welter | 8 paź 2015 | Czasowniki, Lassen, Słownictwo
Dzisiaj omawiam kolejne czasowniki zawierające „lassen”. Tutaj możecie znaleźć poprzednie posty z tej serii:
lassen
Dzisiaj kolej na „erlassen” i „weglassen”:
erlassen – erließ – hat erlassen (czasownik nierozdzielny)
jemandem die Gebühren erlassen – zwolnić kogoś z opłat
jemandem seine Strafe erlassen – darować komuś karę
Man hat ihm den Rest der Strafe erlassen. – Darowano mu resztę kary.
jemandem die Schulden erlassen – umorzyć komuś długi
die Pflicht erlassen – zwolnić z obowiązku
jemandem die Arbeit erlassen – zwolnić kogoś z obowiązku pracy
einen Befehl erlassen – wydać rozkaz
eine Verfügung erlassen – wydać zarządzenie
ein Gesetz erlassen – wydać uchwałę
eine Rechtsverordnung erlassen – wydać rozporządzenie z mocą ustawy
eine Amnestie erlassen – zarządzić amnestię
einen Haftbefehl erlassen – wydać nakaz aresztowania
Richtlinien erlassen – wydawać dyrektywy, zarządzenia
weglassen – ließ weg – hat weggelassen (czasownik rozdzielny)
jemanden weglassen – puszczać kogoś
Er ließ mich nicht von zu Hause weg. – Nie puścił mnie z domu (nie pozwolił mi wyjść).
etwas weglassen – pominąć, opuścić coś
den Vornamen weglassen – pominąć imię
ein Komma weglassen – opuścić przecinek
Wir müssen diesen Abschnitt weglassen, die Zeit ist knapp. – Musimy pominąć ten akapit, czasu jest mało.
etwas weglassen – rezygnować z czegoś
Ich möchte den Nachtisch weglassen. – Chciałabym zrezygnować z deseru.
utworzone przez Magdalena Welter | 13 wrz 2015 | Miesiąc języków, Słownictwo
Dzisiaj przygotowałam dla Was wpis w ramach akcji „Miesiąc Języków”. Dzisiaj wypada dzień języka niemieckiego. Pod moim wpisem zobaczcie, co przygotowali dla Was inni blogerzy, członkowie grupy „Blogi językowe i kulturowe”.
U mnie znajdziecie pomysłowe słowa w języku niemieckim. Pisałam już o moich ulubionych słowach i te przedstawione dziś też mogłabym do nich dodać.
die Kulturtasche – kosmetyczka
das Morgenland – Wschód, kraje wschodu, Orient
das Abendland – Zachód, kraje zachodu
der Lebensabend – jesień życia
der Morgenmuffel
ich bin ein schrecklicher Morgenmuffel – rano zawsze jestem nie w sosie
der Fleischkäse – pieczeń rzymska
der Marktschreier – straganiarz, przekupień
die Vorfreude – radość oczekiwania
der Ladenhüter – niechodliwy towar
die Sommersprossen – piegi
der Brückentag – dzień roboczy między swiętami
der Stichtag – termin, ostatni termin
die Habseligkeiten – dobytek
die Hinterbliebenen – rodzina zmarłego
der Zeitzeuge – świadek (tamtych) czasów
das Klatschblatt – czasopismo ilustrowane (negatywne określenie)
Angielski punkt widzenia
Chiński punkt widzenia
Francuski punkt widzenia
Hiszpański punkt widzenia
Kirgiski punkt widzenia
Niemiecki punkt widzenia
Szwedzki punkt widzenia
Włoski punkt widzenia
utworzone przez Magdalena Welter | 4 wrz 2015 | Materiały do pobrania, Słownictwo
Dzisiaj kolej na drugą część słownictwa związanego ze szkołą – przybory szkolne oraz przedmioty znajdujące się w klasopracowni.
Tutaj można pobrać plik ze wszystkimi słówkami w pdf:
Schulsachen (z tłumaczeniem)
Mit dem Artikel “die“:
die Federtasche, die Federtaschen – piórnik, piórniki
die Schere, die Scheren – nożyczki (w j. niemieckim słowo występuje w liczbie poj. i mnogiej)
die Tafel, die Tafeln – tablica, tablice
die Kreide, die Kreiden – kreda, kredy
die Tasche, die Taschen – teczka, teczki
die Landkarte, die Landkarten – mapa, mapy
die Büroklammer, die Büroklammern – spinacz, spinacze
die Wandzeitung, die Wandzeitungen – gazetka ścienna, gazetki ścienne
Mit dem Artikel „das“:
das Lineal, die Lineale – linijka, linijki
das Winkelmaß, die Winkelmaße – kątomierz, kątomierze
das Heft, die Hefte – zeszyt, zeszyty
das Mäppchen, die Mäppchen – piórnik, piórniki
das Buch, die Bücher – książka, książki
das Plakat, die Plakate – plakat, plakaty
das Arbeitsheft, die Arbeitshefte – ćwiczenie, ćwiczenia (dodatek do książki)
das Arbeitsblatt, die Arbeitsblätter – karta pracy, karty pracy
das Ringbuch, die Ringbücher – kołonotes, kołonotesy
das/der Poster, die Posters – plakat, plakaty
der/das Spind, die Spinde – szafka, szafki (do której uczeń ma kluczyk i gdzie może zostawiać swoje rzeczy)
utworzone przez Magdalena Welter | 2 wrz 2015 | Materiały do pobrania, Słownictwo
Dzisiaj czas na słownictwo związane z przyborami szkolnymi i z klasą. Zaczynam od słówek z rodzajnikiem „der”. Tutaj możecie je pobrać:
Schulsachen. Teil 1
der Stift, die Stifte – pisak, pisaki (ale tym słowem określa się również długopis, ołówek lub kredkę)
der Bleistift, die Bleistifte – ołówek, ołówki
der Kuli, die Kulis – długopis, długopisy
der Kugelschreiber, die Kugelschreiber – długopis, długopisy
der Filzstift, die Filzstifte – flamaster, flamastry
der Füller, die Füller – wieczne pióro, wieczne pióra
der Pinsel, die Pinsel – pędzel, pędzle
der Radiergummi, die Radiergummis – gumka do mazania, gumki do mazania
der Spitzer, die Spitzer – temperówka, temperówki
der Ranzen, die Ranzen – tornister, tornistry
der Zirkel, die Zirkel – cyrkiel, cyrkle
der Winkelmesser, die Winkelmesser – kątomierz, kątomierze
der Malkasten, die Malkästen – pudełko z farbami, pudełka z farbami
der Schwamm, die Schwämme – gąbka, gąbki
der Mülleimer, die Mülleimer – kosz na śmieci, kosze na śmieci
der Tisch, die Tische – stół, stoły
der Stuhl, die Stühle – krzesło, krzesła
der Klebstift, die Klebstifte – klej, kleje
der Kleber, die Kleber – klej, kleje
der Hefter, die Hefter – segregator, segregatory / zszywacz, zszywacze
der Block, die Blöcke – blok, bloki (np. Notizblock – notes)
der Schrank, die Schränke – szafka, szafki
der Ordner, die Ordner – segregator, segregatory
der Zeichenwinkel, die Zeichenwinkel – ekierka, ekierki
der Overheadprojektor, die Overheadprojektoren – rzutnik, rzutniki
utworzone przez Magdalena Welter | 31 sie 2015 | Materiały do pobrania, Słownictwo
Jutro w Polsce rozpoczęcie roku szkolnego, w moim bundeslandzie za tydzień w poniedziałek. Razem z Olą z Niemieckiej Sofy i z Dianą z bloga Językowy Precel przygotowałam dla Was z tej okazji plan lekcji do pobrania.
Myślę, że wyszło to całkiem fajnie. Plan lekcji ma 4 wersje, także sądzę, że każdy znajdzie coś dla siebie. Pobierzcie wybraną wersję (lub wszystkie), a ja tymczasem kończę przygotowywać dla Was słownictwo związane ze szkołą, które pojawi się na blogu w środę.
Plan zajęć – propozycja 1
Plan zajęć – propozycja 2
Plan zajęć – propozycja 3
Plan zajęć – propozycja 4
utworzone przez Magdalena Welter | 27 sie 2015 | Słownictwo
Miałam napisać tylko jeden post w tym miesiącu, 25 sierpnia, ale niespodziewanie znalazłam czas na planowany wpis o słowach „Platz”, „Ort” oraz „Stelle”. Są to bardzo często mylone słowa i dzisiaj przestawiam Wam ich znaczenia oraz zastosowania.
der Platz, die Plätze – miejsce, miejsca
viel Platz brauchen – potrzebować dużo miejsca
Ich brauche viel Platz fuer mein Gepäck. – Potrzebuję dużo miejsca na mój bagaż.
Es ist hier genug Platz. – Jest tutaj dużo miejsca.
am Platz – miejscowy
das beste Restaurant am Platz – najlepsza miejscowa restauracja
der Platz, wo du geboren sind – miejsce, gdzie się urodziłeś
Platz nehmen – zająć miejsce
Nehmen Sie bitte Platz! – Proszę zająć miejsce!
Ist der Platz frei / besetzt? – Czy to miejsce jest wolne / zajęte?
Es sind noch Plätze frei. – Są jeszcze wolne miejsca.
für jemanden einen Platz freihalten – trzymać dla kogoś miejsce (zająć komuś miejsce)
sich von seinem Platz erheben – podnieść się ze swojego miejsca
jemandem seinen Platz anbieten – ustąpić komuś miejsce
auf die Plätze, fertig, los! – na miejsca, gotowi, start!
etwas steht nicht an seinem Platz – coś nie stoi na swoim miejscu
Jemand ist fehl am Platz(e). – Ktoś jest niepożądany w danym miejscu.
Etwas ist fehl am Platz(e). – Coś jest niestosowne, nie na miejscu.
der Platz – plac
der Rote Platz – Plac Czerwony
der Sportplatz – boisko
der Tennisplatz – kort
auf eigenem Platz – na własnym boisku
auf gegnerischem Platz – na boisku rywala
die Stelle, Stellen – miejsce, miejsca
Stell das an seine Stelle! – Odstaw to na swoje miejsce!
an dieser Stelle – w tym miejscu
sich an der vereinbarten Stelle treffen – spotkać się na umówionym miejscu
auf der Stelle – natychmiast
an späterer Stelle – później
an Stelle von etwas – zamiast czegoś
auf der Stelle treten – stać w miejscu
zur Stelle sein – być na miejscu
die Stelle im Text – miejsce w tekście
Ich kann diese Stelle im Text nicht lesen.
eine Stelle auf der Haut – miejsce na skórze
eine kahle Stelle am Kopf – łyse miejsce na głowie
seine empfindliche / verwundbare Stelle – czuły punkt
jemanden an seiner empfindlichen Stelle treffen – trafić w czyjś czuły punkt
die Stelle – miejsce (w matematyce)
bis auf 4 Stellen hinter dem Komma – aż do czterech miejsc po przecinku
die Stelle – miejsce, posada (der Arbeitsplatz)
freie Stelle – wolna posada
eine Stelle antreten – obejmować posadę
seine Stelle aufgeben – zrezygnować z posady
seine Stelle wechseln – zmienić posadę
sich um eine Stelle bewerben – starać się o posadę (o miejsce pracy)
Die Stelle ist leider schon vergeben. – Ta posada jest już obsadzona.
an deiner Stelle – na twoim miejscu
An seiner Stelle möchte ich nicht sein. – Nie chciałbym być na jego miejscu.
an oberster / vorderster Stelle – na najważniejszym miejscu
der Ort, Orte – miejsce, miejsca
Ort der Handlung – miejsce akcji
die Einheit von Ort und Zeit im Drama – jedność miejsca i czasu w dramacie
am rechten Ort – na właściwym miejscu
am bestimmten Ort – w uzgodnionym miejscu
einen neutralen Ort vorschlagen – zaproponować neutralne miejsce
von Ort zu Ort gehen – przemieszczać się z miejsca na miejsce
an Ort und Stelle – na miejscu
vor Ort – na miejscu
am Ort des Geschehens – na miejscu zdarzeia
der Ort des Verbrechens – miejsce przestępstwa
der Tatort – miejsce przestępstwa
der Ort, Orte – miejscowość
mitten im Ort – pośrodku miejscowości
in einem Ort sesshaft werden – osiedlić się w jakiejś miejscowości
ein Ort im Gebirge – miejscowość w górach
utworzone przez Magdalena Welter | 27 lip 2015 | Ciekawostki, Słownictwo
Przypominam o poprzednich postach z tej serii:
Najpiękniejsze niemieckie słowa. Część 1
Najpiękniejsze niemieckie słowa. Część 2
Dzisiaj zaprezentuję Wam kilka słów już nie wybranych przez słuchaczy Klassik Radio, lecz przeze mnie. Słowa moim zdaniem piękne lub pomysłowe:
1. der Regenbogen – tęcza (dosłownie: deszczowy łuk)
der Regen – deszcz
der Bogen – łuk
Der Regenbogen hat sich am Himmel gezeigt. – Tęcza ukazała się na niebie.
2. der Lebensabend – jesień życia (dosłownie: wieczór życia)
3. das Morgenland – Wschód, kraje wschodnie, Orient
die drei Weisen aus dem Morgenland – trzej mędrcy ze Wschodu
4. das Abendland – Zachód, Stary Świat
5. der Feierabend – wolny czas po pracy (nie ma nic wspólnego z wieczorem, może to być o 12:00)
Einen schönen Feierabend!
6. der Marktschreier – straganiarz, kramarz (der Markt – rynek, schreien – krzyczeć)
marktschreierisch – krzykliwy
eine marktschreierische Werbung – krzykliwa reklama
7. die Vorfreude – radość oczekiwania
die Vorfreude auf Ostern – radość oczekiwania na Wielkanoc
Vorfreude ist die schönste Freude – przedsmak radości to największa radość
8. das Gedankengut – ideologia, poglądy (der Gedanke – myśl, das Gut – dobro, mienie)
das kommunistische Gedankengut – ideologia komunistyczna
christliches Gedankengut – ideologia chrześcijańska
9. der Ladenhüter – niechodliwy towar (coś, co pilnuje sklepu :))
der Laden – sklep
hüten – pilnować, chronić
10. der Drahtesel – rower (dosłownie: druciany osioł)
der Draht – drut
der Esel – osioł
To określenie jest żartobliwe.
11. der Flughund – gdy pewnego razu zobaczyłam to słowo, to zastanawiałam się, o jakiego psa chodzi, a okazało się, że to po prostu „nietoperz rudawkowaty” 🙂
Zdjęcie
utworzone przez Magdalena Welter | 21 lip 2015 | Ciekawostki, Słownictwo
Nazwy kwiatów po niemiecku zawsze wydawały mi się bardzo ciekawe. W języku polskim też jest wiele pomysłowych. Dzisiaj przedstawiam Wam nazwy kwiatów po niemiecku, które mi się najbardziej spodobały. Są to nazwy często funkcjonujące w języku codziennym, botaniczne są oczywiście bardziej „skomplikowane”.
der Löwenzahn – mniszek, dmuchawiec (dosłownie: lwi ząb)
das Erdglöckchen – zimoziół północny (dosłownie: ziemny dzwoneczek)
die Glocke – dzwon
das Glöckchen – dzwoneczek
das Schneeglöckchen – przebiśnieg (dosłownie: śnieżny dzwoneczek)
das Maiglöckchen – konwalia (dosłownie: majowy dzwoneczek)
das Stiefmütterchen – bratek (zdrobnienie od die Stiefmutter – macocha)
das Vergissmeinnicht – niezapominajka (dosłownie: nie zapomnij mnie. Słowo powstało z formy trybu rozkazującego czasownika „vergessen”, przestarzałej formy zaimka osobowego „mich” i ze słowa „nicht”)
der Augentrost – świetlik (dosłownie: pociecha dla oka)
der Trost – pociecha, otucha
der Bienenfreund – facelia (dosłownie: przyjaciel pszczół)
die Biene – pszczoła
das Blaukissen – żagwin (dosłownie: błękitna poduszka)
das Kissen – poduszka
der Blauregen – glicynia (dosłownie: błękitny deszcz)
der Feuerdorn – ognik (dosłownie: ognisty cierń)
das Feuer – ogień
der Dorn – kolec, cierń
Blauer Eisenhut – tojad (dosłownie: błękitny żelazny hełm)
das Gaenseblümchen – stokrotka (dosłownie: gęsi kwiatuszek)
die Gans – gęś
das Blümchen – kwiatuszek
die Windrose – róża wiatrów
der Goldregen – złotokap pospolity
schwarzäugige Susanne – tunbergia oskrzydlona (dosłownie: czarnooka Zuzanna)
tränendes Herz – serduszka okazała, ładniczka okazała, serce Jasia, dosłownie: łzawiące serce
tränen – łzawić
die Träne – łza
der Waldmeister – marzanka wonna
der Frauenschuh – obuwik pospolity (słowo ma również dosłowne znaczenie: damski but)
der Märzenbecher – śnieżyca wiosenna (dosłownie: marcowy kubek)
das Immergrün – barwinek
immergrün – wiecznie zielony
der immergrüne Regenwald – wiecznie zielony las deszczowy
Zdjęcie 1
Zdjęcie 2
Zdjęcie 3
Zdjęcie 4
Zdjęcie 5
