 
							
					
															
					
					 utworzone przez Magdalena Welter | 23 lis 2012 | A1, Słownictwo, Słownik tematyczny
Na dzisiaj zebrałam cechy charakteru po niemiecku wraz z tłumaczeniami. Niektóre z tych cech odnoszą się do wyglądu. Pod spodem znajduje się również kilka propozycji ćwiczeń.
die Eigenschaft, die Eigenschaften – cecha, cechy: 
 
aktiv – aktywny 
anpassungsfähig – zdolny do przystosowania się, elastyczny 
arrogant – arogancki 
attraktiv – atrakcyjny 
aufgeschlossen – otwarty 
belesen – oczytany 
bescheiden – skromny 
blöd – głupi 
chaotisch – chaotyczny 
depressiv – depresyjny 
dick – gruby 
diskret – dyskretny 
dumm – głupi 
ehrgeizig – ambitny  
ehrlich – uczciwy, szczery 
eifersüchtig – zazdrosny 
eingebildet – zarozumiały 
egoistisch – samolubny  
elegant – elegancki 
energisch – energiczny 
ernst – poważny  
falsch – fałszywy 
faul – leniwy 
feige – tchórzliwy 
fleißig – pilny 
flexibel – elastyczny 
geduldig – cierpliwy 
gefühlvoll – uczuciowy 
geizig – skąpy 
gesellig – towarzyski 
großzügig – hojny, szczodry, wspaniałomyślny 
hässlich – brzydki 
hilfsbereit – pomocny 
höflich – uprzejmy 
humorlos – pozbawiony humoru 
humorvoll – dowcipny, żartobliwy, wesoły 
interessant – ciekawy, interesujący 
intolerant – nietolerancyjny 
klug – mądry 
kompetent – kompetentny  
kontaktfreudig – towarzyski 
laut – głośny 
lebhaft – ruchliwy, żywotny 
lustig – wesoły 
mitteilsam – rozmowny 
mutig – odważny 
nervös – nerwowy 
nett – miły 
neugierig – ciekawy 
oberflächlich – powierzchowny 
offen – otwarty 
optimistisch – optymistyczny 
ordentlich – porządny 
passiv – pasywny 
pedantisch – pedantyczny 
romantisch – romantyczny 
ruhig – spokojny 
schick – szykowny 
schlank – szczupły 
schlau – sprytny 
schön – ładny, piękny 
schüchtern – nieśmiały 
schwach – słaby 
selbstbewusst – pewny siebie 
sensibel – wrażliwy 
sparsam – oszczędny 
sportlich – wysportowany 
stark – silny 
sympathisch – sympatyczny 
teamfähig – umiejący pracować w zespole 
tolerant – tolerancyjny 
traurig – smutny 
treu – wierny 
vernünftig – rozsądny 
verrückt – szalony, zwariowany 
verschlossen – zamknięty w sobie 
verschwenderisch – rozrzutny 
wortkarg – małomówny 
zuverlässig – niezawodny 
Propozycje ćwiczeń:
 
1. Jakie słowa brzmią podobnie jak po polsku?
aktiv, passiv, tolerant, sympathisch, sportlich, romantisch, pedantisch, oprimistisch, interessant, schick, elegant, diskret, chaotisch, depressiv, attraktiv, arrogant, kompetent 
Tych słów będzie się łatwiej nauczyć. 
2. Pytania:
Wie bist du?
Wie bist du nicht?
Wie ist deine Schwester, deine Mutter…? 
Wie sind deine Freunde?
Wie muss ein Freund sein? 
Wie sollte ein Lehrer sein?  
3. Znajdź antonimy, czyli słowa o przeciwnym znaczeniu!
np.  
faul – fleißig
aufgeschlossen – verschlossen
schlank – 
lustig – 
klug – 
stark – 
aktiv – 
mitteilsam – 
ordentlich – 
ehrlich – 
sparsam – 
mutig – 
selbstbewusst – 
laut –
humorvoll – 
hilfsbereit – 
vernünftig – 
schön – 
verrückt – 
nervös – 
lebhaft – 
4. Znajdź synonimy, czyli słowa o podobnym znaczeniu!
np.  
höflich – nett
blöd – 
elegant – 
offen – 
pedantisch – 
energisch – 
kontaktfreudig –  
				
					
			
					
											
								 
							
					
															
					
					 utworzone przez Magdalena Welter | 22 lis 2012 | Słownictwo
Zauważyłam, że często mylone są słowa „künstlich” oraz „künstlerisch”.
Przymiotnik „künstlich”oznacza „sztuczny”.
Hier gibt es nur künstliche Blumen zu kaufen. – Tu można kupić tylko sztuczne kwiaty.
Der See ist künstlich. – Jezioro jest sztuczne. 
Słowo „künstlerisch” oznacza „artystyczny”. Synonimy to zależnie od sytuacji np. „kreativ”, „gestaltend”, „gestalterisch”, „schöpferisch”.
Nicht in allen Ländern gibt es eine künstlerische Freiheit. – Nie we wszystkich krajach istnieje artystyczna wolność.
 
Nicht jeder hat eine künstlerischeVeranlagung. – Nie każdy ma uzdolnienie artystyczne. 
				
					
			
					
											
								 
							
					
															
					
					 utworzone przez Magdalena Welter | 19 lis 2012 | Słownictwo
Dzisiaj omawiam dwa często mylone słowa, mianowicie „die Bühne”i „die Szene”.
 
„Die Bühne” to scena w teatrze, na której występują aktorzy. Może to być również scena koncertowa. Taka scena to nie „die Szene”. 
Die Schauspieler betreten die Bühne. – Aktorzy wchodzą na scenę.
Sie steht jeden Abend als Lulu auf der Bühne. – Ona każdego wieczoru gra Lulu na scenie. 
„Die Bühne” może mieć także znaczenie symboliczne, np. „die Bühne der Weltgeschichte” – scena historii świata.
Napoleon betritt damals die politische Bühne Europas. – Napoleon wkroczył wtedy na polityczną scenę Europy. (Pamiętam jak dziś, że takie zdanie znalazło się w mojej pracy magisterskiej). 
„Die Szene“ oznacza scenę aktu sztuki teatralnej. Synonimem, bardzo często używanym, jest „der Auftritt”. „Die Szene” może występować oczywiście również w filmie czy w słuchowisku. 
Die zweite Szene des fünften Aufzugs spielt in der Stadt. – Druga scena piątego aktu rozgrywa się w mieście. 
Słowo „die Szene“ oznacza często również wydarzenie. 
Das war eine traurige Szene. – To była smutna scena. 
Można również robić komuś sceny – „jemandem Szenen / eine Szene machen”. 
Er macht mir ständig aus Eifersucht Szenen. – On robi mi ciągle z zazdrości sceny. 
				
					
			
					
											
								 
							
					
															
					
					 utworzone przez Magdalena Welter | 18 lis 2012 | Słownictwo
Dzisiaj chciałabym omówić różnicę pomiędzy słowami „der Wandel” i „die Veränderung”. Oba te słowa tłumaczy się jako „zmiana”, ale nie można używać ich zamiennie. 
 
„Der Wandel” oznacza najczęściej zmianę na przestrzeni epok, zmianę o szerszym zasięgu. 
Im Wandel der Zeiten ist das Leben der Frauen anders geworden. – Na przestrzeni epok życie kobiet stało się inne. 
Der Wandel kann politisch, sozial, technologisch sein. – Zmiana może być polityczna, społeczna, technologiczna. 
Ein Wandel hat sich vollzogen. – Zmiana się dokonała. (Tu będzie chodziło o zmianę w szerszym zakresie, np. właśnie w sensie historycznym czy społecznym). 
Jako synonim do „der Wandel“ można podać „der Umbruch“, „die Wende” (chociaż nie są to oczywiście stuprocentowe synonimy. Bardzo mało jest 100% synonimów).
„Die Veränderung” oznacza zmianę w węższym zakresie, raczej w życiu codziennym, chociaż „die Veränderung” można czasami odnieść też do zmiany w sensie historycznym.
Die Veränderung des Textes ist notwendig. – Zmiana tekstu jest konieczna. 
Hier ist eine Veränderungeingetreten. – Tu nastąpiła zmiana. 
„Die Änderung“ można prawie zawsze używać zamiennie z „die Veränderung”, chociaż jest to zmiana jeszcze w węższym zakresie niż „die Veränderung”.
eine Änderung der Meinung – zmiana zdania 
eine Änderung der Situation – zmiana sytuacji 
				
					
			
					
											
								 
							
					
															
					
					 utworzone przez Magdalena Welter | 13 lis 2012 | Słownictwo
Kolejne często mylone słowa to „der Artist” i „der Künstler”.
 
Co tak właściwie oznacza „der Artist/die Artistin”? Tylko i wyłącznie artystę cyrkowego. Synonimy to: Akrobat, Varietékünstler, Zirkusartist, Zirkuskünstler. 
Słowo „der Artist” odmienia się według odmiany słabej:
N. der Artist
G. des Artisten
D. dem Artisten
A. den Artisten 
„Der Artist“może występować nie tylko w cyrku (der Zirkus), ale również w miejscu zwanym „das Varieté” – jest to forma teatru z często zmieniającym się programem, z cyrkowymi, akrobatycznymi, tanecznymi lub muzycznymi wstawkami. Inna pisownia słowa to „Varietee”. Po polsku często się mówi „teatr rozmaitości”. 
Natomiast „der Künstler/die Künstlerin” to ktoś, kto tworzy dzieła sztuki, czyli np. malarz (der Maler), grafik (der Grafiker) czy rzeźbiarz (der Bildhauer). 
Das ist ein Werk eines unbekannten Künstlers. 
Er ist zum Künstler geboren. 
				
					
			
					
											
								 
							
					
															
					
					 utworzone przez Magdalena Welter | 1 lis 2012 | Słownictwo
W języku polskim istnieje słowo „adidasy”, którym określamy wszystkie  tego rodzaju buty, niezależnie od tego, jaka firma je wyprodukowała.  Wzięło się to zapewne stąd, że firma Adidas jako jedna z pierwszych  wprowadziła buty tego typu na polski rynek.
W języku niemieckim też istnieją takie zjawiska:
1) Słowo „Tempo” oznaczające chusteczkę higieniczną. Jest oczywiście słowo „Taschentuch”, lecz jest ono bardzo rzadko używane. Na chusteczki higieniczne mówi się właśnie „Tempo”. Jest to nazwa niemieckiej firmy, pierwszej, która wprowadziła na rynek papierowe chusteczki higieniczne (1929).
Logo firmy zna i widział chyba każdy:
2) Słowo „Tesafilm” oznacza taśmę klejącą (prześwitującą). Słowo „Klebeband” nie jest używane prawie nigdy. Nazwa „Tesafilm” wzięła się od firmy „tesa”. Czasami na taśmę klejącą mówi się też „Klebefilm”. W Austrii natomiast używa się słowa „Tixo”. 
Logo firmy „tesa” również jest bardzo znane:
				
					
			
					
											
								 
							
					
															
					
					 utworzone przez Magdalena Welter | 31 paź 2012 | Słownictwo
Dzisiaj trochę słownictwa prosto ze szkolnej ławki, ale nie tylko 🙂 
Każdy zna oczywiście słowo „Federtasche” (lub też „Federmappe„) które oznacza „piórnik”. W rzeczywistości jednak to słowo w ogóle nie jest używane. Na piórnik mówi się po prostu „Mäppchen” (przede wszystkim w pd.-zach. Niemczech). 
Słowo „Anfrage” oznacza „zapytanie”. „Anfrage” napiszemy np. w tytule maila, kiedy piszemy zapytanie do danej instytucji czy firmy. Raczej nie użyjemy wtedy słowa „Frage„.
				
					
			
					
											
								 
							
					
															
					
					 utworzone przez Magdalena Welter | 29 paź 2012 | Słownictwo
Dzisiaj przyszła kolej na moje następne obserwacje. Więc zauważyłam, że  częstotliwość użycia pewnych słów jest wyższa od częstotliwości użycia  słów, które są nauczane w pierwszej kolejności:
1) Zamiast „Flugzeug” często mówi się „Flieger„.
2) Zamiast „Klebstoff” bardzo często można usłyszeć „Klebstift” (jeśli jest to klej w sztyfcie) lub też „Kleber„.
3) Zamiast słowa „gleichfalls” często mówi się „ebenfalls” albo „ebenso„.
4) Zamiast „Kuli” (czy tym bardziej „Kugelschreiber„) mówi się po prostu „Stift„.
5) Zamiast „Schuldirektor” najczęściej mówi się „Schulleiter„. 
Oczywiście słowa „Flugzeug”, „Klebstoff”, „gleichfalls”, „Kuli” są jak  najbardziej poprawne i również bardzo często używane. Każdy je zna i  rozumie. Chciałam po prostu zwrócić uwagę na to, jakimi słowami są one  często zastępowane.
				
					
			
					
											
								 
							
					
															
					
					 utworzone przez Magdalena Welter | 28 paź 2012 | Słownictwo
Dzisiaj na pierwszy ogień idą 2 czasowniki : „vorlesen” i „ablesen”. Czym się różnią?
„Vorlesen” oznacza czytanie na głos. Na głos można przeczytać wiersz, fragment książki czy bajkę dziecku: 
Meine Mutter hat mir abends immer Geschichten vorgelesen.
Lies mal vor, was in der Zeitung steht!
Natomiast „ablesen“ oznacza odczytywanie zapisanego tekstu, np. podczas wygłaszania mowy czy referatu. Nie jest to więc to samo co „vorlesen”, gdyż „vorlesen” utożsamić możemy bardziej z recytowaniem i oznacza to przede wszystkim czytanie czegoś na głos dla kogoś. 
Er hat seine Rede vom Blatt abgelesen.
Der Pfarrer las seine Predigt ab.
				
					
			
					
											
								 
							
					
															
					
					 utworzone przez Magdalena Welter | 26 paź 2012 | Słownictwo
Dziś przedstawiam słowa ciekawe dla mnie – pod tym względem, że jakoś  często się ich po prostu nie zna. Zaobserwowałam to kiedyś na m.in. własnym  przykładzie:
1) die Ohrenklappe, der Ohrenschützer – nausznik
2) wykałaczka – der Zahnstocher
3) taśma klejąca – das Klebband
4) kokarda – die Schleife
5) bandaż – die Binde
6) opatrunek – der Verband
7) koronka – die Spitze
8) liczydło – das Rechenbrett
9) kulig – die Schlittenfahrt, die Pferdeschlittenfahrt
10) uchylić okno – das Fenster kippen
11) podpowiadać – vorsagen
12) wodoodporny – wasserfest, wasserbeständig
				
					
			
					
											
								 
							
					
															
					
					 utworzone przez Magdalena Welter | 24 paź 2012 | Słownictwo
Przyszła kolej na słowa „entschieden” i „entschlossen”,  które również często są używane za stuprocentowe synonimy. Co prawda  czasami można ich używać zamiennie, ale zauważyłam, jak używają ich  Niemcy. Otóż słowa „entschlossen” używają odnośnie do charakteru, a  „entschieden” odnośnie np. do sposobu, w jaki ktoś postępuje. Skąd ten  wniosek? Ano stąd, że zdarzyło mi się usłyszeć, jak pewien obcokrajowiec  powiedział, że jego przyszła żona powinna być zdecydowana. Użył w tym  kontekście słowa „entschieden”, po czym został poprawiony przez Niemca  (nauczyciela), który stwierdził, że w tym kontekście lepiej brzmi  „entschlossen”. A „entschieden” używają raczej odnośnie do podkreślenia  intensywności czegoś, np. „Er hat entschieden zu wenig gelernt”.
				
					
			
					
											
								 
							
					
															
					
					 utworzone przez Magdalena Welter | 24 paź 2012 | Anglicyzmy, Słownictwo
Kiedyś usłyszałam w niemieckiej telewizji „voten” zamiast „stimmen„. Sprawdziłam – „voten” nie ma jeszcze w jednojęzycznym Dudenie (mam najnowszego). W kolejnym wydaniu pewnie już będzie.
I oczywiście bardzo często „Kids” zamiast „Kinder„.