utworzone przez Magdalena Welter | 2 lis 2015 | Czasowniki, Słowa i konteksty, Słownictwo
Dzisiaj nadeszła kolej na trzecią część serii „Słowa i konteksty”, gdzie omawiam kilka znaczeń danego słowa. Tutaj znajdziecie poprzednie części:
Słowa i konteksty. Część 1
Słowa i konteksty. Część 2
1. die Seite, -n – bok (ciała), strona (np. książki, ulicy), aspekt, problem
Der Mann ist auf einer Seite gelähmt. – Mężczyzna jest sparaliżowany po jednej stronie.
Nach dem ganzen Tag tut mir die rechte Seite weh. – Po całym dniu boli mnie prawy bok.
Auf der anderen Seite der Straße befindet sich die Kreisverwaltung. – Po prawej stronie ulicy znajduje się administracja okręgu (powiatu).
Wir müssen das Problem von einer anderen Seite betrachten. – Musimy rozpatrzyć ten problem z innego punktu widzenia.
2. sich erholen (erholte sich – hat sich erholt) – odzyskać siły, wydobrzeć, wypocząć
Im Sommer habe ich mich gut erholt. – W lecie dobrze wypoczęłam.
Zum Glück hat er sich von der Krankheit schon erholt. – Na szczęście wydobrzał po chorobie (odzyskał siły).
Die Batterie hat sich über Nacht erholt. – Bateria przez noc się naładowała.
Die Börsenkurse haben sich erholt. – Kursy na giełdzie wzrosły.
3. der Kopf, die Köpfe – głowa
Ich weiß, dass du jetzt traurig bist, aber Kopf hoch! Ich helfe dir. – Wiem, że jesteś teraz smutny, ale głowa do góry!
Sie hat allen Männern den Kopf verdreht. – Zawróciła wszystkim mężczyznom w głowie.
Sie schüttelte verständnislos den Kopf. – Potrząsała głową, nie rozumiejąc.
4. einsam – samotny
Er ist leider einsam und verlassen. – On jest niestety samotny i opuszczony.
Das Haus ist einsam gelegen. Es ist unglaublich schwer, es zu finden. – Dom jest położony w odosobnieniu. Jest niewiarygodnie trudno go znaleźć.
Er war eigentlich immer von Menschen umgeben, aber ist trotzdem einsam gestorben. – Tak właściwie zawsze był otoczony ludźmi, ale mimo to zmarł samotnie.
Ich wünsche mich auf eine einsame Insel. – Chciałbym na bezludną wyspę.
5. die Tafel, -n – tablica, tabliczka, tabela, stół
Er isst schon gerne eine Tafel bittere Schokolade. – On chętnie je tabliczkę gorzkiej czekolady.
Die Lehrerin bat den Schüler, das Wort an die Tafel zu schreiben. – Nauczycielka poprosiła ucznia, aby napisał słowo na tablicę.
Wir feiern heute die goldene Hochzeit, eine festlich geschmückte Tafel ist schon fertig. – Świętujemy dzisiaj złote wesele, uroczyście ozdobiony stół jest już gotowy.
Wir haben eine Tafel mit vier Gedecken reserviert. – Zarezerwowaliśmy stół z czterema nakryciami.
utworzone przez Magdalena Welter | 28 paź 2015 | Czasowniki, Słownictwo
Dzisiaj kolej na czasowniki sehen, schauen, blicken i gucken. Wszystkie mają coś wspólnego z widzeniem, ale czy oznaczają to samo? Czy można ich używać zamiennie? Dziś przedstawię najczęstsze konteksty.
Czasownik „sehen” (sehen – sah – hat gesehen) oznacza „widzieć” – odnosi się m.in. do zmysłu wzroku, umiejętności widzenia.
etwas nicht sehen können – nie móc czegoś zobaczyć
wieder sehen – zobaczyć ponownie
Ich freue mich, dich hier zu sehen. – Cieszę się, że cię tutaj widzę.
gut sehen – dobrze widzieć
schlecht sehen – niedowidzieć
scharf sehen – widzieć ostro
auf / mit einem Auge sehen – widzieć na jedno oko
Sie kann wieder sehen. – Ona znowu widzi.
aus dem Fenster sehen – widzieć z okna
in die Sonne sehen – patrzeć w słońce
jemandem tief / fest in die Augen sehen – patrzeć komuś głęboko w oczy
zum Himmel sehen – patrzeć w kierunku nieba
sich vom Sehen kennen – znać się z widzenia
sieh mal! – popatrz!
Darf ich mal sehen? – Czy mogę popatrzeć?
siehe oben / unten – patrz wyżej / niżej
sich sehen lassen – móc się pokazać
Ich kann mich so nicht sehen lassen. – Nie mogę się tak pokazać.
sich bei jemandem sehen lassen – pokazywać się u kogoś
Der Nachbar hat sich bei uns lange nicht sehen lassen. – Sąsiad dawno się u nas nie pokazywał.
sich sehen – widywać się
Wann können wir uns sehen? – Kiedy możemy się zobaczyć?
Wir sehen uns am Dienstag. – Zobaczymy się we wtorek.
einen Film sehen – oglądać film
ein Theaterstück sehen – oglądać sztukę teatralną
mal sehen – zobaczymy
Mal sehen, ob er kommt. – Zobaczymy, czy przyjdzie.
Na siehst du! – No widzisz!
so gesehen – z tego punktu widzenia, patrząc na to w ten sposób
Ich sehe das anders. – Widzę to inaczej.
Ich kann so etwas nicht sehen. – Nie mogę patrzeć na coś takiego.
nach jemandem sehen – doglądać kogoś
nach etwas sehen – pilnować czegoś
Die Fenster sehen auf den Garten / nach dem Garten. – Okna wychodzą na ogród.
Die Fenster sehen zur Straße. – Okna wychodzą na ulicę.
schauen – schaute – hat geschaut – wyglądać, spoglądać, patrzeć
aus dem Fenster schauen – wyglądać z okna
ernst schauen – spoglądać poważnie
traurig schauen – spoglądać ze smutkiem
auf die Uhr schauen – spoglądać na zegarek
jemandem fest in die Augen schauen – patrzeć komuś głęboko w oczy
Schau mal! – Spójrz!
nach jemandem schauen – troszczyć się o kogoś
Schau, dass du fertig bist! – Bądź gotów!
darauf schauen, dass… – uważać na to, żeby… / przywiązywać wagę do tego, żeby…
Ich schaue immer darauf, dass ich pünktlich da bin. – Zawsze uważam na to, aby być na czas.
blicken – blickte – hat geblickt – spoglądać, patrzeć
auf jemanden / etwas blicken – spoglądać na kogoś / coś
zur Seite blicken – spoglądać w bok
ins Gesicht blicken – patrzeć w twarz
aus dem Fenster blicken – patrzeć z okna
nach hinten blicken – patrzeć do tyłu
hoffnungsvoll in die Zukunft blicken – spoglądać w przyszłość z nadzieją
sich bei jemandem blicken lassen – pokazywać się u kogoś
dem Tod ins Gesicht blicken – spoglądać śmierci w oczy
Die Sonne blickt aus den Wolken. – Słońce wygląda zza chmur.
gucken – guckte – hat geguckt – patrzeć, oglądać
Guck mal! – Patrz!
aus dem Fenster gucken – wyglądać przez okno
Fernsehen gucken – oglądać telewizję
durchs Schlüsselloch gucken – spoglądać przez dziurkę od klucza
verwundert gucken – patrzeć ze zdziwieniem
Die Zeitung guckt aus der Tasche. – Gazeta wystaje z torebki.
Das Hemd guckt aus der Hose. – Koszula wystaje ze spodni.
utworzone przez Magdalena Welter | 8 paź 2015 | Czasowniki, Lassen, Słownictwo
Dzisiaj omawiam kolejne czasowniki zawierające „lassen”. Tutaj możecie znaleźć poprzednie posty z tej serii:
lassen
Dzisiaj kolej na „erlassen” i „weglassen”:
erlassen – erließ – hat erlassen (czasownik nierozdzielny)
jemandem die Gebühren erlassen – zwolnić kogoś z opłat
jemandem seine Strafe erlassen – darować komuś karę
Man hat ihm den Rest der Strafe erlassen. – Darowano mu resztę kary.
jemandem die Schulden erlassen – umorzyć komuś długi
die Pflicht erlassen – zwolnić z obowiązku
jemandem die Arbeit erlassen – zwolnić kogoś z obowiązku pracy
einen Befehl erlassen – wydać rozkaz
eine Verfügung erlassen – wydać zarządzenie
ein Gesetz erlassen – wydać uchwałę
eine Rechtsverordnung erlassen – wydać rozporządzenie z mocą ustawy
eine Amnestie erlassen – zarządzić amnestię
einen Haftbefehl erlassen – wydać nakaz aresztowania
Richtlinien erlassen – wydawać dyrektywy, zarządzenia
weglassen – ließ weg – hat weggelassen (czasownik rozdzielny)
jemanden weglassen – puszczać kogoś
Er ließ mich nicht von zu Hause weg. – Nie puścił mnie z domu (nie pozwolił mi wyjść).
etwas weglassen – pominąć, opuścić coś
den Vornamen weglassen – pominąć imię
ein Komma weglassen – opuścić przecinek
Wir müssen diesen Abschnitt weglassen, die Zeit ist knapp. – Musimy pominąć ten akapit, czasu jest mało.
etwas weglassen – rezygnować z czegoś
Ich möchte den Nachtisch weglassen. – Chciałabym zrezygnować z deseru.
utworzone przez Magdalena Welter | 19 lip 2015 | Ciekawostki, Czasowniki, Słownictwo
Dzisiaj krótki post o dwóch krótkich słowach, które mogą sprawiać kłopoty ze względu na swoją wymowę.
Czasownik „gucken” (patrzeć, oglądać), w którym „g” wymawia się jak „k”. Wiele razy słyszałam, że ktoś szukał w słowniku czasownika „kucken” i nie znalazł, a chodziło oczywiście o „gucken”. Nie wiadomo dlaczego, Niemcy wymawiają na początku „k”. Poprawnie powinno się na początku wymówić „g”, ale prawie nikt tak nie mówi.
aus dem Fenster gucken – wyjrzeć przez okno
Fernsehen gucken – oglądać telewizję
guck mal! – popatrz!
Drugim słowem jest „der Buckel” (garb, grzbiet, plecy), gdzie bardzo często „b” wymawiane jest jak „p”.
einen Buckel haben – mieć garb
Mach nicht so einen Buckel! – Nie garb się!
sich den Buckel kratzen – drapać się po plecach
einen Rucksack auf dem Buckel tragen – nosić plecak na plecach
utworzone przez Magdalena Welter | 14 cze 2015 | Czasowniki, Lassen, Słownictwo
überlassen – oddać, pozostawić
überlassen – überließ – hat überlassen (czasownik nierozdzielny)
jemandem etwas überlassen – oddać coś komuś do dyspozycji
bereitwillig – ochoczo, chętnie
leihweise – tytułem pożyczki, użyczenia
nur ungern – bardzo niechętnie
jemandem etwas überlassen – powierzać coś komuś
die Stadt dem Feind kampflos überlassen – oddać miasto wrogowi bez walki
Sie überließ ihrer Schwester während ihrer Reise das Haus. – Pozostawiła siostrze dom na czas podróży.
Er hat mir sein Auto billig überlassen (verkauft). – Oddał mi tanio samochód (sprzedał).
jemandem die Entscheidung überlassen – pozostawiać decyzję w czyjejś gestii
jemandem die Initiative überlassen – pozostawiać komuś inicjatywę
es jemandem überlassen, etwas zu tun – pozostawić komuś zrobienie czegoś
Es ist dir überlassen, die Entscheidung zu treffen. – Podjęcie decyzji należy do ciebie.
jemandem die Wahl überlassen – pozostawić komuś wybór
Sie überlässt die Kinder der Fürsorge der Nachbarin. – Pozostawia dzieci pod opieką sąsiadki.
etwas dem Zufall überlassen – pozostawić coś przypadkowi
Ich überlasse nichts dem Zufall. – Nie pozostawiam nic przypadkowi.
Überlass das bitte mir! – Proszę, zostaw to mnie!
Überlass das gefälligst mir! – Nie mieszaj się!
jemanden sich selbst überlassen – pozostawić kogoś samemu sobie
jemanden dem Elend überlassen– pozostawić kogoś w nędzy
jemanden seiner Verzweiflung überlassen – pozostawić kogoś w rozpaczy
das Haus dem Verfall überlassen– pozostawić dom
sich überlassen – oddać się czemuś (uczuciom, odczuciom)
sich ganz seinem Schmerz überlassen – całkowicie oddać się bólowi
sich dem Heimweh überlassen– oddać się tęsknocie za krajem
sich seinen Träumen überlassen– oddać się marzeniom
Kannst du mir bitte ein Stück Kuchen überlassen? – Czy możesz mi zostawić kawałek ciasta?
auslassen – pomijać, opuszczać, omijać
auslassen – ließ aus – hat ausgelassen (czasownik rozdzielny)
das Komma auslassen – pomijać przecinek
den Satz, das Wort auslassen – pominąć zdanie, słowo
beim Schreiben versehentlich – niechcący przy pisaniu
eine Gelegenheit auslassen – omijać okazję
kein Geschäft auslassen – nie omijać żadnego interesu
keine Chance auslassen – nie omijać żadnej szansy
das Dessert auslassen– ominąć deser
die Weste, den Mantel auslassen – nie zakładać kamizelki, płaszcza
seine Wut an jemandem auslassen – wyładowywać na kimś swoją wściekłość
seine schlechte Laune an jemandem auslassen – wyładowywać na kimś swój zły humor
seinen Ärger an jemandem auslassen – wyładowywać na kimś swoją złość
das Licht auslassen – zostawić wyłączone światło
den Fernseher auslassen – zostawić wyłączony telewizor
den Hund auslassen – wypuścić psa
Butter auslassen – rozpuścić / roztopić masło
Speck auslassen – roztopić słoninę
sich über jemanden / etwas auslassen – wypowiadać się o kimś / o czymś
Sie hat sich nicht näher über das Thema ausgelassen. – Nie wypowiedziała się bliżej na ten temat.
Er ließ sich eingehend über ihr Missgeschick aus. – Wypowiedział się szczegółowo o jej niepowodzeniu.
Er hat sich mächtig über den Abteilungsleiter ausgelassen. – Porządnie drwił z kierownika działu.
Der Unterricht ist ausgefallen. – Lekcje się nie odbyły, przepadły.
Das Treffen ist ausgefallen. – Spotkanie się nie odbyło.
utworzone przez Magdalena Welter | 28 kwi 2015 | Czasowniki, Słownictwo
Dzisiaj odniosę się do mojego ostatniego postu o czasownikach z przedrostkiem „be-„, który możecie znaleźć
tutaj. Wymieniłam tam kilka czasowników i dzisiaj pokażę na przykładach, jak prefiks „be-” intensyfikuje znaczenie.
W zdecydowanej większości przykładów ta intensyfikacja jest wyraźnie widoczna, czasem różnica jest bardzo mała i czasowników można używać zamiennie. Za każdym razem omawiam najpierw znaczenie podstawowego czasownika, potem znaczenie czasownika z prefiksem „be-„.
1. fragen – pytać
jemanden unvermittelt / beiläufig / geradeheraus fragen – pytać kogoś nagle / mimochodem / bez ogródek
gezielt / überlegt fragen – stawiać pytania celowo / rozważnie
nach etwas fragen – pytać o coś (dowiadywać się)
Die Touristen haben nach dem Weg gefragt. – Turyści pytali o drogę.
nach etwas fragen – interesować się czymś, troszczyć się o coś (najczęściej czasownik jest używany z negacją)
Der Opa fragte nicht nach seinen Enkeln. – Dziadek nie interesował się wnukami.
Wer fragt schon nach einem alten Menschen? – Kto interesuje się starym człowiekiem?
jemanden um etwas fragen – zwracać się do kogoś z prośbą
Kann ich dich um Rat fragen? – Mogę prosić cię o radę?
Du musst um Erlaubnis fragen. – Musisz poprosić o pozwolenie.
um / nach / wegen Arbeit fragen – pytać (prosić) o pracę
sich fragen – pytać się (siebie samego), zastanawiać się
Ich frage mich, was ich falsch getan habe. – Pytam się, co zrobiłam źle.
Sie fragt sich, ob sie sich entschuldigen sollte. – Zastanawia się, czy powinna przeprosić.
einen Zeugen befragen – przepytać świadka
einen Schauspieler befragen – przeprowadzić wywiad z aktorem
die Bevölkerung befragen – ankietować ludność
jemanden nach seiner Meinung befragen – zapytać kogoś o zdanie
jemanden über seine Vergangenheit befragen – wypytać kogoś o przeszłość
einen Arzt befragen – poradzić się lekarza
Wenn es dir so schlecht geht, dann befrag doch einen Arzt! – Jeśli czujesz się tak źle, to zapytaj lekarza!
Die Wahrsagerin befragt ihre Karten. – Wróżka radzi się kart.
sich bei jemandem Rat befragen (über/nach etwas) – konsultować się z kimś
sich bei einem Rechtsanwalt befragen – konsultować się z adwokatem
2. (sich) fühlen – czuć (się)
befühlen – badać dotykiem
einen Stoff befühlen– badać dotykiem materiał
3. fürchten – bać się
Ich fürchte seine Reaktion. – Boję się jego reakcji.
weder Tod noch Teufel fürchten – nie bać się niczego
um jemanden / etwas fürchten– bać się o kogoś / coś
Ich fürchte um meine Kinder. – Boję się o moje dzieci.
sich vor jemandem / etwas fürchten – bać się kogoś / czegoś
Fürchtest du dich vor der ganzen Situation? – Boisz się całej sytuacji?
etwas befürchten– obawiać się czegoś
Ich befürchte, dass… – Obawiam się, że… (można tu też powiedzieć „Ich fürchte, dass…”)
Es ist zu befürchten, dass... – Należy obawiać się, że… („Es steht zu befürchten, dass…”)
das Schlimmste befürchten– obawiać się najgorszego
So etwas hatte ich befürchtet. – Czegoś takiego się obawiałam.
4. sich mühen etwas zu tun – starać się coś zrobić
So sehr er sich auch mühte… – Jakkolwiek się starał…
jemanden bemühen– fatygować kogoś
Darf ich euch noch einmal bemühen? – Zechcielibyście jeszcze raz się pofatygować?
Der Chef bemühte uns zu sich. – Szef wezwał nas do siebie.
sich zum Nachbarn bemühen– pofatygować się do sąsiada
Bitte bemühen Sie sich nicht! – Proszę się nie fatygować!
einen Anwalt bemühen– konsultować się z adwokatem
sich bemühen– starać się
sich um jemanden bemühen– troszczyć się o kogoś
Er bemühte sich um den Kranken. – Troszczył się o chorego.
sich um jemanden/etwas bemühen – zabiegać o kogoś/o coś
Er bemühte sich sehr um seine Tischdame. – Zabiegał o swoją partnerkę przy stole.
5. antworten – odpowiadać
auf eine Frage antworten – odpowiadać na pytanie
eine Frage beantworten – odpowiadać na pytanie
eine Frage mit (einem) Nein beantworten – odpowiedzieć przecząco na pytanie
eine Anfrage schriftlich beantworten – odpowiedzieć pisemnie na zapytanie
einen Gruß beantworten – odpowiedzieć na pozdrowienie
6. argwöhnen – podejrzewać
Ich argwöhnte eine Falle. – Podejrzewałam pułapkę.
Man argwöhnte einen Verbrecher in ihm. – Podejrzewano, że jest przestępcą.
jemanden / etwas beargwöhnen – podejrzewać kogoś / coś
einen Fremden beargwöhnen– podejrzewać obcego
Sie fühlte sich von allen beargwöhnt. – Czuła, że jest podejrzewana przez wszystkich.
7. danken – dziękować
jemandem vielmals danken – dziękować stokrotnie
Gott auf (den) Knien danken – dziękować Bogu na kolanach
Er hat mir (für) meine Hilfe schnell gedankt. – Szybko podziękował mi za pomoc.
sich bei jemandem für etwas bedanken – dziękować komuś za coś
ich bedanke mich – ich danke sehr, ich danke Ihnen
8. drohen – grozić
mit etwas drohen – grozić czymś
jemandem mit dem Finger / mit der Faust drohen – grozić komuś palcem / pięścią
eine drohende Haltung einnehmen – przybrać groźną postawę
Die Brücke droht abzustürzen. – Most grozi zawaleniem.
jemandem mit etwas drohen – grozić komuś czymś
Er drohte mir mit einer Strafe. – Groził mi karą.
bedrohen – zagrażać, grozić
Das Hochwasser bedroht die Stadt. – Powódź zagraża miastu.
jemandem mit dem Tod bedrohen – grozić komuś śmiercią
jemandem mit einem Messer bedrohen – grozić komuś nożem
sich bedroht fühlen – czuć się zagrożonym
Sein Leben ist bedroht. – Jego życie jest zagrożone.
Der Friede war bedroht. – Pokój był zagrożony.
eine bedrohte Art – zagrożony gatunek
Diese Tierart ist vom Aussterben bedroht. – Ten gatunek zwierząt jest zagrożony wymarciem.
utworzone przez Magdalena Welter | 23 kwi 2015 | Czasowniki, Słownictwo
Dzisiaj semantyczna, czyli znaczeniowa funkcja czasowników z przedrostkiem „be-„.
1. Czasowniki oznaczające dodanie coś do czegoś, np. bewaffnen – uzbrajać (od die Waffe – broń), beflaggen – oflagowywać (od die Flagge – flaga), bezuschussen – subwencjonować, dotować (od der Zuschuss – wsparcie finansowe, subwencja, dotacja), befiedern – opatrzyć piórami (od die Fieder – małe pióro), bestuhlen– wyposażyć w krzesła (od der Stuhl – krzesło), beschriften – opisywać (od die Schrift – pismo), bekränzen – wieńczyć, ozdabiać wieńcami (od der Kranz – wieniec), besohlen – zelować (od die Sohle – podeszwa), beauskunften – informować (od die Auskunft – informacja), bebändern – opatrzyć wstążką, wstęgą (od das Band – wstążka, wstęga), bebauen – zabudować (od der Bau – budowa), bebildern – ilustrować (od das Bild – obraz, ilustracja), beehren – zaszczycić (od die Ehre – honor, zaszczyt).
2.Czasowniki oznaczające akcję prowadzącą do określonego celu, np. beforsten – zalesiać, bewalden – zalesiać, befruchten – zapładniać, zapylać, beflecken – poplamić, begrenzen – odgraniczać, odgradzać, befreien – uwalniać, beleuchten – oświetlać, beabsichtigen – zamierzać, beackern – zaorywać, bedingen – pociągnąć za sobą, wymagać, beeinträchtigen– szkodzić, utrudniać, zakłócać, beerdigen – pochować, grzebać, befehlen – rozkazywać.
3. Czasowniki oznaczające zachowanie, np. bevormunden – narzucać swoją wolę, podporządkowywać, bewirten – ugaszczać, podejmować, bemuttern – matkować, begönnern – protegować, wspierać, beäugen – otaksować, ostrożnie się przyglądać, beäugeln – przyglądać się, bedauern – żałować, bedienen – obsługiwać.
4. Czasowniki oznaczające przypisywanie komuś lub czemuś danej roli/cechy, np. beschuldigen – obwiniać, befreien – uwalniać, befugen – upoważniać, befähigen – upoważniać, umożliwiać, begünstigen – sprzyjać, faworyzować, protegować, beleidigen – obrażać, beschweren – utrudniać, beseligen – uczynić kogoś niezmiernie szczęśliwym.
5. Jedyny czasownik pochodzący od przysłówka: bejahen – odpowiadać twierdząco, przytakiwać, potwierdzać, afirmować.
6. Czasowniki utworzone, aby uczynić bardziej intensywnym znaczenie podstawowego czasownika, np. befragen – wypytywać, przepytywać, zapytać, befühlen – badać dotykiem, befürchten – obawiać się, (sich) bemühen – starać się, beantworten – odpowiadać, beargwöhnen – podejrzewać, bedanken – dziękować, bedrohen – grozić.
utworzone przez Magdalena Welter | 19 kwi 2015 | Czasowniki, Gramatyka, Słownictwo
Dzisiaj pierwsza część postu o czasownikach z przedrostkiem „be-„. Dzisiaj omówię ich funkcję gramatyczną, kolejnym razem semantyczną. Oba posty są dosyć „lingwistyczne”, ale trzeci będzie z dużą ilością przykładów.
Prefiks „be-” jest jednym z bardzo często występujących przed czasownikami. Jego funkcją gramatyczną jest to, że z czasowników nieprzechodnich czyni przychodnie.
Są 3 grupy czasowników niewymagających dopełnienia, które tworzą nowe czasowniki z prefiksem „be-„:
1) czasowniki nie wymagające kolejnych części zdania, np. lügen, zahlen, kochen, fragen
Derywaty tych czasowników z przedrostkiem „be-” mają dopełnienie w bierniku, np.:
belügen–> Du belügst dichselbst. – Okłamujesz siebie samego.
bezahlen –> Ich habe das Zimmer zu teuer bezahlt. – Zapłaciłam za drogo za pokój. (Czasownik bezahlen może występować także z przyimkiem für – kiedy chcemy podkreślić, że płacimy jakąś kwotę komuś, komu się ona należy, np. Er hat für die Ware keinen Zoll bezahlt – Nie zapłacił cła za towar).
bekochen –> Meine Mutter bekocht mich immer noch. – Moja mama nadal dla mnie gotuje.
befragen –> Man hat ihn sehr genau befragt. – Przepytano go dokładnie.
2) czasowniki z dopełnieniem w celowniku, np. dienen, schenken
Derywaty również mają dopełnienie w bierniku:
bedienen –> Der Verkäufer hat alle Kunden aufmerksam bedient. – Sprzedawca uważnie obsługiwał wszystkich klientów.
beschenken –> Die Gäste haben das Geburtstagskind reich beschenkt. – Goście hojnie obdarowali solenizanta.
3) czasowniki wymagające dopełnienia przyimkowego, np. lächeln (über jemanden)
Ich derywaty występują także z dopełnieniem w bierniku:
belächeln–> Weißt du, warum alle meine Antwort belächelt haben? – Wiesz, dlaczego wszyscy śmiali się z mojej odpowiedzi?
utworzone przez Magdalena Welter | 13 kwi 2015 | Czasowniki, Lassen, Słownictwo
Do czasowników, których częścią jest „lassen”, zrobiłam osobną etykietę, także teraz znajdziecie tam wszystkie posty na ten temat.
Czasowniki z przedrostkiem „be-” pojawią się w kolejnym poście, jutro lub pojutrze. Na dzisiaj niestety nie zdążyłam do końca ich dla Was omówić.
entlassen – zwolnić
entlassen – entließ – hat entlassen (czasownik nierozdzielny)
Mitarbeiter entlassen– zwolnić pracowników
fristlos entlassen werden – dostać bezterminowe wypowiedzenie z pracy
Gestern wurde er entlassen. – Wczoraj został zwolniony.
einen Patienten entlassen – wypisać pacjenta ze szpitala
jemanden aus dem Krankenhaus entlassen – wypisać kogoś ze szpitala
aus der Haft (vorzeitig) entlassen werden – zostać zwolnionym z aresztu
aus Gefängnis entlassen – zwolnić z więzienia
aus Armee entlassen – zwolnić z wojska
Die Schüler wurden ins Berufsleben entlassen. – Uczniowie opuścili szkołę, aby rozpocząć życie zawodowe.
jemanden aus dem Vertrag entlassen – zwolnić kogoś z warunków umowy
jemanden aus einer Verpflichtung entlassen – zwolnić kogoś ze zobowiązania
Besucher entlassen – żegnać odwiedzających
Bittsteller entlassen – odprawić petentów
unterlassen
unterlassen – unterließ – hat unterlassen (czasownik nierozdzielny)
es unterlassen, etwas zu tun – zaniechać czegoś
Die letzte Untersuchung wurde unterlassen. – Zaniechano ostatniego badania.
etwas aus Furcht vor den Folgen unterlassen – zaniechać czegoś ze strachu przed skutkami
Unterlass das bitte! – Proszę przestań to robić!
etwas nicht unterlassen können – nie móc sobie czegoś darować
Diesen Kommentar hätten Sie unterlassen können. – Mógł pan sobie darować ten komentarz.
Sie kann diese Dummheiten nicht unterlassen. – Ona nie potrafi darować sobie tych głupstw.
Unterlass das! – Daruj sobie!
unterlassen – zaniedbywać
Warum hast du es unterlassen, mich zu informieren? – Dlaczego zaniedbałeś powiadomienia mnie?
utworzone przez Magdalena Welter | 8 kwi 2015 | Czasowniki, Lassen, Słownictwo
Po czasownikach „hinterlassen” i „zulassen” (tutaj) omówię dziś dla Was kolejne dwa czasowniki, których częścią jest „lassen”:
verlassen – opuścić
verlassen – verließ – hat verlassen (czasownik nierozdzielny)
jemanden verlassen – opuścić kogoś
Sie hat ihren Mann verlassen. – Opuściła swojego męża.
jemanden, der in Not ist, verlassen – opuścić kogoś, kto jest w potrzebie
Er hat uns für immer verlassen. – Odszedł od nas na zawsze.
Und da/dann verließen sie ihn! – I tutaj utknął!
eine Stadt verlassen– opuścić miasto, wyjechać z miasta
Verlassen Sie sofort unser Haus! – Proszę natychmiast opuścić nasz dom! (Proszę natychmiast wyjść z naszego domu!)
Sie verließ ihre Heimat. – Opuściła swoją ojczyznę.
eine Party früh verlassen – wcześnie wyjść z imprezy
das Geschäft verlassen – wycofać się z interesu
die Schule ohne Abschlussprüfung verlassen – opuścić szkołę bez egzaminu końcowego
Die Hoffnung hatte ihn verlassen. – nadzieja go opuściła
Alle Kräfte verließen mich. – siły mnie opuściły
Der Mut hatte ihn verlassen. – odwaga go opuściła
sich verlassen
sich verlassen – verließ sich – hat sich verlassen (czasownik nierozdzielny)
sich auf jemanden / etwas verlassen (+Akk.) – polegać na kimś / na czymś, zdawać się na kogoś / na coś
Man kann sich auf ihn huntertprozentig verlassen. – Można na nim polegać stuprocentowo.
Ich verlasse mich darauf, dass du mir hilfst. – Zdaję się na to, że mi pomożesz.
Darauf kannst du dich verlassen. – Możesz się na to zdać.
Worauf du dich verlassen kannst! – Możesz być tego pewien!
Ich werde mich an ihr rächen, darauf kannst du dich verlassen / worauf du dich verlassen kannst! – Zemszczę się na niej, możesz być tego pewien!
sich auf sein Glück verlassen – zdać się na szczęście, powodzenie
Du kannst dich auf ihr Urteil verlassen. – Możesz zdać się na jej opinię.
ablassen – spuścić, opuścić
ablassen – ließ ab – hat abgelassen (czasownik rozdzielny)
Wasser / Luft aus etwas ablassen – spuścić z czegoś wodę / powietrze
das Öl aus dem Motor ablassen – spuścić olej z silnika
einen Behälter ablassen – spuścić wodę ze zbiornika
einen Teich ablassen – spuścić wodę ze stawu
Wasser aus der Wanne ablassen – spuścić wodę z wanny
Dampf ablassen – wypuszczać parę wodną
die Luft aus einem Reifen ablassen – spuścić powietrze z opony
Brieftauben ablassen – wypuścić gołębie pocztowe
einen Zug ablassen – zezwolić pociągowi na jazdę
seinen Groll ablassen– wyrażać swoją urazę
Sprüche ablassen – wygłaszać frazesy
ablassen – nie zakładać
Lassen den Mantel ab! – Nie zakładaj tego płaszcza!
jemandem etwas vom Preis ablassen – opuścić komuś coś z ceny
Ich würde Ihnen den Schrank für 30 Euro ablassen. – Spuściłabym pani cenę szafy o 30 euro.
Kannst du mir 20% von dem Preis ablassen? – Możesz mi opuścić z ceny 20%?
das Schildchen ablassen – zdjąć szyld / wywieszkę
von etwas ablassen – zaniechać czegoś
Er lässt nicht von seiner Absicht ab. – on nie zaniecha swojego zamiaru
von einem Vorhaben ablassen – zaniechać zamiaru
von jemandem ablassen – zostawić kogoś w spokoju
von dem Unterlegenen ablassen – odstąpić od pokonanego
utworzone przez Magdalena Welter | 13 mar 2015 | Czasowniki, Lassen, Słownictwo
Dzisiaj rozpoczynam omawianie czasowników, których częścią jest „lassen”. W każdym poście będą pojawiać się dwa. Po „hinterlassen” i „zulassen” będą to jeszcze: (sich) verlassen, ablassen, entlassen, unterlassen, überlassen, auslassen, erlassen, sich niederlassen, herablassen, zurücklassen.
hinterlassen – pozostawić
hinterlassen – hinterließ – hat hinterlassen (czasownik nierozdzielny)
Eindruck hinterlassen – pozostawić wrażenie
bei jemanden einen guten/schlechten Eindruck hinterlassen– pozostawić u kogoś dobre/złe wrażenie
Der Film hat bei mir einen guten Eindruck hinterlassen. – Film pozostawił na mnie dobre wrażenie.
Fingerabdrücke hinterlassen – pozostawić odciski palców
Der Einbrecher hat Fingerabdrücke hinterlassen. – Włamywacz pozostawił odciski palców.
in Sand Spuren hinterlassen – pozostawić ślady w piasku
eine Nachricht, einen Zettel hinterlassen – pozostawić wiadomość, kartkę
Falls du vergisst, mich über den Termin zu informieren, kannst du nachher einen Zettel auf dem Tisch hinterlassen. – Jeśli zapomnisz poinformować mnie o terminie, możesz później zostawić kartkę na stole.
etwas sauber hinterlassen – wyczyścić coś, zostawić coś po sobie posprzątane
etwas unaufgeräumt hinterlassen/ ein Zimmer in großer Unordnung hinterlassen – nie posprzątać czegoś po sobie / zostawić po sobie pokój w bałaganie
Familie, Kinder, Erbe hinterlassen – pozostawić po sobie rodzinę, dzieci, spadek
Unser Nachbar hinterließ ein großes Vermögen. – Nasz sąsiad pozostawił duży majątek.
hinterlassene Werke – spuścizna
Seine hinterlassenen Werke umfassen etwa 100 Bilder. – Jego spuścizna obejmuje około 100 obrazów.
viele Schulden hinterlassen – pozostawić dużo długów
dem Sohn ein Grundstück hinterlassen – pozostawić (zapisać w spadku) synowi działkę
zulassen – (dulden, ermöglichen od. erlauben) – dopuszczać, pozwalać na coś
zulassen – ließ zu – hat zugelassen (czasownik rozdzielny)
etwas zulassen – pozwolić na coś
wenn die Situation es zulässt – jeśli sytuacja na to pozwoli
Wie kannst du zulassen, dass er dich so ausnutzt? – Jak możesz pozwolić, żeby on tak cię wykorzystywał?
jemanden zur Prüfung zulassen – dopuścić kogoś do egzaminu
jemanden zum Studium zulassen – przyjąć kogoś na studia
Weil sie bei der Aufnahmeprüfung gut abgeschnitten hatte, wurde sie zum Studium zugelassen. – Ponieważ dobrze wypadła na egzaminie wstępnym, została przyjęta na studia.
Der Film ist für Jugendliche nicht zugelassen. – Film nie jest dozwolony dla młodzieży.
Aktien an der Börse zulassen – wypuścić akcje na giełdę
Das Medikament wurde zugelassen. – Lekarstwo zostało dopuszczone, dozwolone (do użytku).
ein Auto für den Verkehr zulassen – dopuścić samochód do ruchu
ein Auto auf jemanden zulassen – rejestrować samochód na kogoś
Sie hat das Auto auf ihre Schwester zugelassen. – Zarejestrowała samochód na swoją siostrę.
ein zugelassener Anwalt – adwokat dopuszczony do wykonywania zawodu
er ist als Arzt bei der Kammer zugelassen – on jest dopuszczony przez izbę do wykonywania zawodu lekarza
keinen Zweifel zulassen – nie pozostawiać żadnej wątpliwości
Sein Verhalten lässt keinen Zweifel zu. – Jego zachowanie nie pozostawia żadnej wątpliwości.
Die Situation lässt keine Veränderung zu. – Sytuacja nie dopuszcza żadnych zmian.
Das Werk lässt mehrere Interpretationen zu. – Dzieło dopuszcza wiele interpretacji.
Die Vorgänge lassen den Schluss zu, dass der Versuch gelungen ist. – Procesy pozwalają wysnuć wniosek, że eksperyment się powiódł.
Die Wetterverhältnisse lassen kein höheres Tempo zu. – Warunki pogodowe nie pozwalają na szybsze tempo.
utworzone przez Magdalena Welter | 9 lis 2014 | Czasowniki, Słownictwo
W tym tygodniu przygotowywałam post o często mylonych czasownikach „tauschen” i „wechseln”. Starałam się zebrać dla Was jak najwięcej znaczeń i przykładów. Mam nadzieję, że przykłady wyjaśnią Wam wiele wątpliwości w zastosowaniu.
W następnym poście omówię czasowniki „(sich) ändern” i „(sich) verändern”.
tauschen – z tym czasownikiem zawsze występują dwa podmioty, nawet jeśli drugi nie jest nazwany (zawsze wymieniamy się z kimś). Czasownik „tauschen” oznacza, że dajemy coś komuś i otrzymujemy coś w zamian. Oznacza również, że wymieniamy się miejscami – oddajemy swoje miejsce komuś i zajmujemy jego miejsce.
wechseln – oznacza, że jedna rzecz wchodzi na miejsce drugiej i że coś, co w chwili obecnej nie nadaje się do użytku, zostaje zastąpione przez coś innego
I. tauschen
Geld tauschen – rozmienić pieniądze
mit jemandem Blicke tauschen (Blicke wechseln) – wymienić spojrzenia
Ich habe mit ihm nicht gesprochen, wir haben nur Blicke getauscht. – Nie rozmawiałem z nim, tylko wymieniliśmy spojrzenia.
etwas gegen etwas tauschen – wymienić coś na coś
Briefmarken tauschen – wymienić się znaczkami pocztowymi
Ich habe viele Briefmarken aus Südamerika. Ich tausche sie gerne gegen Briefmarken aus Asien. – Mam dużo znaczków pocztowych z Ameryki Pd. Chętnie wymienię je na znaczki z Azji.
Sie würden gerne ihr Auto gegen ein neueres tauschen, aber im Moment geht es nicht. – Chętnie wymieniliby swoje auto na nowsze, ale w tej chwili nie jest to możliwe.
die Plätze tauschen – zamienić się miejscami
Lass uns die Plätze tauschen! – Zamieńmy się miejscami!
mit jemandem tauschen – zamienić się z kimś
Wollen wir tauschen? – Zamienimy się?
Ich möchte mit ihr nicht tauschen. – Nie chciałbym się z nią zamienić.
II. wechseln
Reifen wechseln – zmieniać opony
bei einem Auto das Öl / die Reifen wechseln – zmieniać w samochodzie olej / opony
ein Hemd wechseln – zmienić koszulę
zum Wechseln – na zmianę
ein Hemd zum Wechseln – koszula na zmianę
die Socken zum Wechseln – skarpetki na zmianę
Ich weiß nicht, wie das Wetter morgen sein wird. Ich habe ein wichtiges Treffen und nehme lieber ein Kleid zum Wechseln mit. – Nie wiem, jaka jutro będzie pogoda. Mam ważne spotkanie i wezmę lepiej sukienkę na zmianę.
von Kopf bis Fuß die Kleidung wechseln – zmienić ubranie od stóp do głów
das Thema wechseln – zmienić temat
Ich will darüber nicht mehr sprechen, lass uns das Thema wechseln! – Nie chcę już o tym rozmawiać, zmieńmy temat!
Können wir das Thema wechseln? – Czy możemy zmienić temat?
das Tempo/seine Ansichten/seine Gesinnung/die Konfession wechseln – zmienić tempo / swoje poglądy / swoje poglądy (nastawienie) / wyznanie
die Schule/den Wohnsitz/den Beruf/die Adresse/die Branche/den Partner/den Namen/den Arzt wechseln – zmienić szkołę / miejsce zamieszkania / zawód / adres / branżę / partnera / nazwisko / lekarza
ein paar Worte miteinander wechseln – zamienić ze sobą kilka słów
mit jemandem Blicke wechseln – wymienić z kimś spojrzenia
die Seiten wechseln – zmienić strony
Die Mannschaften wechseln die Seiten. – Drużyny zmieniają strony.
an der Grenze Geld wechseln – wymienić pieniądze na granicy
Euro in Pfund wechseln – wymienić euro na funty
20 Euro wechseln – rozmienić 20 Euro
Können Sie mir einen Fünfeuroschein wechseln? – Czy może mi pan rozmienić banknot 5 euro?
Können Sie mir einen Zwanzigeuroschein in zwei Zehner wechseln? – Czy może mi pan rozmienić banknot 20 euro na dwie dziesiątki?
einen Geldschein in Münzen wechseln – rozmienić banknot na monety
mit jemandem die Ringe wechseln – wymienić z kimś obrączki
zu einer anderen Fima wechseln – przejść do innej firmy
Der Mitarbeiter hat letzten Monat zu BMW gewechselt. – Pracownik przeszedł w zeszłym miesiącu do BMW.
auf die andere Spur wechseln (+sein) – zmienić pas ruchu
Was kann wechseln? (immer wieder) – Co może się zmieniać? (ciągle)
die Stimmung – nastrój
Ihre Stimmung hat schnell gewechselt. – Jej nastrój szybko się zmienił.
die Miene – mina
der Gesichtsausdruck – wyraz twarzy
Ein guter Schauspieler sollte im Stande sein, seinen Gesichtsausdruck schnell zu wechseln. – Dobry aktor powinien być w stanie szybko zmieniać wyraz twarzy.
die Ampel – sygnalizacja świetlna
Die Ampel wechselte von Rot auf Grün. – Światła zmieniły sie z czerwonego na zielone.
Das Wetter wechselt zwischen Sonne und Regen. – Pogoda zmienia się między słońcem a deszczem.
Das Programm im Kino wechselt jede Woche. – Program w kinie zmienia się w każdym tygodniu.
In der Firma wechseln die Mitarbeiter oft. – w firmie pracownicy często się zmieniają.
wechseln – zmienić (miejsce pobytu) (+sein)
von einer Feier zur anderen wechseln – pójść z jednej uroczystości na drugą
Der Mitarbeiter muss in die Personalabteilung wechseln. – Pracownik musi przejść do działu kadr.
über die Grenze wechseln – przemieścić się przez granicę
Strona 7 z 8« Pierwsza«...45678»
