Czasowniki „erlassen” i „weglassen”

Czasowniki „erlassen” i „weglassen”

Dzisiaj omawiam kolejne czasowniki zawierające „lassen”. Tutaj możecie znaleźć poprzednie posty z tej serii:

lassen

Dzisiaj kolej na „erlassen” i „weglassen”:

erlassen – erließ – hat erlassen (czasownik nierozdzielny) 

jemandem die Gebühren erlassen – zwolnić kogoś z opłat

jemandem seine Strafe erlassen – darować komuś karę

Man hat ihm den Rest der Strafe erlassen. – Darowano mu resztę kary.

jemandem die Schulden erlassen – umorzyć komuś długi

die Pflicht erlassen – zwolnić z obowiązku

jemandem die Arbeit erlassen – zwolnić kogoś z obowiązku pracy

einen Befehl erlassen – wydać rozkaz

eine Verfügung erlassen – wydać zarządzenie

ein Gesetz erlassen – wydać uchwałę

eine Rechtsverordnung erlassen – wydać rozporządzenie z mocą ustawy

eine Amnestie erlassen – zarządzić amnestię

einen Haftbefehl erlassen – wydać nakaz aresztowania

Richtlinien erlassen – wydawać dyrektywy, zarządzenia

weglassen – ließ weg – hat weggelassen (czasownik rozdzielny)

jemanden weglassen – puszczać kogoś

Er ließ mich nicht von zu Hause weg. – Nie puścił mnie z domu (nie pozwolił mi wyjść).

etwas weglassen – pominąć, opuścić coś

den Vornamen weglassen – pominąć imię

ein Komma weglassen – opuścić przecinek

Wir müssen diesen Abschnitt weglassen, die Zeit ist knapp. – Musimy pominąć ten akapit, czasu jest mało.

etwas weglassen – rezygnować z czegoś

Ich möchte den Nachtisch weglassen. – Chciałabym zrezygnować z deseru.

Czasowniki „erlassen” i „weglassen”

Czasowniki „überlassen” i „auslassen”

überlassen – oddać, pozostawić
überlassen – überließ – hat überlassen (czasownik nierozdzielny) 

jemandem etwas überlassen – oddać coś komuś do dyspozycji

bereitwillig – ochoczo, chętnie
leihweise – tytułem pożyczki, użyczenia
nur ungern – bardzo niechętnie

jemandem etwas überlassen – powierzać coś komuś

die Stadt dem Feind kampflos überlassen – oddać miasto wrogowi bez walki

Sie überließ ihrer Schwester während ihrer Reise das Haus. – Pozostawiła siostrze dom na czas podróży.

Er hat mir sein Auto billig überlassen (verkauft). – Oddał mi tanio samochód (sprzedał).

jemandem die Entscheidung überlassen – pozostawiać decyzję w czyjejś gestii

jemandem die Initiative überlassen – pozostawiać komuś inicjatywę

es jemandem überlassen, etwas zu tun – pozostawić komuś zrobienie czegoś

Es ist dir überlassen, die Entscheidung zu treffen. – Podjęcie decyzji należy do ciebie.

jemandem die Wahl überlassen – pozostawić komuś wybór

Sie überlässt die Kinder der Fürsorge der Nachbarin. – Pozostawia dzieci pod opieką sąsiadki.

etwas dem Zufall überlassen – pozostawić coś przypadkowi

Ich überlasse nichts dem Zufall. – Nie pozostawiam nic przypadkowi.

Überlass das bitte mir! – Proszę, zostaw to mnie!

Überlass das gefälligst mir! – Nie mieszaj się!

jemanden sich selbst überlassen – pozostawić kogoś samemu sobie

jemanden dem Elend überlassen– pozostawić kogoś w nędzy

jemanden seiner Verzweiflung überlassen – pozostawić kogoś w rozpaczy

das Haus dem Verfall überlassen– pozostawić dom
sich überlassen – oddać się czemuś (uczuciom, odczuciom)

sich ganz seinem Schmerz überlassen – całkowicie oddać się bólowi

sich dem Heimweh überlassen– oddać się tęsknocie za krajem

sich seinen Träumen überlassen– oddać się marzeniom
Kannst du mir bitte ein Stück Kuchen überlassen? – Czy możesz mi zostawić kawałek ciasta?
auslassen – pomijać, opuszczać, omijać
auslassen – ließ aus – hat ausgelassen (czasownik rozdzielny)

das Komma auslassen – pomijać przecinek

den Satz, das Wort auslassen – pominąć zdanie, słowo
beim Schreiben versehentlich – niechcący przy pisaniu

eine Gelegenheit auslassen – omijać okazję

kein Geschäft auslassen – nie omijać żadnego interesu

keine Chance auslassen – nie omijać żadnej szansy

das Dessert auslassen– ominąć deser
die Weste, den Mantel auslassen – nie zakładać kamizelki, płaszcza

seine Wut an jemandem auslassen – wyładowywać na kimś swoją wściekłość

seine schlechte Laune an jemandem auslassen – wyładowywać na kimś swój zły humor

seinen Ärger an jemandem auslassen – wyładowywać na kimś swoją złość

das Licht auslassen – zostawić wyłączone światło

den Fernseher auslassen – zostawić wyłączony telewizor

den Hund auslassen – wypuścić psa
Butter auslassen – rozpuścić / roztopić masło

Speck auslassen – roztopić słoninę

sich über jemanden / etwas auslassen – wypowiadać się o kimś / o czymś

Sie hat sich nicht näher über das Thema ausgelassen. – Nie wypowiedziała się bliżej na ten temat.

Er ließ sich eingehend über ihr Missgeschick aus. – Wypowiedział się szczegółowo o jej niepowodzeniu.

Er hat sich mächtig über den Abteilungsleiter ausgelassen. – Porządnie drwił z kierownika działu.
Der Unterricht ist ausgefallen. – Lekcje się nie odbyły, przepadły.

Das Treffen ist ausgefallen. – Spotkanie się nie odbyło. 
Czasowniki „erlassen” i „weglassen”

Czasowniki „entlassen” i „unterlassen”

Do czasowników, których częścią jest „lassen”, zrobiłam osobną etykietę, także teraz znajdziecie tam wszystkie posty na ten temat. 

Czasowniki z przedrostkiem „be-” pojawią się w kolejnym poście, jutro lub pojutrze. Na dzisiaj niestety nie zdążyłam do końca ich dla Was omówić. 


entlassen – zwolnić
entlassen – entließ – hat entlassen (czasownik nierozdzielny)

Mitarbeiter entlassen– zwolnić pracowników

fristlos entlassen werden – dostać bezterminowe wypowiedzenie z pracy

Gestern wurde er entlassen. – Wczoraj został zwolniony.

einen Patienten entlassen – wypisać pacjenta ze szpitala

jemanden aus dem Krankenhaus entlassen – wypisać kogoś ze szpitala

aus der Haft (vorzeitig) entlassen werden – zostać zwolnionym z aresztu

aus Gefängnis entlassen – zwolnić z więzienia

aus Armee entlassen – zwolnić z wojska

Die Schüler wurden ins Berufsleben entlassen. – Uczniowie opuścili szkołę, aby rozpocząć życie zawodowe.

jemanden aus dem Vertrag entlassen – zwolnić kogoś z warunków umowy

jemanden aus einer Verpflichtung entlassen – zwolnić kogoś ze zobowiązania

Besucher entlassen – żegnać odwiedzających

Bittsteller entlassen – odprawić petentów
unterlassen
unterlassen – unterließ – hat unterlassen (czasownik nierozdzielny)

es unterlassen, etwas zu tun – zaniechać czegoś

Die letzte Untersuchung wurde unterlassen. – Zaniechano ostatniego badania.

etwas aus Furcht vor den Folgen unterlassen – zaniechać czegoś ze strachu przed skutkami

Unterlass das bitte! – Proszę przestań to robić!

etwas nicht unterlassen können – nie móc sobie czegoś darować

Diesen Kommentar hätten Sie unterlassen können. – Mógł pan sobie darować ten komentarz.

Sie kann diese Dummheiten nicht unterlassen. – Ona nie potrafi darować sobie tych głupstw.

Unterlass das! – Daruj sobie!

unterlassen – zaniedbywać
Warum hast du es unterlassen, mich zu informieren? – Dlaczego zaniedbałeś powiadomienia mnie? 
Czasowniki „erlassen” i „weglassen”

Czasowniki „(sich) verlassen” i „ablassen”

Po czasownikach „hinterlassen” i „zulassen” (tutaj) omówię dziś dla Was kolejne dwa czasowniki, których częścią jest „lassen”:

verlassen – opuścić
verlassen – verließ – hat verlassen (czasownik nierozdzielny) 

jemanden verlassen – opuścić kogoś

Sie hat ihren Mann verlassen. – Opuściła swojego męża.

jemanden, der in Not ist, verlassen – opuścić kogoś, kto jest w potrzebie

Er hat uns für immer verlassen. – Odszedł od nas na zawsze.

Und da/dann verließen sie ihn! – I tutaj utknął!

eine Stadt verlassen– opuścić miasto, wyjechać z miasta 

Verlassen Sie sofort unser Haus! – Proszę natychmiast opuścić nasz dom! (Proszę natychmiast wyjść z naszego domu!) 

Sie verließ ihre Heimat. – Opuściła swoją ojczyznę.

eine Party früh verlassen – wcześnie wyjść z imprezy

das Geschäft verlassen – wycofać się z interesu

die Schule ohne Abschlussprüfung verlassen – opuścić szkołę bez egzaminu końcowego

Die Hoffnung hatte ihn verlassen. – nadzieja go opuściła

Alle Kräfte verließen mich. – siły mnie opuściły

Der Mut hatte ihn verlassen. – odwaga go opuściła

sich verlassen
sich verlassen – verließ sich – hat sich verlassen (czasownik nierozdzielny)

sich auf jemanden / etwas verlassen (+Akk.) – polegać na kimś / na czymś, zdawać się na kogoś / na coś

Man kann sich auf ihn huntertprozentig verlassen. – Można na nim polegać stuprocentowo.

Ich verlasse mich darauf, dass du mir hilfst. – Zdaję się na to, że mi pomożesz.

Darauf kannst du dich verlassen. – Możesz się na to zdać.

Worauf du dich verlassen kannst! – Możesz być tego pewien!

Ich werde mich an ihr rächen, darauf kannst du dich verlassen / worauf du dich verlassen kannst! – Zemszczę się na niej, możesz być tego pewien!

sich auf sein Glück verlassen – zdać się na szczęście, powodzenie

Du kannst dich auf ihr Urteil verlassen. – Możesz zdać się na jej opinię.
ablassen – spuścić, opuścić
ablassen – ließ ab – hat abgelassen (czasownik rozdzielny) 

Wasser / Luft aus etwas ablassen – spuścić z czegoś wodę / powietrze

das Öl aus dem Motor ablassen – spuścić olej z silnika

einen Behälter ablassen – spuścić wodę ze zbiornika

einen Teich ablassen – spuścić wodę ze stawu

Wasser aus der Wanne ablassen – spuścić wodę z wanny

Dampf ablassen – wypuszczać parę wodną

die Luft aus einem Reifen ablassen – spuścić powietrze z opony

Brieftauben ablassen – wypuścić gołębie pocztowe

einen Zug ablassen – zezwolić pociągowi na jazdę

seinen Groll ablassen– wyrażać swoją urazę

Sprüche ablassen – wygłaszać frazesy

ablassen – nie zakładać

Lassen den Mantel ab! – Nie zakładaj tego płaszcza!

jemandem etwas vom Preis ablassen – opuścić komuś coś z ceny

Ich würde Ihnen den Schrank für 30 Euro ablassen. – Spuściłabym pani cenę szafy o 30 euro.

Kannst du mir 20% von dem Preis ablassen? – Możesz mi opuścić z ceny 20%?

das Schildchen ablassen – zdjąć szyld / wywieszkę

von etwas ablassen – zaniechać czegoś

Er lässt nicht von seiner Absicht ab. – on nie zaniecha swojego zamiaru

von einem Vorhaben ablassen – zaniechać zamiaru

von jemandem ablassen – zostawić kogoś w spokoju

von dem Unterlegenen ablassen – odstąpić od pokonanego 
Czasowniki „erlassen” i „weglassen”

Czasowniki „hinterlassen” i „zulassen”

Dzisiaj rozpoczynam omawianie czasowników, których częścią jest „lassen”. W każdym poście będą pojawiać się dwa. Po „hinterlassen” i „zulassen” będą to jeszcze: (sich) verlassen, ablassen, entlassen, unterlassen, überlassen, auslassen, erlassen, sich niederlassen, herablassen, zurücklassen


hinterlassen – pozostawić
hinterlassen – hinterließ – hat hinterlassen (czasownik nierozdzielny) 

Eindruck hinterlassen – pozostawić wrażenie

bei jemanden einen guten/schlechten Eindruck hinterlassen– pozostawić u kogoś dobre/złe wrażenie

Der Film hat bei mir einen guten Eindruck hinterlassen. – Film pozostawił na mnie dobre wrażenie.

Fingerabdrücke hinterlassen – pozostawić odciski palców

Der Einbrecher hat Fingerabdrücke hinterlassen. – Włamywacz pozostawił odciski palców.

in Sand Spuren hinterlassen – pozostawić ślady w piasku

eine Nachricht, einen Zettel hinterlassen – pozostawić wiadomość, kartkę

Falls du vergisst, mich über den Termin zu informieren, kannst du nachher einen Zettel auf dem Tisch hinterlassen. – Jeśli zapomnisz poinformować mnie o terminie, możesz później zostawić kartkę na stole.

etwas sauber hinterlassen – wyczyścić coś, zostawić coś po sobie posprzątane

etwas unaufgeräumt hinterlassen/ ein Zimmer in großer Unordnung hinterlassen – nie posprzątać czegoś po sobie / zostawić po sobie pokój w bałaganie

Familie, Kinder, Erbe hinterlassen – pozostawić po sobie rodzinę, dzieci, spadek

Unser Nachbar hinterließ ein großes Vermögen. – Nasz sąsiad pozostawił duży majątek.

hinterlassene Werke – spuścizna

Seine hinterlassenen Werke umfassen etwa 100 Bilder. – Jego spuścizna obejmuje około 100 obrazów.

viele Schulden hinterlassen – pozostawić dużo długów

dem Sohn ein Grundstück hinterlassen – pozostawić (zapisać w spadku) synowi działkę


zulassen – (dulden, ermöglichen od. erlauben) – dopuszczać, pozwalać na coś
zulassen – ließ zu – hat zugelassen (czasownik rozdzielny) 

etwas zulassen – pozwolić na coś

wenn die Situation es zulässt – jeśli sytuacja na to pozwoli

Wie kannst du zulassen, dass er dich so ausnutzt? – Jak możesz pozwolić, żeby on tak cię wykorzystywał?

jemanden zur Prüfung zulassen – dopuścić kogoś do egzaminu

jemanden zum Studium zulassen – przyjąć kogoś na studia

Weil sie bei der Aufnahmeprüfung gut abgeschnitten hatte, wurde sie zum Studium zugelassen. – Ponieważ dobrze wypadła na egzaminie wstępnym, została przyjęta na studia.

Der Film ist für Jugendliche nicht zugelassen. – Film nie jest dozwolony dla młodzieży.

Aktien an der Börse zulassen – wypuścić akcje na giełdę

Das Medikament wurde zugelassen. – Lekarstwo zostało dopuszczone, dozwolone (do użytku).  

ein Auto für den Verkehr zulassen – dopuścić samochód do ruchu

ein Auto auf jemanden zulassen – rejestrować samochód na kogoś

Sie hat das Auto auf ihre Schwester zugelassen. – Zarejestrowała samochód na swoją siostrę.

ein zugelassener Anwalt – adwokat dopuszczony do wykonywania zawodu

er ist als Arzt bei der Kammer zugelassen – on jest dopuszczony przez izbę do wykonywania zawodu lekarza

keinen Zweifel zulassen – nie pozostawiać żadnej wątpliwości

Sein Verhalten lässt keinen Zweifel zu. – Jego zachowanie nie pozostawia żadnej wątpliwości.

Die Situation lässt keine Veränderung zu. – Sytuacja nie dopuszcza żadnych zmian.

Das Werk lässt mehrere Interpretationen zu. – Dzieło dopuszcza wiele interpretacji.

Die Vorgänge lassen den Schluss zu, dass der Versuch gelungen ist. – Procesy pozwalają wysnuć wniosek, że eksperyment się powiódł.
Die Wetterverhältnisse lassen kein höheres Tempo zu. – Warunki pogodowe nie pozwalają na szybsze tempo.