Kolejnym przyimkiem łączącym się z biernikiem (der Akkusativ) jest „um”. Oto przedstawiam Wam jego zastosowania:

1. oznacza ruch okrężny w stosunku do leżącego w środku punktu odniesienia:

um das Haus herum – wokół domu

um den Tisch herum – wokół stołu

Jak widać, „um” często występuje w połączeniu z „herum”.

um die Sonne kreisen – krążyć wokół Słońca

Die Erde kreist um die Sonne. – Ziemia krąży wokół Słońca.

um die Welt reisen – podróżować dookoła świata

das Segeln um die Welt – żeglowanie dookoła świata

um ein Hindernis herumfahren – objechać przeszkodę

sich um seine eigene Achse drehen – kręcić się wokół własnej osi

um die Ecke – za rogiem

um die Ecke biegen – skręcić za rogiem

etwas dreht sich um etwas / jemanden – coś kręci się wokół czegoś / kogoś

Mein Leben dreht sich um die Arbeit. – Moje życie kręci się wokół pracy.

den Arm um jemanden legen – objąć kogoś ramieniem

die Gegend um Berlin – okolica Berlina

2. oznacza, że coś znajduje się lub zaczyna znajdować się w położeniu otaczającym środek / wnętrze:

eine Kette um den Hals tragen – nosić łańcuszek wokół szyi

um das Lagerfeuer sitzen – siedzieć wokół ogniska

sich um einen Tisch setzen – usiąść wokół stołu

Ringe um die Augen haben – mieć podkrążone oczy

 eine Binde um den Arm – temblak wokół ramienia

der Zaun um den Garten – płot wokół ogrodu

eine Mauer um das Gelände – mur wokół terenu

um die Burg läuft ein Festungsgraben – dookoła zamku biegnie fosa

 

3. „um + sich” oznacza czyn lub myślenie wychodzące od punktu środkowego i wywierające wpływ we wszystkie strony, np.:

um sich schlagen – rzucać się

um sich greifen – rozprzestrzeniać się

Die Epidemie hat sehr schnell um sich gegriffen. – Epidemia bardzo szybko się rozprzestrzeniała.

mit Geld um sich werfen – szastać pieniędzmi

4. określa dokładny punkt czasowy:

um 17 Uhr – o 17:00

um 18:30 – o 18:30

um Mitternacht – o północy

5. określa również punkt czasowy, który jest mniej dokładny, a także wartość np.:

um Ostern – około Wielkanocy

um die Mittagszeit – mniej więcej w porze południa

um die 100 Euro kosten – kosztować około 100 euro

so um den 20. Juni – około 20 czerwca, mniej więcej 20 czerwca

6. oznacza, że coś się kończy:

Die Zeit ist um. – Czas upłynął.

Die Pause ist um. – Przerwa się skończyła.

wenn die nächsten Monate um sind – kiedy następne miesiące upłyną

7. oznacza regularną zmianę:

einen Tag um den anderen – co drugi dzień (inaczej: jeden zweiten Tag)

8. oznacza nieprzerwany ciąg:

Tag um Tag – dzień za dniem

Schritt um Schritt – krok za krokiem

Woche um Woche – tydzień za tygodniem

Woche um Woche verging – mijał tydzień za tygodniem

Zentimeter um Zentimeter – centymetr po centymetrze

9. służy do podania różnicy w kwocie, w ilości:

einen Preis um die Hälfte reduzieren – obniżyć cenę o połowę

die Hose um 5 cm kürzen – skrócić spodnie o 5 cm

sich um 10 Minuten verspäten – spóźnić się o 10 minut

um 10 cm größer sein – być wyższym o 10 cm

um zwei Jahre älter sein – być o dwa lata starszym

sich um ein paar Tage verschätzen – pomylić się o parę dni

um einiges besser sein – być nieco lepszym

10. służy do podania stosunku do dopełnienia albo przydawki w zależności od pewnych słów, np.:

um Hilfe bitten – prosić o pomoc

der Kampf um Freiheit – walka o wolność

um etwas losen – ciągnąć losy o coś, losować o coś

um etwas würfeln – grać w kości o coś

um Geld würfeln – grać w kości na pieniądze

um etwas wetten – zakładać się o coś

Worum wetten wir? – O co się założymy?

mit jemandem um 50 Euro wetten – zakładać się z kimś o 50 euro

jemanden um Schlaf bringen – wyrwać kogoś ze snu

jemanden ums Leben bringen – pozbawić kogoś życia

die Bitte um etwas – prośba o coś

die Sorge um jemanden – zmartwienie o kogoś

um etwas besorgt sein – martwić się o coś

das Wissen um die Katastrophe – wiedza o katastrofie

der Skandal um… – skandal wokół czegoś

froh um etwas sein – cieszyć się z czegoś

um keinen Preis – za żadną cenę

was um alles in der Welt…? – co u diabła…?

Was um alles in der Welt hattet ihr vor? – Co u diabła zamierzaliście?