utworzone przez Magdalena Welter | 16 maj 2018 | Gramatyka, zagadki językowe
Kilka dni temu na Facebooku pojawiła się następująca zagadka językowa:
I odpowiedź:
Dlaczego odpowiedź B jest prawidłowa?
Chodzi tutaj o tzw. „substantivierte Adjektive”. Już wyjaśniam 🙂
Rodzaj męski:
Nominativ: der Angestellte
Genitiv: des Angestellten
Dativ: dem Angestellten
Akkusativ: den Angestellten
Rodzaj żeński:
Nominativ: die Angestellte
Genitiv: der Angestellten
Dativ: der Angestellten
Akkusativ: die Angestellte
Jak możemy zauważyć, końcówki odmiany tych rzeczowników pokrywają się z końcówkami odmiany przymiotnika. To „zjawisko” to przymiotnikowa odmiana innych części mowy.
Słowo „der Angestellte” pochodzi od „angestellt”. Inne przykłady: der Beamte, der Arme, der Bekannte, der Verwandte.
Również w liczbie mnogiej mamy końcówki odmiany odpowiadające końcówkom przymiotnika po rodzajniku określonym:
Nominativ: die Angestellten
Genitiv: der Angestellten
Dativ: den Angestellten
Akkusativ: die Angestellten
Po rodzajniku nieokreślonym musimy również zachować odpowiednie końcówki.
Odmiana dla rodzaju męskiego liczby pojedynczej:
Nominativ: ein Beamter
Genitiv: eines Beamten
Dativ: einem Beamten
Akkusativ: einen Beamten
I liczba mnoga (bez rodzajnika, gdyż w liczbie mnogiej rodzajnik nieokreślony nie istnieje):
Nominativ: Beamte
Genitiv: Beamter
Dativ: Beamten
Akkusativ: Beamte
utworzone przez Magdalena Welter | 6 lut 2018 | Gramatyka, zagadki językowe
Wczoraj zamieściłam na Facebooku kolejne pytanie z serii „zagadki językowe”:
Natomiast dzisiaj pojawiła się odpowiedź:
Wyjaśnienia do zagadek językowych na Facebooku znajdziecie pod etykietą „zagadki językowe”:
Zagadki językowe
Dlaczego prawidłowa jest odpowiedź B, chociaż przecież uczymy się, że w czasie Perfekt używamy czasownika „fahren” wraz z czasownikiem posiłkowym „sein”?
Owszem, tak jest, ale dopóki nie używamy dopełnienia w bierniku.
W zdaniu „Er hat mich nach Hause gefahren“ występuje dopełnienie w bierniku. Jest nim „mich” (on odwiózł mnie do domu. „Mich”, czyli kogo, co?).
Podam Wam więcej przykładów:
- mit dem Auto fahren – jechać samochodem
Ich bin mit dem Auto nach Deutschland gefahren. – Pojechałam samochodem do Niemiec.
das Auto fahren – prowadzić samochód
Dopełnieniem w bierniku jest „das Auto”, więc w czasie Perfekt powiemy:
Ich habe das Auto gefahren. – Prowadziłam samochód.
- mit dem Flugzeug fliegen – lecieć samolotem
Wohin bist du dieses Jahr mit dem Flugzeug geflogen? – Dokąd poleciałeś w tym roku samolotem?
das Flugzeug fliegen – prowadzić samolot
Dopełnieniem w bierniku jest „das Flugzeug”.
Der Pilot hat 3 Stunden das Flugzeug geflogen. – Pilot prowadził samolot przez 3 godziny.
- schnell laufen – szybko biegać
Sie ist sehr schnell nach Hause gelaufen. – Ona bardzo szybko pobiegła do domu.
einen Rekord laufen – ustanowić rekord w bieganiu
einen Rekord – dopełnienie w bierniku
Sie hat einen Rekord gelaufen. – Ona ustanowiła rekord w bieganiu.
W tym wypadku często mówi się również: Sie ist einen Rekord gelaufen.
- in/an der Sonne schmelzen – topić się w słońcu
Der Schnee ist in der Sonne geschmolzen. – Śnieg roztopił się w słońcu.
den Schnee schmelzen – roztopić śnieg
den Schnee – dopełnienie w bierniku
Die Sonne hat den Schnee geschmolzen. – Słońce roztopiło śnieg.
utworzone przez Magdalena Welter | 5 lut 2018 | Gramatyka, zagadki językowe
Ostatnio zamieściłam na Facebooku następujące pytanie:
Wczoraj ukazała się odpowiedź:
Biernik (Akkusativ) będę oznaczać na niebiesko, celownik (Dativ) na czerwono.
Dlaczego odpowiedź B jest prawidłowa? Przyjrzyjmy się temu zdaniu:
Ich gebe meiner Mutter Blumen. – Daję mojej mamie kwiaty.
Widoczne są tutaj dopełnienia rzeczownikowe w celowniku (Dativ) i bierniku (Akkusativ):
meiner Mutter –> wem? (komu daję kwiaty? – celownik)
Blumen –> wen? was? (kogo, co daję? – biernik)
Co dzieje się, kiedy dopełnienia rzeczownikowe chcemy zastąpić zaimkami osobowymi?
Musimy pamiętać o tym, że stosując dwa zaimki osobowe, dopełnienie zaimkowe w bierniku występuje przed dopełnieniem w celowniku. Stąd przekształcone zdanie wygląda następująco:
Ich gebe sie ihr (daję je jej), gdzie:
sie – Blumen
ihr – meiner Mutter
Dodam jeszcze, że biernik występuje przed celownikiem, kiedy stosujemy zaimek osobowy w bierniku:
Ich gebe meiner Mutter Blumen. –> Ich gebe sie meiner Mutter. (meiner Mutter jest dopełnieniem rzeczownikowym w celowniku)
tłumaczenie: Daję mojej mamie kwiaty –> Daję je mojej mamie.
Co dzieje się, kiedy używamy zaimka osobowego w celowniku? Wtedy kolejność dopełnień pozostaje taka sama jak w zdaniu początkowym:
Ich gebe meiner Mutter Blumen. –> Ich gebe ihr Blumen. (Blumen jest dopełnieniem rzeczownikowym w bierniku)
tłumaczenie: Daję mojej mamie kwiaty. –> Daję jej kwiaty.
utworzone przez Magdalena Welter | 23 sty 2018 | Aktualności, Gramatyka, zagadki językowe
Wczoraj zamieściłam na Facebooku następującą zagadkę językową:
Dzisiaj pojawiła się odpowiedź:
Odpowiedź „auf das Bett” jest prawidłowa, ponieważ na pytanie „wohin?” odpowiada biernik (Akkusativ). Dodatkowo biernik związany jest z ruchem. Kiedy coś dokądś kładę, to wykonuję ruch.
Przypominam odmianę rodzajników określonych i nieokreślonych w bierniku:
M – den / einen
F – die / eine
N – das / ein
PL – die / –
Odpowiadając na pytanie „wohin?”, które jest związane z ruchem, używamy biernika. Dla uczniów często jest to trudne, bo często nasuwa się pytanie „Gdzie idziesz?”, „Gdzie siadamy?”, „Gdzie mam to postawić?” (mylące, ponieważ na pytanie „gdzie?” w języku niemieckim odpowiada celownik). Jednak czasowniki „iść”, „siadać”, „postawić” są związane z ruchem i musimy się tu przestawić na myślenie po niemiecku, na odpowiadanie na pytanie „dokąd?”
Przygotowałam dla Was trochę przykladów:
Kannst du ans Telefon gehen? – Możesz podejść do telefonu? (an das Telefon)
Setzen wir uns an den Tisch! – Usiądźmy do stołu!
Gehst du auf das Fest? – Idziemy na uroczystość?
Fahren wir aufs Land! – Pojedźmy na wieś! (auf das Land)
Stell den Koffer hinter das Sofa! – Postaw walizkę za sofę!
Das Buch ist hinter das Regal gefallen. – Książka wpadła za regał.
Bald fahre ich ins Ausland. – Wkrótce jadę zagranicę. (in das Ausland)
Er stellt den Schrank neben das Sofa. – On stawia szafę obok sofy.
Ich hänge die Lampe über den Tisch. – Wieszam lampę nad stół.
Der Hund hat sich unter den Tisch gelegt. – Pies położył się pod stół.
Der Tisch kommt vor das Sofa. – Stół stanie przed sofą.
Setz dich zwischen mich und meinen Bruder! – Usiądź między mną a moim bratem!
Akkusativ zaznaczyłam pogrubioną czcionką.
Dodam jeszcze, że przyimki, które pojawiły się w powyższych zdaniach (an, auf, hinter, in, neben, über, unter, vor, zwischen) to tzw. Wechselpräpositionen, które w zależności od zadanego pytania łączą się zarówno z celownikiem („wo?”), jak i z biernikiem („wohin?”).
utworzone przez Magdalena Welter | 19 sty 2018 | Gramatyka, zagadki językowe
Wczoraj zamieściłam na Facebooku następującą zagadkę językową:
Dzisiaj przygotowałam dla Was odpowiedź, dlaczego w zdaniu „Er hat mir gesagt, dass er hat lernen müssen” czasownik odmieniony, czyli „hat” nie występuje na końcu zdania, lecz przed dwoma bezokolicznikami.
Reguła jest następująca: Jeśli w czasie Perfekt czasownik modalny występuje wraz z innym czasownikiem, to w zdaniu podrzędnym czasownik posiłkowy (czyli czasownik odmieniony) występuje przed dwoma bezokolicznikami.
Tutaj kilka przykładów:
Ich habe gefragt, ob er in die Berge hat fahren wollen.
Er hat erwähnt, dass sie die Wohnung haben verkaufen wollen.
Sie hat gemeint, dass ich habe kommen können.
Die Lehrerin hat gesagt, dass wir neue Vokabeln haben lernen müssen.
Należy jednak dodać, że taka konstrukcja jest rzadko spotykana, Niemcy jej unikają. Czasowników modalnych najczęściej używa się w czasie Präteritum, więc lepiej jest powiedzieć:
Ich habe gefragt, ob er in die Berge fahren wollte.
Er hat erwähnt, dass sie die Wohnung verkaufen wollten.
Sie hat gemeint, dass ich kommen konnte.
Die Lehrerin hat gesagt, dass wir neue Vokabeln lernen mussten.
Tak jak wspomniałam, reguła opisana na początku dotyczy sytuacji, kiedy oprócz czasownika modalnego w zdaniu mamy jeszcze drugi czasownik. Jeśli czasownik modalny występuje samodzielnie, to używamy imiesłowu czasu Perfekt:
Ich habe gefragt, ob er das gewollt hat.
Sie hat festgestellt, dass sie dieses Wetter gemocht hat.
Ich habe es gewollt, aber nicht gekonnt.
Warum hast du viel gearbeitet? Weil ich gemusst habe.
Warum bist du nicht ausgegangen? Weil ich nicht gedurft habe.
W tym wypadku również częściej stosowany jest czas Präteritum:
Ich habe gefragt, ob er das wollte.
Sie hat festgestellt, dass sie dieses Wetter mochte.
Ich wollte es, aber konnte nicht.
Warum hast du viel gearbeitet? Weil ich musste.
Warum bist du nicht ausgegangen? Weil ich nicht durfte.
utworzone przez Magdalena Welter | 16 sty 2018 | Aktualności, Gramatyka, zagadki językowe
Dzisiaj przygotowałam dla Was krótki wpis gramatyczny. Temat to zaimki dzierżawcze i przeczenie „kein” bez rzeczownika.
Przedwczoraj na stronie „Niemiecki po ludzku” na Facebooku zamieściłam następujące pytanie:
Dzisiaj zamieściłam odpowiedź:
Dlaczego w zdaniu „Ich habe ein Haus, aber er hat keins“ zaimek „keins“ jest poprawny? Dlaczego nie „kein“? Już wyjaśniam 😊
Dzieje się tak ze względu na to, że w zdaniu tym nie powtarzamy rzeczownika. Można by oczywiście powiedzieć: „Ich habe ein Haus, aber er hat kein Haus“. Tutaj jednak chcemy uniknąć powtarzania rzeczownika.
Reguła jest następująca: jeśli zaimek dzierżawczy, rodzajnik nieokreślony lub przeczenie „kein” występuje bez rzeczownika, to zaimek przyjmuje końcówkę rodzajnika określonego.
Podobnie rzecz wygląda więc z zaimkami dzierżawczymi:
Mianownik w liczbie pojedynczej: meiner – meine – meins
Hast du noch Urlaub? Meiner ging schon zu Ende.
Dein Auto ist so schön wie seins.
Du leihst das Auto meines Vaters. Und ich deins.
Mein Hund bellt nachts. Und deiner?
Ich habe meinen Regenschirm gefunden. Und wo ist ihrer?
Das ist ihr Sohn und da steht unserer.
Wessen Auto steht vorne? Ist es Ihres, Herr Müller?
Ja, es ist meins.
I z rodzajnikami nieokreślonymi:
Hast du einen Stift? Ja, ich habe einen.
Hat sie ein Kind? Ja, sie hat eins.
Suchst du einen Bleistift? Hier ist einer!
I jeszcze kilka przykładów z „kein”:
Hast du einen Hund? Wir haben keinen.
Suchst du ein Messer? Hier sehe ich keins.
Hast du eine Schwester? Ich habe keine.
Jeśli ktoś z Was ma pytania do tego tematu, to można je zadawać w komentarzu lub na Facebooku.
