Dzisiaj przygotowałam dla Was post o zastosowaniach przyimka „mit”. Z kategorii gramatycznej kolejne będą posty o przyimkach „samt”, „mitsamt” oder „nebst”.


Przyimek mit:

1. Wyraża współdziałanie,  w danej czynności z jedną lub więcej osobami:

Sie ist mit mir in die Stadt gegangen. – Poszła ze mną do miasta.
Willst du mit uns ins Kino gehen? – Czy chcesz iść z nami do kina?

2. Wyraża wzajemność w danej czynności:

sich mit jemandem unterhalten – rozmawiać z kimś
mit jemandem streiten – kłócić się z kimś

3. Wyraża przynależność:

ein Computer mit Internetzugang – komputer z dostępem do Internetu
eine Familie mit Kindern – rodzina z dziećmi
ein Buch mit einem interessanten Anhang – książka z ciekawym suplementem

4. Wyraża włączenie czegoś do czegoś, uwzględnienie:

eine Flasche mit Pfand – butelka z fantem
ein Zimmer mit Bad – pokój z łazienką

5. Wyraża, że dana rzecz coś zawiera:

eine Villa mit 15 Zimmern – willa z 15 pokojami
eine Flasche mit Wasser – butelka z wodą

6. Wyraża okoliczności towarzyszące, sposób wykonania danej czynności:

mit Appetit essen – jeść z apetytem
mit Fieber im Bett liegen – leżeć z gorączką w łóżku
etwas mit Absicht tun – robić coś celowo (umyślnie)

7. Wyraża środek pomocniczy, materiał, z którego pomocą dana czynność jest wykonywana:

die Hände mit Seife waschen – myć ręce mydłem
mit der U-Bahn fahren – jechać metrem
mit dem Boot fahren – płynąć łodzią
alles mit Butter kochen – gotować wszystko z masłem (z użyciem masła)
jeden Nachtisch mit Zucker zubereiten – każdy deser przygotowywać z cukrem

8. Wyraża pewien ogólny związek pomiędzy czasownikiem a dopełnieniem:

Was ist los mit dir? – Co się z tobą dzieje?
langsam voran mit der Arbeit gehen – powoli postępować z pracą (robić powolne postępy)
es geht bergab mit ihnen – oni mają się coraz gorzej
Raus mit dir! – Wynoś się!

9. Jest często częścią przydawki przyimkowej:

er mit seinen komischen Hobbys – on ze swoimi dziwnymi hobby
Der ist verrückt mit seinen vielen Autos. – On ze swoimi wieloma samochodami jest szalony.

10. Określa równoczesny bieg dwóch rzeczy:

mit der Strömung rudern – wiosłować wraz z prądem
mit der Zeit gehen – iść z czasem

11. Określa zakończenie procesu, wydarzenia w pewnych kontekstach: 

mit (dem) Einbruch der Dunkelheit (można też powiedzieć: bei Einbruch der Dunkelheit) – wraz z nastaniem ciemności
Mit 29 (Jahren) bin ich selbstbewusster. – W wieku 29 lat jestem bardziej pewna siebie.
mit 90 Jahren sterben – umrzeć w wieku 90 lat
Mit dem heutigen Tag hat sich vieles geändert. – Wraz z dzisiejszym dniem wiele się zmieniło.

Należy dodać, że przyimek „mit” bardzo często wyraża polski narzędnik, który odpowiada na pytania „kim? czym?” 

„Mit” łączy się z celownikiem, dlatego też powiemy:

mit einem Kuli schreiben – pisać długopisem
die Schokocreme mit einem Löffel verrühren – mieszać krem czekoladowy łyżką
mit dem Auto fahren – jechać samochodem
mit der U-Bahn fahren – jechać metrem
mit dem Zug reisen – podróżować pociągiem
Fotos mit einem neuen Fotoapparat machen – robić zdjęcia nowym aparatem
Brot mit einem Messer schneiden – kroić chleb nożem