Pamiętacie akcję „Zusammen można więcej”? Co jakiś czas – staramy się co miesiąc lub co dwa – organizujemy (ja i kilka innych germanistek) mini projekt skupiony wokół wybranego przez nas zagadnienia. Tym razem temat przewodni to oczywiście święta 🙂
Tutaj znajdziecie moje dotychczasowe posty z cyklu Zusammen można więcej: wejdź tu
Dzisiaj przygotowałam dla Was post o typowych szwajcarskich potrawach – raclette i fondue, które bardzo popularne są również więcej i bez których coraz więcej Niemców nie może sobie wyobrazić Bożego Narodzenia.
Co ciekawe, oba słowa mogą mieć dwa rodzajniki:
die / das Fondue
die / das Raclette
Pod hasłem fondue najczęściej rozumie się Käsefondue (istnieje też Schokoladenfondue albo Fleischfondue).
DUDEN tak definiuje fondue:
(schweizerisches) Gericht, bei dem kleine Stücke Brot bei Tisch in eine durch Erhitzen flüssig gehaltene Mischung von Hartkäse, Weißwein, Kirschwasser und Gewürzen getaucht und dann gegessen werden; Käsefondue
das Gericht – danie, potrawa
kleine Stücke Brot – małe kawałki chleba
das Erhitzen – podgrzewanie
der Hartkäse – ser twardy
das Kirschwasser – wiśniówka
die Gewürze – przyprawy
tauchen – zanurzać
die Fonduegabel – widelec do fondue
A co to jest raclette?
Raclette – schweizerisches Gericht, bei dem die Essenden Hartkäse schmelzen lassen und die weich gewordene Masse nach und nach auf einen Teller abstreifen
Hartkäse schmelzen lassen – topić ser twardy
nach und nach – stopniowo
die weich gewordene Masse auf einen Teller abstreifen – zdejmować / nabierać miękką masę na talerz
der Racletteofen – piecyk do raclette
der Raclette-Grill – grill do raclette
Co podaje się do raclette?
saure Gurken – kiszone ogórki
Essigzwiebel – cebula w occie
Senffrüchte
– owoce w syropie musztardowym
Tomaten – pomidory
Pfeffer aus der Mühle – pieprz z młynka
Warto zauważyć, że słowo Raclette oznacza nie tylko potrawę, ale i specjalny grill do jej przygotowania. Poza tym jest to również rodzaj sera.
Jak przygotować perfekcyjne fondue?
A co przygotowały dla Was inne germanistki?
Aleksandra z bloga Niemiecka sofa napisała o Christkind – tradycji z Norymbergi:
Dzisiaj mam dla Was coś fajnego 🙂 Rozpoczynam mini projekt z serią „Typisch!?” przygotowaną przez Goethe-Institut. Wielu z Was zapewne ją zna. Na dzisiaj mam dla Was słownictwo i zwroty z odcinka numer 1, szykujcie się na kolejne 🙂 To kolejny post z serii „Niemiecki w pracy”, wszystkie znajdziecie tutaj
Na samym dole znajdziecie PDF do pobrania 🙂
Link do odcinka numer 1:
das Vorstellungsgespräch – rozmowa kwalifikacyjna
Te pytania Javier zadaje sobie przed rozmową:
Habe ich den richtigen Anzug an? – Czy mam na sobie właściwy garnitur?
Sitzt die Krawatte? – Czy krawat dobrze leży?
Habe ich eigentlich alle Unterlagen dabei? – Czy mam przy sobie wszystkie dokumenty?
nervös sein (war, ist gewesen) – być zdenerwowanym
alle Unterlagen dabei haben (hatte, hat gehabt) – mieć przy sobie wszystkie dokumenty
Entschuldigen Sie die Verspätung. – Proszę wybaczyć spóźnienie / przepraszam za spóźnienie.
Ich wurde aufgehalten. – Coś mnie zatrzymało. (dosłownie: zostałam zatrzymana)
die Fächerkombination – kombinacja przedmiotów (którą wybiera się na niemieckich uniwersytetach)
vielversprechend – dobrze zapowiadający się, bardzo obiecujący
die Entwicklungsabteilung – dział rozwoju
etwas in der Praxis anwenden (wendete an, hat angewendet / wandte an, hat angewandt) – zastosować coś w praktyce
das Ingenieurwesen – inżynieria
von den Besten lernen (lernte, hat gelernt) – uczyć się od najlepszych
sich Zeit lassen (ließ, hat gelassen) – nie spieszyć się (dosłownie: zostawić sobie czas)
Lass dir Zeit! – Nie spiesz się!
die Stärken – mocne strony
Ich bin ein guter Teamplayer. – Dobrze pracuję w zespole. (dosłownie: Jestem dobrym graczem w zespole).
die Gehaltsvorstellungen – wyobrażenia dot. pensji
Geld fordern (forderte, hat gefordert) – żądać pieniędzy
eine unangenehme Frage – nieprzyjemne pytanie
verregnet – deszczowy
das verregnete Deutschland – deszczowe Niemcy
Blickkontakt halten (hielt, hat gehalten) – utrzymywać kontakt wzrokowy
Ich weiß nicht mal, wo ich heute Nacht unterkomme.– Nawet nie wiem, gdzie będę spał dzisiaj w nocy.
unterkommen – znaleźć nocleg (Unterkunft finden)
die Unterkunft – zakwaterowanie
Pytania, które padają podczas rozmowy:
Warum wollen Sie Ihre Karriere gerade bei uns starten?
Wie sind denn Ihre Gehaltsvorstellungen?
Wo sehen Sie sich in 5 Jahren?
Warum wollten Sie gerade ins verregnete Deutschland kommen?
Przyszedł czas na kolejny post z serii „Zusammen można więcej” (wszystkie znajdziecie tutaj). Jest to akcja, w której oprócz mnie bierze udział kilka innych germanistek. Przygotowujemy dla Was posty na wybrany temat. Tym razem wszystko kręci się wokół jesieni 🙂 Ja przygotowałam dla Was wpis o tym, jaka jest pogoda jesienią – jak ją opisać po niemiecku oczywiście!
Wie ist das Wetter im Herbst? – Jaka jest pogoda jesienią?
leichter Frost – przymrozek
Es ist frostig. – Jest mroźno.
das Glatteis – gołoledź
Am Himmel sind Wolken. – Na niebie są chmury.
der Nebel – mgła
Es ist neblig. – Jest mgliście.
der Niederschlag, die Niederschläge – opad, opady
der Regen – deszcz
Es regnet. – Pada deszcz.
Es gießt in Strömen. – Leje jak z cebra.
der Schnee – śnieg
Es schneit. – Pada śnieg.
das Unwetter – bardzo zła pogoda
die Kälte – zimno
Es ist kalt. – Jest zimno.
Es ist frisch. – Jest chłodno.
Es ist kühl. – Jest chłodno.
der Wind – wiatr
Es ist windig. – Jest wietrznie.
Es weht. – Wieje.
die Wolke – chmura
Es ist wolkig / bewölkt. – Jest pochmurnie.
UWAGA! Zwróć uwagę na podmiot bezosobowy es. W zdaniach opisujących zjawiska związane z pogodą i naturą w języku polskim nie ma podmiotu, natomiast język niemiecki jest językiem, w którym podmiot jest obowiązkowy:
Es ist kalt. – Jest zimno.
Es ist warm. – Jest ciepło.
Heute ist es frostig. – Dzisiaj jest mroźno.
Es ist hell. – Jest jasno.
Es ist dunkel. – Jest ciemno.
Oto linki do związanych z jesienią wpisów moich koleżanek germanistek:
Ostatnio w ramach współpracy z wydawnictwem Edgard otrzymałam wydaną niedawno grę – „Bójka na słówka. Gra do nauki niemieckiego”. Na blogu pojawi się więcej propozycji dla nauczycieli pod etykietą „gry do niemieckiego”.
Bójka na słówka to wciągająca gra, dzięki której nauczysz się nowych, przydatnych słówek w języku niemieckim, a także poprawisz spostrzegawczość i refleks. W pudełku znajdziesz kolorowe karty z zabawnymi ilustracjami, minisłowniczek obrazkowy, wyrażenia przydatne podczas rozgrywki oraz instrukcję. Bójka na słówka umożliwia aż 3 warianty gry, dzięki czemu szybko się nie znudzi. Gra nadaje się zarówno dla początkujących i bardziej zaawansowanych i zawiera dwa zestawy słownictwa, dzięki którym opanujesz blisko 200 wyrazów. Szukaj wspólnych elementów na kartach i wygrywaj!
Z Bójką na słówka: ćwiczysz swój niemiecki, rozwijasz spostrzegawczość i refleks, zapamiętujesz blisko 200 niemieckich słówek i doskonale się bawisz!
W zestawie:
105 kart z kolorowymi ilustracjami
słowniczek obrazkowy
przydatne zwroty i wyrażenia
blisko 200 słówek
17 kategorii tematycznych, takich jak: dom, części ciała, kuchnia, transport, czas wolny, szkoła, miasto, zwierzęta, uczucia i inne
2 zestawy słówek na dwóch poziomach zaawansowania
3 warianty gry
czas gry: 10-15 minut
liczba graczy: 2-8
Tak wyglądają karty (wersja purpurowa):
Tak wyglądają karty ze słowniczkiem:
Dodatkowo są jeszcze karty ze zwrotami praktycznymi przy graniu.
Karty są podzielone na dwa zestawy: łatwiejszy (kolor purpurowy) i trudniejszy (kolor pomarańczowy).
W instrukcji jest kilka propozycji gier: Familie, Aufwarmung, In der Mitte oraz Ich bin schneller.
Każdy sposób grania jest dokładnie, zrozumiale opisany.
Gra kosztuje 39,90 zł. Moim zdaniem to dobra cena, ponieważ:
karty są dobrej jakości
mamy urozmaicone słownictwo, a słowniczek pomaga powtórzyć potrzebne słówka przed rozpoczęciem gry
kilka propozycji grania ułatwia pracę nauczycielowi
od początku mojej pracy w zawodzie nauczyciela często używałam gier na lekcjach i od tej pory będę używać również tej
mam już kilka pomysłów na inne użycie kart, a Wy?
Tak jak wspomniałam na początku, będę dla Was miała więcej propozycji nauki z grami pod etykietą „gry do niemieckiego”. Mam nadzieję, że dzisiejszy początek Wam się podobał 🙂
Kiedy prowadzę lekcje przez komunikatory internetowe, zdarza mi się obserwować u moich uczniów niepewność w witaniu i żegnaniu się na kursie. Co powiedzieć po niemiecku na powitanie i na pożegnanie?
Jak więc to zrobić? Poniższe zwroty przydadzą się Wam wielu sytuacjach:
Tak można ładnie się przywitać:
Wie geht es dir / Ihnen? – Co słychać u ciebie / pani/pana?
Wie läuft’s? – Jak leci?
Was macht die Arbeit? – Co słychać w pracy?
Wie geht es deiner / Ihrer Familie? – Co słychać u twojej / pani/pana rodziny?
Wie geht es deinem / Ihrem Kind? – Co słychać u twojego / pani/pana dziecka?
Wie geht es deinen / Ihren Kindern? – Co słychać u twoich / pani/pana dzieci?
Wie war dein / Ihr Wochenende? – Jaki był twój / pani/pana weekend?
Wie war die letzte Woche? – Jaki był ostatni tydzień?
Was hast du / haben Sie so gemacht? – Co porabiałeś? / Co pan/pani porabiał(a)?
A to można powiedzieć na pożegnanie:
Ich danke dir / Ihnen für die Stunde (Deutschstunde) / für den Kurs. – Dziękuję tobie / pani/panu za lekcję (lekcję niemieckiego) / za kurs.
Danke für alle Tipps von heute. – Dziękuję za wszystkie wskazówki z dzisiaj.
Ich bedanke mich bei dir / bei Ihnen. – Dziękuję ci / pani/panu.
Bis zum nächsten Mal! – Do następnego razu!
Bis zur nächsten Stunde! – Do następnej lekcji!
Mach’s gut! – Trzymaj się!
Machen Sie es gut! – Niech się pan/pani trzyma!
Ich wünsche dir / Ihnen… – Życzę tobie / pani/panu:
– einen schönen Tag / Nachmittag / Abend / Urlaub – miłego dnia / popołudnia / wieczoru / urlopu
– eine schöne Woche – miłego tygodnia
– ein schönes Wochenende – miłego weekendu
– viel Spaß – dobrej zabawy
– viel Erfolg – powodzenia
9) Wir sehen uns am Montag / nächste Woche. – Widzimy się w poniedziałek / w następnym tygodniu.
10) Wir hören uns am Montag / nächste Woche. – Słyszymy się w poniedziałek / w następnym tygodniu.
W serii „Niemiecki w 5 minut” (wszystkie posty tutaj) czas na słówko „oder”. Niedawno ktoś mnie o nie zapytał, więc tutaj postanowiłam omówić ten temat.
Dlaczego słówko oder czasami występuje na końcu zdania?
Słówko oder nie oznacza tylko lub/albo. Bardzo często występuje na końcu zdania. Zobaczmy, co wtedy oznacza:
Das schmeckt gut, oder? – To jest smaczne, prawda?
Kończąc w ten sposób pytanie, szukamy potwierdzenia dla swoich słów.
Du wohnst hier, oder? – Ty mieszkasz tutaj, czy nie?
Można użyć również nicht wahr:
Das Wetter ist schön, nicht wahr? – Pogoda jest ładna, czyż nie?
Der Ausblick ist herrlich, nicht wahr? – Widok jest wspaniały, czyż nie?
Kończąc wypowiedź za pomocą oder lub nicht wahr skłaniamy rozmówcę do reakcji 🙂
Wracam do serii „Niemiecki w 5 minut” (wszystkie posty tutaj). Ostatnio przez problemy zdrowotne niestety została przeze mnie zaniedbana, ale mam nadzieję, że teraz znowu będzie się ukazywać bez żadnych przeszkód w każdy wtorek.
Grafiki, które tutaj widzicie, pochodzą z mojego Instagrama. Mam nadzieję, że obserwujecie mnie tam 🙂 Nazwa profilu to: niemieckipoludzku
Na samym dole jak zawsze znajdziecie do pobrania plik pdf 🙂
Zasada ADUSO – szyk prosty
Szyk prosty obowiązuje po następujących spójnikach:
A – aber
D – denn
U – und
S – sondern
O – oder
Co to jest „szyk prosty”?
Szyk prosty oznacza, że po spójniku występuje najpierw podmiot, a potem orzeczenie.
W serii „Niemiecki w 5 minut” (wszystkie posty tutaj) czas na kolejny temat ze słownictwem potrzebnym, aby reagować w trudnych sytuacjach. Czasami ktoś szuka zaczepki i widać, że chce się pokłócić. Co można wtedy powiedzieć?
Poniższe zwroty są malutką częścią 19-ego modułu mojego kursu online „Szkoła płynnego mówienia B1/B2”, który odbył się w dniach 10-30 czerwca 2019. Kolejna edycja kursu odbędzie się we wrześniu.
Czasownik streiten ma dwie rekcje i również dwa inne znaczenia:
mit jemandem um (Akk.) etwas streiten – sprzeczać się z kimś o coś
mit jemandem über etwas streiten – rozprawiać z kimś o czymś
Die Kinder streiten um das Spielzeug. – Dzieci sprzeczają się (kłócą się) o zabawkę.
Warum streitet ihr über die Angelegenheit? – Dlaczego rozprawiacie o tej sprawie?
Kiedy czasownik streiten jest zwrotny, a kiedy nie? Jest malutka różnica w znaczeniu:
mit jemandem um etwas streiten – sprzeczać się z kimś o coś
sich streiten – kłócić się
Co więc powiedzieć, kiedy ktoś szuka zaczepki? Oto przykładowe zwroty:
Lass mich in Ruhe! – Zostaw mnie w spokoju!
Lass mich in Ruhe arbeiten! – Pozwól mi w pracować w spokoju!
Sprechen wir darüber! – Porozmawiajmy o tym!
Lass uns darüber sprechen! – Porozmawiajmy o tym!
Es macht keinen Sinn, zu streiten. – Nie ma sensu się kłócić.
Suchen wir einen Streitschlichter? – Poszukamy mediatora?
Wenn wir weiter um Kleinigkeiten streiten, wird die Arbeit nicht erledigt. – Jeśli dalej będziemy kłócić się o drobnostki, praca nie będzie wykonana.
Kannst du nicht einen Moment warten? Ich kann nicht alles auf einmal machen. – Czy nie możesz poczekać chwili? Nie mogę zrobić wszystkiego naraz.
Warum machst du mir Vorwürfe? Du bist auch nicht perfekt. – Dlaczego robisz mi wyrzuty? Ty też nie jesteś doskonały.
Ein Streit hilft uns nicht. – Kłótnia nam nie pomoże.
Warum machst du aus einer Mücke einen Elefanten? – Dlaczego robisz z igły widły?
Ich habe doch nur einen kleinen Fehler gemacht. Davon geht die Welt nicht unter. – Popełniłam przecież tylko mały błąd. Od tego świat się nie zawali.
Ich lasse mich nicht provozieren. – Nie dam się sprowokować.
Co powiedzieć, kiedy ktoś nas w jakiś sposób obraża?
Zwroty są malutką częścią modułu 4 mojego kursu „Szkoła płynnego mówienia B1/B2”, który rozpoczął się 10 czerwca. Tam temat został bardzo rozbudowany.
Kolejna edycja kursu odbędzie się w październiku.
Warum beleidigst du mich? – Dlaczego mnie obrażasz?
Warum machst du das? Geht es dir besser, wenn du über mich lachst? – Dlaczego to robisz? Masz się lepiej, kiedy się ze mnie śmiejesz?
Ich weiß nicht, ob du weißt, dass deine Worte mich beleidigen. – Nie wiem, czy wiesz, że twoje słowa mnie obrażają.
Ich lasse mich so nicht behandeln. – Nie pozwolę tak się traktować.
Das lasse ich mir nicht gefallen. – Nie pozwolę sobie na to.
Deine Worte sind unangebracht. – Twoje słowa są niestosowne.
Ich möchte, dass du damit aufhörst. – Chciałabym, żebyś przestał.
Hör auf! – Przestań!
Hör endlich auf! – Przestań w końcu!
Hör auf, mich zu beleidigen! – Przestań mnie obrażać!
Hör auf, mich so zu behandeln! – Przestań tak mnie traktować!
Du bist etwas zu weit gegangen. – Posunąłeś się trochę za daleko.
Diesmal bist du zu weit gegangen. – Tym razem posunąłeś się za daleko.
Nicht in diesem Ton! – Nie tym tonem!
Sprich nicht so mit mir! – Nie mów tak do mnie!
Lass diese ewige Hänselei! – Skończ z tym ciągłym wyśmiewaniem!
Dein Verhalten ist an der Grenze zu sexueller Belästigung. – Twoje zachowanie jest na granicy molestowania seksualnego.
Kiedy pracowałam w Niemczech, zdarzyło się, że zaczęłam nową pracę. Ze wszystkim zapoznać miała mnie pewna dziewczyna, która chyba chciała pokazać, że to jest jej teren. Bardzo źle mnie traktowała, dzwoniła do mnie z pretensjami poza godzinami pracy i ciągle znajdowałam kartki, na których było napisane, co tym razem zrobiłam źle. Potem jednak okazała się być w porządku, polubiłyśmy się i do dzisiaj mamy kontakt.
Dlaczego wtedy nie zareagowałam? Nie wiem, przecież świetnie mówiłam po niemiecku. Może powinnam była powiedzieć jej te słowa:
Du bist ein richtiger Quälgeist! – Jesteś prawdziwą męczyduszą!
Du bist zu weit gegangen. – Posunęłaś się za daleko.
Ich bin nicht so wertlos, ich weiß und kann einiges. – Nie jestem taka bezwartościowa, wiem i umiem trochę.
Du behandelst mich so, als ob ich nichts wüsste. – Traktujesz mnie tak, jakbym nic nie wiedziała.
Ich weiß, dass du hier lange arbeitest, aber ich lerne und brauche Zeit. – Wiem, że długo tutaj pracujesz, ale ja się uczę i potrzebuję czasu.
Ich lasse mich so nicht behandeln. – Nie pozwolę tak się traktować.
Ständig wirfst du mir etwas vor. Mache ich wirklich alles falsch? – Ciągle coś mi zarzucasz. Naprawdę wszystko robię źle?
Co powiedzieć, kiedy nie wiesz, co do Ciebie mówią? Może być wiele powodów, z których kogoś nie rozumiemy. Żeby poradzić sobie z taką sytuacją, warto mieć w głowie zestaw gotowych sformułowań. Komunikacja w języku niemieckim na pewno będzie łatwiejsza, jeśli będziecie znali te zwroty. Przypomnę, że wszystkie posty z serii „Niemiecki w 5 minut” znajdziecie tutaj.
Oto gotowe zwroty:
Ich verstehe nicht. – Nie rozumiem.
Ich verstehe dich / Sie nicht. – Nie rozumiem ciebie / pana/pani.
Ich habe nicht verstanden. – Nie zrozumiałem.
Ich habe dich / Sie nicht verstanden. – Nie zrozumiałem ciebie / pani/pana.
Ich habe rein akustisch nicht verstanden. – Nie zrozumiałem, co powiedziałeś. (to zdanie można powiedzieć do każdego, kiedy coś zakłóca zrozumienie, np. hałas)
Was meinst du? – Co masz na myśli?
Was meinen Sie? – Co ma pan/pani na myśli?
Könntest du wiederholen? – Czy mógłbyś powtórzyć?
Könnten Sie wiederholen? – Czy mógłby Pan/mogłaby Pani powtórzyć?
Könnstest du langsamer sprechen? – Czy mógłbyś mówić wolniej?
Könnten Sie langsamer sprechen? – Czy mógłby Pan/mogłaby Pani mówić wolniej?
Könntest du einfachere Worte benutzen? – Czy mógłbyś używać prostszych słów?
Könnten Sie einfachere Worte benutzen? – Czy mógłby pan/mogłaby Pani używać prostszych słów?
Co powiedzieć, kiedy powiesz coś, czego nie zamierzałaś / zamierzałeś powiedzieć? Kiedy kogoś uraziłaś / uraziłeś? Kiedy mówi się „Entschuldigung”, a kiedy „entschuldige”? W dzisiejszym odcinku serii „Niemiecki w 5 minut” znajdziecie odpowiedzi na te pytania (wszystkie posty z tej serii znajdziecie tutaj).
Więc ans Werk – do dzieła!
Ich meine es gut. – Chcę dobrze.
Ich habe es gut gemeint. – Chciałam / chciałem dobrze.
Czasownik „meinen” oznacza przede wszystkim „sądzić, myśleć, uważać”, np.:
Ich meine, dass er nicht kommt. – Sądzę, że on nie przyjdzie.
Was meinst du? – Co sądzisz?
Ich wollte dich / Sie nicht verletzen. – Nie chciałam ciebie / pana zranić.
Ich entschuldige mich. – Przepraszam.
Czasownik „sich entschuldigen” (przepraszać, usprawiedliwiać się) jest czasownikiem zwrotnym.
Entschuldigung – przepraszam (można powiedzieć do każdego)
Entschuldige – przepraszam (kiedy jesteśmy z kimś na ty)
Entschuldigen Sie – przepraszam (kiedy jesteśmy z kimś na pan/pani)
Zamiast „Entschuldigung” często mówi się „Verzeihung”.
